Vikan - 25.12.1980, Blaðsíða 14

Góðvinur Vikunnar
I opnunni hér á undan sýnum við tvær af þeim fjölmörgu
forsíðumyndum sem Halldór heitinn Pétursson myndlistar-
maður teiknaði fyrir Vikuna. Lengst til vinstri er mynd af
Halldóri Laxness, en í sama tölublaði var rithöfundinum lýst
í þættinum „í aldarspegli". Þá kemur ein af mörgum
glettnislegum forsíðumyndum eftir Halldór Pétursson, þar
sjáum við hvernig allt fer á fullt í skólaportinu, þegar
kennararnir eru að draga sig saman.
Þriðja litmyndin er svo úr bókinni „Halldór Pétursson —
myndir", og þar sjáum við nafna hans Laxness i öðm Ijósi.
Bókin um Halldór Pétursson er meðal annars merkileg fyrir
þá sök, að þar er rakið í myndum og máli allt ævistarf
þessa mikilvirka listamanns. Myndirnar af hestunum neðst i
opnunni hér á undan eru ALLAR eftir Halldór.
Indriði G. Þorsteinsson ritaði textann í bókinni um 1
Halldór Pétursson, og við gefum honum orðið:
„Sjaldgæfl er að listmálari leggi sig eftir
ákveðnum fáunt fyrirmyndum, sem
ganga eins og rauður þráður i gegnum
öll hans verk. Engu að síður eru þess
dæntin. Halldór Pétursson, sem andaðist
enn í fullu starfsfjöri 16. mars 1977, átti
glæsilegan feril sem teiknari, grafiker og
rnálari, en minnisstæðastur mun hann
vcrða og langlífastur I viðfangsefnum
um nicnn og hesla. Landslag kentur yfir-
lcitt ckki fyrir I myndum hans ncnia senl
bakgrunnur við athöfn manns eða leik í
stóði. Halldór var ntikill Islendingur að
þessu leyti, enda eruni við rík af mann-
lýsingum ekki siður en frásögnum af
hestum. Allt frá því að áttfættur Sleipnir
var á dögum til hinna velkembdu og fót-
fimu gæðinga nútímans höfunt við farið
i huganunt endilanga vetrarbrautina í
tvimenning við Óðinn, eins og þeirri för
cr lýsl hjá Grinti Thomsen. og skeiðað
roðnar brautir regnbogans I ævintýra-
kviðum fortíðar. Allt virtist þetta runnið
Halldóri Péturssyni I merg og bein, svo
auðvelt reyndist honum að setja
manninn og hestinn í það sögulega
samhengi, sem hugurinn girntist hverju
sinni.
Lengst af vann þó Halldór að
þvi að myndskreyta bækur og timarit,
eins og Spegilinn nteðan það rit lifði. og
teikna mannamyndir og ntála, ýmist
samkvæmt kurteisisvenjum, er gilda um
verk er skulu hanga á veggjum I
stofnunum eða á heimilum til dýrðar
framámönnum. eða kintnimyndir,
rissaðar upp á hné sér, kannski fyrir
framan sjónvarpsskermi eða á glettinni
stund. Allt var þetta honum meðfætt,
og kom svo áreynslulaust á pappirinn,
að ekki var laust við að það væri lista-
manninunt áhyggjuefni.
Halldór Pétursson fæddist 26.
september 1916 aðTúngötu 38 i Reykja-
vík. Loreldrar hans voru Pétur Halldórs-
son, borgarstjóri og Ólöf Björnsdóttir
kona hans. Auk Halldórs eignuðust þau
hjón þrjú börn: Ágústu, Björn og
Kristjönu. Á æskuárum Halldórs
var Reykjavík mjög frábrugðin því
sem nú er. Túngatan dró nafn sitt
af Landakotstúninu, sem var miklu
víðfeðmara en nú. Að sjálfsögðu
var Vesturgatan á sínum stað, Bræðra-
borgarstígurinn og Kaplaskjólsvegur.
En það var engin Sólvallagata. og
Melarnir voru ekki komnir á skipulagið.
Landakotstúnið náði frá Öldugötu
þangað sem Sólvallagatan er nú, og frá
Garðastræti hérumbil að Bræðraborgar-
stig. Og á þessu túni voru jafnan hestar.
Þeir urðu miklir vinir Halldórs. Hann
hafði þá fyrir augunum flesta daga á
uppvaxtarárum sínum og nam linur
þeirra. hreyfingar og þá innibyrgðu orku
sem i þessum skepnum býr. Og ýmsir
sérkennilegir einstaklingar borgarinnar
urðu honum jafnframt svo minnisstæðir
að hann gat siðar gert af þeim teikning
ar. þar sem engu atriði var sleppt. hvorki
fasi né fótaburði, handarhreyfingu eða
höfði kerrtu sem birtist eins og í kvik-
ntynd á líflausum pappirnum.”
Eðvarð Sigurðsson
14 Vikan 52. tbl.