Vikan - 21.04.1983, Qupperneq 15

ast meö þeim. Ég á mjög gott sem
leikstjóri og leggst undir feld eftir
frumsýningu en þeir þurfa að
halda áfram, stundum svo vikum
og mánuðum skiptir með sitt eina
verkfæri, líkamann og sálina.
Mér finnst íslenska áhorfendur
oft vanta skilning á því álagi sem
hvílir á leikaranum og þeim krafti
sem hann þarf að búa yfir til að
standa sig í stykkinu. Stundum er
ekki hægt að kalla þau viöbrögð
annað en dæmalaust virðingar-
leysi, svo ekki sé nú minnst á róg-
burðinn sem þessi atvinnustétt
þarf aö búa við. Mér finnst þaö
hreint skelfilegt. Ég veit ekki
hvers vegna þetta er svona. Ég
held nú, sem betur fer, að þetta sé
eitthvað aö breytast. Það skal
breytast. Ég leyfi mér að segja
það hreint út því í tvennum skiln-
ingi elska ég leikara. Ég vinn með
þeim og er gift einum þeirra.
Þaö væri betra ef eitthvað væri
til í öllum þessum söguburöi um
rosaleg ástarmál og ástar-
sambönd sem eiga víst að eiga sér
stað innan veggja leikhússins. En
því miöur, þó ekki væri nema að-
okkur hefur gengið að leita fanga í
leikritiö. Til dæmis vantaði okkur
verðlaunapeninga því að faðir
Haralds á að hafa veriö mikil
íþróttahetja. í staðinn fyrir að
þurfa aö búa þá til vildi svo vel til
að leiksviðsstjórinn átti þá í fórum
sínum og lánaði til sýningarinnar.
Einnig vantaði okkur byssu, kjör-
grip mikinn, sem á að vera eitt
helsta yndi húsbóndans. Við
á öllum æfingum því hún þarf að
velta fyrir sér til dæmis hvernig
leikkonan Margrét komi sem best
út í hlutverkinu Unnur. Ef önnur
leikkona hefði leikiö þessa
persónu hefði útkoman kannski
orðið allt önnur.
Leikmyndin sprettur út úr leik-
ritinu og uppsetningunni. Þetta er
ekki raunverulegt hús með vegg-
fóðri á réttum stöðum. Þetta hús
og hugarheimur fólksins rennur
að vissu leyti saman. Við reynum í
uppsetningunni og með leikmynd-
inni að sýna innra líf og bakþanka
fólksins, útvíkka þaö sem viö er-
um að segja með því að mála
skýrum og sterkum litum, línum
og hreyfingum.
Leikmyndin samanstendur að
mestu leyti af sófa, skáp, stól, ljós-
mynd og klukku. Með því er reynt
að koma í veg fyrir að áhorfand-
eins vegna þess hve vinnuálagið
er mikið, þá hefur enginn döngun í
sér til að sinna slíkum málum af
þeim ofurmannlega krafti sem
söguburöurinn vill vera láta.
En svo viö snúum okkur aö
Grasmaðkinum aftur þá hefur
þetta veriö mjög þægileg upp-
færsla. Éáir leikarar. Leikritið
gerist hjá venjulegri fjölskyldu í
Reykjavík. Húsbóndinn heitir
Haraldur (Gísli Alfreðsson) og
seinni kona hans Unnur (Margrét
Guðmundsdóttir). Hún er að
vestan. Á heimilinu er einnig dótt-
ir Haralds af fyrra hjónabandi,
Greta. (Tvær 14 ára stúlkur,
Halldóra Geirharðsdóttir og
María Dís Cilia, leika hana til
skiptis.) Síöan kemur inn í leikrit-
ið ungur piltur, Bragi (Sigurður
Sigurjónsson), sem er systursonur
Unnar. Það eru sárir þungdrama-
tískir tónar í því hlutverki.
Kannski er Bragi sá aðili sem
túlkar einna skýrast skoðun höf-
undar. Þá er ótalinn bróðir
Haralds (Hjalti Rögnvaldsson)
sem á vissan hátt er örlagavaldur
í lífi húsbóndans og reyndar í öllu
leikritinu.
Þetta er venjulegt hversdags-
legt fólk, rétt eins og ég og þú. Og
það er mjög skemmtilegt hve vel
héldum að viö þyrftum að skrifa
til útlanda og panta eina slíka en
þá kom í ljós að dyravörðu’rinn hér
í húsinu er mikil skytta og er þaö
byssan hans sem við notum í sýn-
ingunni.
Hiö sjónræna skipar stóran sess
í sýningunni. Þar kom Ragnheiður
Jónsdóttir inn í myndina. Leik-
myndin er úthugsuð, litir og bún-
ingar verða aö vera í samræmi við
persónurnar. Ragnheiður var með
inn gleymi sér við að virða fyrir
sér blóm á veggfóðri eða innbú
sem skiptir engu máli fyrir sögu-
þráðinn. Við höfum reynt aö strika
út óþarfa hluti til aö orð höfundar-
ins og list leikarans fái að njóta sín
sem best.
— Mitt verk á ekki að sjást. Það
eru bestu sýningarnar þegar
þrautunnið verk leikstjórans virö-
ist tilviljun í uppsetningunni.
Þetta er list andartaksins.”
16. tbl. Vikan IS