Vikan - 04.07.1985, Blaðsíða 23

Umsjón: Jakob Þór
Leikstjóri: John Erman.
Aðalieikarar: James Earl Jones, Jason Robards, Martin Shenn,
Ruby Dee, Rip Torn og Calvin Levels.
Dreifing: Arnarvideo, isl. texti.
Hér er á feröinni mynd sem
byggist á sannsögulegum at-
buröum er áttu sér staö í
Georgíufylki í Bandaríkjunum,
nánar tiltekiö í borginni Atlanta.
Samtals tekur sýning myndanna
tveggja um 5 tíma þar sem
reynt er aö sýna okkur þá at-
burðarás sem átti sér staö í
Atlanta frá 1979 - 81. Framleiö-
andinn fellur ekki í þá gryfju aö
dæma hver sé sekur heldur lætur
hann þaö okkur eftir.
Myndin fjallar sem sagt um
morðin og barnshvörfin í At-
lanta allt frá 1979 til 1981. I
byrjun myndarinnar sjáum viö
hvar hvítur læknir að nafni Nat-
an Sack er skotinn til bana á
götu í Atlanta. Þaö ætlar auðvit-
að allt að verða vitlaust, frétta-
menn eru eins og gammar yfir
borgarstjóranum og spyrja hvaö
hann hyggist gera. I ljós kemur
aö morðum hefur fjölgaö um
61% í Atlanta frá 1978 og þess er
krafist af borgarstjóranum aö
hann geri eitthvað í máli Natans
læknis, þ.e.a.s. að hann leysi þaö
morðmál sem fyrst. Meirihluti
íbúa Atlanta eru svertingjar,
borgarstjórinn og lögreglustjór-
inn eru t.d. svartir og þaö sama
má eiginlega segja um flestalla
sem gegna mikilvægum stööum
í Atlanta. I ljós kemur, sérstak-
lega í lögreglunni, að kynþátta-
hatur er enn fyrir hendi. Lög-
reglustjóranum, Jake Walker,
er mjög í nöp við hvíta starfs-
krafta sína og hann felur því
besta undirmanni sínum, Ben
Shelter, að rannsaka moröið á
Natan lækni.
Á sama tíma og Natan var
skotinn til bana var 13 ára gömul
blökkustúlka myrt en ekki var
minnst á það í blööunum. Lög-
reglan finnur síðan þrjú lík af
svörtum krökkum meö stuttu
millibili. í ljós kemur aö þetta
eru ekki kynferðisglæpir og
fórnarlömbin hafa annaöhvort
veriö kyrkt eða dáiö vegna
höfuðáverka. Flest barnamoröin
viröast eiga sér stað við götuna
Nisky Lake en þeir sem eru að
rannsaka morðin eru teknir út
úr rannsókninni og settir í þaö aö
finna morðingja Natans. Þaö
er sem sagt ekki sama hvort
það er hvítur maöur eða svartur
sem er myrtur. Þetta leiðir til
þess aö morðunum á krökkunum
er lítið sem ekkert sinnt. Hvítur
lögreglumaður, aö nafni Mike,
rífst í Jake lögreglustjóra og
segist ekki getað setiö aðgeröa-
laus, hann vill fá að halda áfram
að rannsaka barnamoröin. Jake
neitar og Mike, einn af fáu góöu,
hvítu lögreglumönnunum sem
voru eftir, segir starfi sínu
lausu.
Fleiri börn hverfa að heiman
og öll eiga þau það sameiginlegt
aö vera fátæk og svört. Viö
sjáum hvernig lögreglan bregst
við þegar foreldrarnir tilkynna
hvörfin. Það fyrsta sem lög-
reglan gerir er að gefa í skyn að
krakkinn hafi einfaldlega strok-
ið að heiman. Það dugar nú ekki
til að sefa foreldrana þannig að
lögreglan handtekur umsvifa-
laust foreldrana og sakar þá um
að hafa orðið börnum sínum að
bana! Nú kemur til sögunnar
hvítur maður að nafni Chet Dett-
linger sem hefur það orö á sér í
Atlanta aö vera einn af hæfustu
mönnunum í lögreglunni.
Agreiningur hans við hina nýju
yfirstjórn leiddi til þess að hann
sagði starfi sínu lausu. Chet fylg-
ist meö barnshvörfunum af
áhuga og hóar í nokkra vini sína
sem höfðu starfað með honum í
lögreglunni en síöan sagt upp og
saman opna þeir leynilögreglu-
stofu. Þeir bjóða hjálp sína
ókeypis og hafa strax í nógu að
snúast.
Mæðurnar eru alveg niöur-
brotnar og ein segir t.d: „Hver
vill gera barninu mínu mein?”
Chet ræöir við ungan
strák sem sá eitt fórnarlambið
fara upp í bíl hjá tveim
svertingjum og stráksi tók eftir
því að annar þeirra var með
skegg. Chet trúir sögu stráksins
en lögreglan ekki, enda miðar
lögreglunni ekkert áfram í mál-
inu. Chet Dettlinger birtist síðan
í sjónvarpsviötali þar sem fram
kemur að hann er ekki sammála
þeirri yfirlýsingu lögreglunnar
að ekkert samhengi sé á milli
moröanna á börnunum sex
undanfarið. Chet bendir á at-
hyglisveröa staðreynd, þá aö öll
fórnarlömbin voru mjög sterkir
persónuleikar, eins konar leið-
togar, og báru af félögum sínum
á einhvern hátt. Síðan sýnir
hann kort sem hann hefur teikn-
að inn á hvar hvert barn sást síð-
ast áöur en tilkynnt var að þess
væri saknaö. I ljós kemur að
hringurinn nær yfir aðeins 12
götur, sérstaklega götu er kall-
ast Memorial Drive.
Þaö kemst samt ekki skriöur á
rannsókn barnamorðanna fyrr
en sá óhugnanlegi atburður á sér
staö að brotist er inn í eitt hús-
anna og farið inn í herbergi þar
sem þrjú systkini sofa saman.
Sá sem fer inn í húsið nemur á
braut með sér stúlku aö nafni
Latonya Wilson. Hann tekur
hana sofandi upp úr rúminu og
labbar í burtu með hana. Þegar
þetta spyrst út ætlar allt vitlaust
aö veröa í Atlanta. Lögreglu-
stjórinn, Jake, neitar samt enn
að bæta við mönnum til að rann-
saka barnamorðin. Svert-
ingjarnir taka það því upp hjá
sjálfum sér aö safnast saman og
hefja leit aö hinum týndu krökk-
um. Hefst nú viöamikil leit þar
sem leitað er í skóginum o.s.frv.
Leitin hefur ekki staðið lengi yfir
er eitt fórnarlambanna finnst og
þaö er ekki fyrr en þá sem
borgarstjórinn, Maynard Jack-
son, skipar að sett verði á fót
sérsveit innan lögreglunnar sem
skuli eingöngu fást viö barna-
morðin.
Tveim árum eftir aö fyrsta
morðið átti sér stað gerist at-
buröur sem leiðir loksins til
handtöku. Þannig vill til aö lög-
reglan vaktar allar brýr ef ske
kynni aö moröinginn fleygði líki
í ána.Og kl. 3 að nóttu 26. maí
1981 heyrir lögreglumaður, að
nafni Clarence, hljóð sem honum
finnst benda til að einhverju hafi
veriö hent í ána. Vegna ein-
hverra mistaka uppi á brúnni er
ekki fylgst nógu vel með því sem
gerist á henni sjálfri. Þaö næsta
sem gerist er að Wayne nokkur
Williams keyrir yfir þessa brú.
Hann er stöðvaöur og færður til
yfirheyrslu.
Lögreglan hefur engar sann-
anir gegn honum þar sem vakt-
inni á brúnni hafði ekki tekist aö
fylgjast með hvaö gerðist á
sjálfri brúnni. Wayne fellur
reyndar á prófi sem hann gengur
undir (lygamælisprófi) en þar sem
þau próf teljast ekki marktæk er
honum sleppt. En það er fljótt að
breiðast út að lögreglan hafi ver-
ið aö yfirheyra Wayne út af
Atlanta-moröunum. Innan
skamms er heimili hans því um-
kringt af lögreglumönnum,
F.B.I. og forvitnu fólki sem fylg-
ist með hverju hans fótspori.
Wayne líkar þetta mjög illa og
tekur upp á því að halda blaða-
mannafund þar sem hann fer oft
meö rangfærslur, aðallega til aö
upphefja sjálfan sig.
Þessi mynd höföar örugglega
til stórs hóps. Handritið er alveg
gallalaust. Farið er eftir stað-
reyndum og aöeins nöfnum
breytt. Leikurinn er mjög góöur
í myndinni og sérstaklega leikur
Jason Robards lögfræðinginn A1
Binder vel. Leikurinn hans gerir
þaö að verkum að réttarhöldin
(öll spóla tvö) rétt sleppa við þaö
að vera langdregin og þurr í upp-
setningu. Þetta er góð mynd sem
öll fjölskyldan getur horft á þar
sem ekkert morðanna er sýnt,
ekkert ofbeldi. Eftir á geta menn
svo rætt um það hvort dómurinn
í máli Wayne Williams hafi verið
réttlátur. ★ ★ ★ 1
17. tbl. Vlkan Z3