Vikan - 15.05.1986, Blaðsíða 27
allt er sem hann gerir, til dæmis
hvernig hann getur með smá-
handahreyfingu stjórnað klappi.
Þetta hafa þeir fram yfir, þessir
þrautreyndu og frægu, þeir vita
nákvæmlega hvað þeir mega
leyfa sér. Að því leyti var þetta
lærdómsríkt og skemmtilegt.“
Hvernig finnst þér staða
íslensku óperunnar í
dag? „Hún hefur svo
sannarlega sannað til-
verurétt sinn og er
komin vel á legg. Þar
liggur gífurlega óeigin-
gjarnt starf fárra einstaklinga að
baki og eiga þeir heiður skilinn
fyrir þetta mikla framtak. Akjós-
anlegast væri ef allur óperuflutn-
ingur færi fram á einum stað því
það yrði til að efla Óperuna og
eins er ekki æskilegt að beina
kröftunum á marga staði. Mögu-
leikar söngvara hér hafa aukist
mjög mikið enda hefur þeim
fjölgað stórum á síðustu árum.
Auðvitað er atvinnan enn ótrygg
því engir eru samningsbundnir
og launin lág, en söngvarar hér
syngja miklu breiðara svið vegna
þess hvað þeir eru fáir. Hvergi
mundi til dæmis sama söngkona
syngja Oscar í Grímudansleik og
Isolde Wagners. Ég líki stundum
rödd söngvarans við þrepin í
hnefaleikum; léttvigt, milli-
þungavigt og þungavigt. Það er
virkilega ánægjulegt hvað það
eru komnir margir góðir söngv-
arar fram, það er nefnilega ekki
nóg að hafa bara einn góðan eða
tvo í hverjum ,,þyngdarflokki“,
það er pláss fyrir fleiri.“
- Ein mjög frumleg spurning.
Hvað finnst mezzosópran-söng-
konunni skemmtilegast að
syngja og hvað er framundan?
,,Ja, ég veit eiginlega ekki,
ætli það sé ekki bara það sem ég
er að fást við þá stundina eins
og Trovatore núna. Ég er mjög
þakklát fyrir að fá að syngja öll
þessi góðu hlutverk hér heima.
Annars er ég mjög ljóðelsk og
hef gaman af ljóðasöng, þar er'
maður meira sjálfs sín herra en
óperan krefst meiri aga, sem er
auðvitað hollur með. Það sem
hentar mér best er í milliþunga-
vigtinni, eins og þau hlutverk
sem ég er að byrja að æfa upp
núna, Dalila, Carmen, Charlotte
og Dido. StjórnendurDecca settu
mér fyrir að læra fjögur söng-
hlutverk „sem þú syngur betur
en nokkur annar“, eins og þeir
orðuðu það, því það væri besta
leiðin til að koma sér á sporið.
Ég ætla mér ekki lítið með að
æfa Dido (í óperu eftir Berlioz)
því það er óskaplega erfitt hlut-
verk sem engin söngkona hefur
fundist í undanfarin ár í Bret-
landi. En þess vegna er það líka
sérlega spennandi. Nú og svo er
ég á fullu að rifja upp frönskuna
fyrir hlutverk Dalilu sem ég mun
syngja í Frakklandi í konsert-
uppfærslu í júní. Söng það
reyndar síðastliðinn vetur í Lon-
don og var lukkuleg með þá góðu
dóma sem ég fékk í stóru ensku
dagblöðunum sem yfirleitt eyða
ekki of miklu plássi í slíka gagn-
rýni. Eins og þú sérð kem ég til
með að hafa nóg að gera á næst-
unni í húsverkunum. Ég lærði
að skipuleggja tíma minn betur
eftir að ég var komin með stóra
fjölskyldu og nú hamast ég við
að ryksuga og vaska upp með
„headphone" fyrir eyrunum og
læri þannig hlutverkin sem ég
hef áður sungið með undirleik
inn á kassettu. Já, svo verð ég
með tónleika í Gamla bíói 26.
maí og fæ hingað frábæran und-
irleikara frá Covent Garden,
undirleikara sem var með okkur
í Barbican um daginn. Umboðs-
„... varð mér
til skammar í
Barbican
Centre... “
maðurinn minn er líka væntan-
legur þá. Það stóð reyndar líka
til að ég yrði með í óperu Þjóð-
leikhússins í vor en af því verður
ekki. Ég varð fyrir miklum óþæg-
indum því ég var búin að gera
ráð fyrir þessu síðan í haust og
ákvað því að taka börnin úr skól-
anum og hafa þau með mér því
þetta yrði svo langur tími en svo
nú í mars fékk ég að vita að
hætt væri við allt saman. Svona
framkoma er fyrir neðan allar
hellur.“
vað er það eftirminni-
legasta sem hefur hent
þig á sviði? „Ég held og
vona að ég sé búin að
gera stærstu gloríuna
mína en það var þegar
ég söng eitt sinn ásamt
stórum kór og sinfóníuhljóm-
sveit í Musikverein í Vínarborg
og kom heilum takti of fljótt inn
í sönginn, alein og á versta stað.
Það var hræðileg upplifun en
sem betur fór var konsertinn
endurtekinn svo ég gat leiðrétt
ósköpin. Ég varð líka einu sinni
svo fræg að breyta texta sjálfs
Shakespeares á konsert í Lon-
don. Átti ég að syngja „She sat
like a patience on a monument“
en söng „She sat how painful on
a monument“. Svo varð ég mér
til skammar í Barbican Centre
þegar ég sagði við forstjórann,
sem heitir H. Wrong, „I‘m
terribly sorry, mr. Right...“.
Annars getur allt mögulegt gerst
á leiksviði, eins og á einni óperu-
sýningu á Norður-Irlandi, þar
sem sviðið var hallandi og efni
borið á til að gera það stamt.
Þrír söngvarar komu inn á svið
með glæsibrag og ætluðu að
hefja upp raustina en rúlluðu
þess í stað hver á fætur öðrum
niður sviðið og að súlu fyrir
miðju og tóku þar lagið heldur
sneyptir. Samviskusöm þvotta-
kona hafði í sakleysi sínu þvegið
efnið af.“
Hvernig leggst gagnrýni í
þig?
„Gagnrýni er stórkostleg og
nauðsynleg. Er meðal annars hjá
söngkennara til að fá gagnrýni.
Ef sá sem skrifar hana hefur
þekkingu á hlutunum og er heið-
arlegur þá tek ég mark á henni.
Ef gagnrýni er hins vegar órétt-
lát gremst mér auðvitað því ég
veit hvenær ég geri vel og hve-
nær illa og ég þekki mín tak-
mörk. Ég held það sé tvisvar sem
ég hef hugsað sem svo eftir söng:
Þetta gat ég ekki gert betur.
Æðsta takmark söngvarans er
held ég að fá áhorfandann til að
gleyma stund og stað og ef maður
finnur það er maður alsæll."
Sigríður Ella er bjartsýn á
framtíðina og hún sér ekki
heimsfrægðina í hillingum
handan við hornið. „Ég
var einmitt spurð um dag-
inn hvað ég væri búin að
vera að gera nýlega og
hvað væri framundan og þegar
ég hafði svarað sagði viðkom-
andi: „Nú, þú ert bara að verða
heimsfræg." Mér finnst við ís-
lendingar hafa svolítið gamal-
dags hugmyndir um þetta hugtak
sem getur stundum verið svo af-
stætt og tilviljanakennt. Eins er
með hugtakið „á heimsmæli-
kvarða“. Það er alveg furðulegt
að það skuli vera notað enn í
dag, kannski var það skiljan-
legra í gamla daga. Það er eins
og hér fyrirfinnist einhver annar
mælikvarði en annars staðar í
heiminum. Ætli þetta séu ekki
bara leifar af gamalli minnimátt-
arkennd. En semsagt, burtséð frá
frægðinni - sem forstjóri Decca
tjáði mér reyndar að tæki um sjö
ár að ná (ef hún þá næst) frá því
fyrst fer að bera á söngvara - þá
stefni ég fyrst og fremst að því
að hafa atvinnu af söngnum. Og
þá komum við einmitt að ástæð-
unni fyrir því að ég vil heldur
vera áfram úti en setjast að hér
heima þó tækifærin séu orðin
fleiri. Ég er einfaldlega hrædd
um að verða of værukær hér, að
ég hætti að halda áfram að streða
við að bæta mig. Ég þarf hörku
og baráttu, vil reyna að gera eins
vel og ég get, vera samkeppnis-
fær.“
Sigríður Ella er ánægð með
hvað áhugi almennings á óperum
hefur aukist, ekki bara hér held-
ur almennt. Hún telur sjónvarp,
vídeó og kvikmyndir hafa hjálp-
að þar mikið til, fólk hafi fleiri
möguleika til að sjá þær en áð-
ur. Það sé nefnilega ekki nóg að
hlusta á óperu því hún gleðji svo
mörg skilningarvit í einu. Én
hvað með önnur áhugamál, á
önnum kafin söngkona og móðir
nokkrar frístundir aflögu fyrir
slíkt?
ær eru nú yfirleitt ekki
mjög margar. Tónlistin
tekur mestan tímann en
þegar færi gefst finnst
mér lúxus að lesa góða
ljóðabók. Svo hef ég að-
einsgutlaðíjóga,
stjörnuspeki, spíritisma og trú-
málum yfirleitt. Ég er að eðlisfari
mjög forvitin, hef lesið mikið um
þessa hluti og á marga vini sama
sinnis. Svo syndi ég og hleyp svo-
lítið, það er svo gott fyrir sál og
líkama - þó reyndar sé ég á því
að það sé gott fyrir söngvara að
hafa fáein aukakíló, enda margir
þeirra bestu vel í holdum. Það
minnir mig á Pavarotti sem er
alveg ótrúlega feitur og mikill.
Hann sagði þarna á tónleikunum
frá mesta hrósi sem hann hefur
fengið en það var þegar kona
nokkur rakst í hann á götu í New
York og sagði: „Afsakið, en ég
sá yður ekki.“ Hann varð óhemju
lukkulegur. Nú, svo reyni ég að
eyða þeim tíma sem ég get með
fjölskyldu og vinum, ég finn að
það verður mér æ dýrmætara.
Kannski finn ég það betur eftir
búsetuna erlendis."
Það er eiginlega alveg furðu-
legt hvað sumum tekst að nota
tímann vel. Sennilega þarf góða
skipulagshæfileika til þess arna
og þá virðist Sigríður Ella hafa
í góðu lagi því ég held hún hafi
bara ekkert minna fyrir stafni
nú en forðum daga enda hljómar
lífsspeki hennar eitthvað á þessa
leið: „Fara vel með tímann, gera
sér ekki lífið leitt eða hlutina
erfiðari, hlæja mikið og treysta
guði.“
20. TBL VI KAN 27