Vikan - 29.10.1987, Síða 17
1
'iíiiiÉÍlji ippjji!. i*sáftæ m
-Éi-;: líii ' 4'
Teikningin sýnir ýmsan útbúnað í tengslum við rafeindanjósn-
ir, sem hefur þróast jafhhliða annarri hátækni undanfarin ár:
1. Örbylgjuhlerun. Diskaloftnet fyrir örbylgjumóttöku geta
hlerað öll gervihnattasamskipti landsins ef réttur tækjabúnaður
er fýrir hendi. Eitt slíkt loftnet er á sovéska sendiráðinu í
Reykjavík.
2. Aðgerðarlausir (passive) hljóðnemar. Árið 1952 fúndu
Bandaríkjamenn óvenjulegan hólklaga hljóðnema í veggjum
sendiráðsins í Moskvu. Nemamir innihéldu engan rafeinda-
búnað en sendu þó hljóð út úr byggingunni, ef 300 MHz
útvarpsbylgjum var beint að þeim utan frá sendiráðinu.
3. Leisigeislar. Þeim er m.a. hægt að beina að glugga í húsi og
þannig nema þeir allar hljóðbylgjur sem Ienda á glerinu innan
frá. Sérstakur búnaður getur síðan breytt endurkasti
ljósbylgjunnar í hljóð.
4. Hefðbundinn. Hljóðnemar geta sent hljóð í gegnum veggi
húsa. Þeir geta dregið mjög langt til móttökutækis. Þannig
búnaður hefur nú verið keyptur til íslands af einhverjum
óþekktum aðilum.
5. Tölvunjósnir. Allar tölvur gefa frá sér eins konar útvarps-
bylgjur, sem hægt er að hlera ef réttur búnaður er fýrir hendi.
Þannig er hægt að fýlgjast með öllu sem skrifað er inn á
tölvuna.
6. Falskir hljóðnemar. Rafeindahlutar em steyptir inn í veggi,
eins og gert var í bandaríska sendiráðinu í Moskvu. Engin leið
er að vita hvort þar em virkir hljóðnemar eða bara drasl í
veggjunum. Sniðugt og óforskammað sálfræðilegt herbragð.
7. Orugg herbergi. Ríkisstjómir Iáta oft byggja sérstök „ömgg“
herbergi í sendiráð sín, til að tryggja að einhver staður í
sendiráðinu sé óhultur fýrir forvitnurii eymm njósnara.
hins vegar mikla áherslu á að
öllum öðrum einkennum á hon-
um yrði haldið leyndum og
verður því staðið við það hér.
Þessi bandaríski sérfræðingur
útilokaði nær strax að hlerunar-
búnaðurinn sem keyptur var til
íslands hefði verið keyptur af
opinberum aðilum. „Þessi bún-
aður er vissulega öflugur og ger-
ir sitt gagn sem njósnatæki en
opinber stjórnvöld á íslandi
hefðu örugglega farið aðrar leið-
ir og keypt enn háþróaðri bún-
að ef þau ætluðu sér að njósna
um þegnana eða sendimenn er-
lendra ríkja,“ sagði hann. „Það
er líklegast að þessi tæki séu ætl-
uð til iðnaðarnnjósna eða
njósna um keppinauta í við-
skiptum,“ bætti hann við.
Hin ótrúlega öra tækniþróun
undanfarinna ára hefur gert raf-
eindanjósnir svo háþróaðar að
mörgum þykir án efa óhugnan-
legt. Til að verjast njósnum af
þessu tagi þarf fórnarlambið að
fjárfesta í kostnaðarsömum
varnarbúnaði, sem er þó langt
frá að vera gallalaus, þar sem
nýjar tegundir hlerunarbúnaðar
eru þannig úr garði gerðar að
nær ómögulegt er að finna þær.
Eitt þekktasta dæmið um áhrifa-
miklar hleranir eru vandræði
Bandaríkjamanna í sendiráði
þeirra í Moskvu.
Bandaríkjamenn komust í
verulegan vanda þegar þeir
uppgötvuðu nýlega að nýja
sendiráðsbyggingin þeirra í
Moskvu er svo hlaðin hlerunar-
búnaði að hún telst nær ónot-
hæf sem sendiráð.
Með nýrri tækni, eins konar
rafbylgjugegnumlýsingu, er
hægt að flnna hvers konar raf-
eindabúnað sem falinn er inni í
veggjum húsa. Rafbylgjurnar
gefa svörun þegar þær lenda á
einhverjum þeim efhishlutum
sem eru nauðsynlegir í rafeinda-
búnaði, kristöllum, þéttum og
kísilleiðurum, svo eitthvað sé
nefnt. Bandaríski sérffæðingur-
itui tjáði blaðamanni Vikunnar
að komið hefði í ljós að allir
veggir sendiráðsins væru yfir-
fúflir af fyrrnefndum efhishlut-
um.
Síðar kom í ljós að Sovét-
menn höfðu ekki aðeins sett
starfhæfan hlerunarbúnað í
veggsteypuna þegar þeir
byggðu sendiráðið fyrir Banda-
ríkjamenn heldur stríddu þeir
bandarísku leyniþjónustunni
illilega með að banda alls konar
efnishlutum úr rafeindabúnaði í
steypuna. Þetta gerir Banda-
ríkjamönnum nær ókleift að
meta hvort svörunin um raf-
eindabúnað í veggjunum stafar
frá starfhæfum hlerunarbúnaði
eða aðeins gagnslausu hráefni í
slíkan. Eina ráðið sem Banda-
ríkjamenn hafa til að komast að
hinu sanna er að brjóta niður
alla bygginguna!
VIKAN 17