Vikan - 23.05.1940, Blaðsíða 14

14
VIKAN, nr. 21, 1940
SKÁK.
Buenos Aires 1939. — Reti-byrjun.
Hvítt: E. Elis Kases, Þý/.kaland.
Svart: P. Keres, Estland.
1. Rgl—f3, Rg8—f6. 2. b2—b3, g7—g6.
Alechin leikur 2. —,,—, d7—d6. 3. Bcl—
b2, Bf8—g7. 4. g2—g3, 0—0. 5. Bfl—g2,
c7—c5. 6. c2—c4, Rb8—c6. 7. 0—0, d7—
d5? Þægilegra áframhald og réttara væri
7. —,,—, d6, samanber skákina Solin—
Christiansen, Kaupm.höfn 1934. 8. c4 x d5,
Rf6 X d5. 9. Bb2 X g7, Kg8 X g7. 10. Ddl—
cl, Dd8—a5. 11. Rbl—c3, Rd5xc3. 12.
Dcl X c3t, Da5 X c3. 13. d2xc3, Hf8—d8.
14. Hfl—dl, Bc8—f5. 15. Rf3—el, Ha8
—c8. 16. Bg2 X c6, Hd8 X dl. 17. Hal X dl,
Hc8 X c6. 18. c3—c4, Hc6—d6. 19. Rel—
d3. Báðir vilja auðsjáanlega hafa yfirpeð
drottningar megin. 19. —„—, Kg7—f6!
20. f2—f3, Bf5 x d3. 21. e2xd3. Rangt
væri 21. Hxd3, vegna Hxd3. 22. exd3,
K—e5, og svarti kóngurinn er á undan.
T. d.: 23. K—f2, K—d4. 24. K—e2, K—c3.
Endataflið hefir nú afar jafnteflislegt útlit.
21. — , Hd6—a6. 22. Hdl—d2, Kf6—
e5. 23. Hd2—e2f, Ke5—d4? Keres tefhr
til vinnings, en þar misreiknar hann sig
nokkuð. Rétt var 23. —„—, K—f6, skákin
væri þá jafntefli. Um þessa skák má við-
hafa hin víðfrægu orð skákmeistarans
Péturs Zophoníassonar, er hann eitt sinn
var spurður um.álit sitt á taflstöðu nokk-
urri, og svaraði samstundis: „Sá ykkar,
sem reynir að vinna þessa skák, tapar
henni.“ 24. He2 X e7, Ha6 X a2. 25. He7 X f7,
b7—b6. 26. Hf7 x h7, Kd4—e3. 27. Hh7—
f7, Ha2—b2. 28. h2—h4, Hb2 X b3. 29. g3
'—g4, Hb3xd3. Svart hefði heldur átt að
reyna 29. —„—, a5, í svona stöðu er aðal-
atriðið að vera fljótur til. 30. Kgl—g2,
Hd3—d6 ? Eina hugsanlega vonin væri
auðvitað 30. —,,—, a5. 31. Hf7xa7, Ke3
—d4. 32. g4—g5, Kd4 X c4. 33. f3—f4, b6
—b5. 34. f4—f5! Vinningsleikurinn! 34.
1 krossgáta
Vikunnar.
Lárétt:
1. ráðherra; 13. leikfangið; 14.
gjalda; 15. stutt skref; 16. ríkjasam-
band; 18. dimmu; 20. glápa; 23. jurt;
25., kvenmannsnafn; 27. æpa; 29.
beita; 30. afsvar; 31. slungin; 32. á
fiski; 34. verða frískur; 36. á höfði;
37. ekki þessi; 39. göng; 41. ílát; 42.
hreyfing; 44. karlmannsnafn; 46. læt-
ur; 49. espið; 51. litur; 53. sorg; 55.
á fiski; 56. kvenmannsnafn; 57. kenn-
ing; 58. ólgan; 60. frosinn úði; 62.
ílát; 63. rödd; 65. menn; 67. eyri; 68.
heppni; 70. yfirgefin (þáf.); 72.
móðgaði; 75. púlshesturinn.
Lóðrétt:
1. hváir; 2. tveir eins; 3. vél (eftir
framb.); 4. verkfæri; 5. benzín; 6.
ónefndur; 7. í svipu; 8. húsdýrs; 9.
eldhúsáhald; 10. veiðiáhald; 11. fisk-
ur ý..; 12. fresk; 17. fæða; 18. gera
ljótt; 19. karlmannsnafn; 20. lengi;
21. pappírsblöð; 22. drepur; 24. fullt
hús matar; 26. veiðarfæri; 28. síðastliðinn dagur;
33. ununin; 34. smávöruverzlun; 35. árið
(danska); 36. sem drepur; 38. um kl. 4; 40. í
skorsteini; 43. meiðir; 44. héraðsskóli; 45. rödd;
46. saum; 47. þekkir leiðina; 48. snúin; 50. af
Svör við spurningum á bls. 7:
1. Sven Hedin.
2. Robert Baden-Powell.
3. Svart, rautt, og gult.
4. Gamelin.
5. Pengö.
6. Nafnið á trúarbrögðum Muham-
eds.
7. Kvöldstjaman.
8. Axel V. Tulinius.
9. Holland.
10. Utanríkismálaráðherra ítala.
—, g6 x f5. 35. h4—h5, Hd6—d4. 36.
g5—g6, b5—b4. 37. g6—g7, Hd4—g4f.
38. Kg2—f3, b4—b3. 39. h5—h6, Kc4—
d3. 40. h6—h7, b3—b2. 41. g7—g8D. Gefið.
Fróðlegt og táknrænt endatafl.
Óli Valdimarsson.
fiski; 52. karlmannsnafn; 54. hljóð í hundi; 59.
nákvæmt; 60 klakinn; 61. fíflar; 62. brún (ef.);
64. elskaði; 66. stríðsmaður á Spáni; 69. í báti;
70. ekki; 71. fornafn S..; 72. félag; 73. ókyrrð;
74. vantar.
Dýrar veizlur.
Styrjaldir kosta eins og menn vita of-
f jár, en kostnaður við friðarsamninga get-
ur líka verið mikill. Eitt dæmi um það var
Vínarráðstefnan 1815, þegar skipa átti af
nýju málum Evrópu, eftir að Napoleon
hafði þar ruglað reitum. Hátíðahöldin, sem
fram fóru við þetta tækifæri, kostuðu um
30 miljónir króna. Að vísu tóku 454 stjóm-
arerindrekar þátt í þessum glæsilegu mál-
tíðum, en minna má nú gagn gera en næst-
um 70 þúsund krónur á hvern þátttakanda.
Það er hægt að setja í sig nokkuð mikið
fyrir alla þá upphæð.
*
Maður sendi boð til prests og bað hann
að koma sem skjótast heim til sín, því að
hann þyrfti að láta gifta sig og skíra.
en litla stúlkan skildi þau ekki og þorði
ekki að spyrja. —
I vökulokin var slökkt á lampanum: Guð
faðir veri með okkur öllum, amen. Það var
enginn heimur til framar, heldur kolsvart
og óáþreifanlegt myrkur, sem fyllti hvern
krók og kima. Uti gnauðaði vetrarstorm-
urinn og snarar hviður gengu yfir þekj-
una, en snjókornin skullu ótt og títt á rúð-
unum. . Litla stúlkan hnipraði sig saman
undir sængurfiðunni og lagði vangann á
koddabrúnina. En svefninn vildi ekki loka
brám hennar —, og hún horfði glaðvak-
andi út í næturmyrkrið. Faðirinn spyrnti
í fótagaflinn á rúminu sínu, en ráðskonan
bylti sér og púaði linkulega. Hvernig stóð
á því, að þau gátu bæði sofnað svona fljótt,
þegar amma var dáin og horfin? Eða var
hún kannske ófarin til Paradísar ? Að
minnsta kosti hafði hún ekki enn þá komið
út úr skonsunni, og engan kvatt. Ef til vill
treysti hún sér ekki til að fljúga í þessu
veðri upp fyrir himinblámann bak við
hríðina; ef til vill treysti hún sér ekki til
að rata til Paradísar fyrr en hríðinni
slotaði.
Litla stúlkan reis upp við dogg og leyni-
legt áform bjó um sig í hug hennar. Hún
þreifaði fyrir sér þangað til hún fann dá-
lítinn kertisstubb og eldspýtustokk, sem
hún geymdi í höfðalaginu. Hún smaug
hljóðlega undan sængurfiðunni og fálmaði
sig áfram inn eftir baðstofunni. Berar ilj-
arnar drukku í sig kuldann úr gólffjölun-
um, það marraði í hjörum, dyrnar lukust
upp, — og hún var komin inn fyrir með
kertisstubbinn sinn og eldspýtustokkinn,
án þess að nokkur vaknaði.
Og hún tendraði ljós.
I einni svipan birtist brot úr veröldinni:
gulnaðar þiljur og hrímloðinn gluggi í hin-
um rauðleita, hvikula bjarma. Allt var
með kyrrum kjörum. Rokkurinn stóð hjá
púltinu og húslestrabókin gægðist fram á
milli ullarkambanna og bandhnykilsins.
Hvernig vék þessu við? Þarna lá amma
grafkyrr með hendurnar krosslagðar á
brjóstinu, hafði enga vængi og enga slaufu
í hárinu. Andht hennar var gráfölt og
munnurinn innfallinn, en ráðskonan hafði
skrökvað, því að hún var alls ekki dáin.
Hún svaf bara svo vært, að andardráttur
hennar heyrðist ekki.
Litla stúlkan slökkti kertaljósið — og
fór varlega upp í rúmið. Hún hjúfraði sig
að gömlu konunni, eins og hún vildi miðla
henni af líkamshita sínum, — og togaði
ábreiðuna yfir krosslagðar hendurnar.
Loksins, loksins var ömmu batnað og allur
sársaukinn liðinn hjá. Henni var aðeins
fjarskalega kalt, hún var öll stirnuð og
dofin af kulda; en bráðum myndi henni
hlýna.