Vikan - 23.05.1940, Blaðsíða 11
VIKAN, nr. 21, 1940
11
iiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
Vængir
enoflanna.
n ii111111111111111111111111111
Óícci SíjfruhbjjOK
llllllllllllllllllll■ll■lllll■llll■llllllllllllllllllllllllllll■llm'^
Hálfloppin sat hún við gluggann, and-
aði á hélaða rúðuna og starði ótta-
slegin út í hinn myrka og þrönga
heim. Frá því hún kom á fætur hafði hann
í rauninni alltaf verið að þrengjast, eins
og hann myndi þá og þegar sameinast hinu
hvíta, flögrandi húmi. I morgun var him-
ininn alsettur þungum, hreyfingarlausum
skýjakláfum og daufgrá birta smó með
naumindum gegnum örmjóa rauf yfir
fjallinu. Engin sól reis í austri og engin
geisli lék sér við ásana fyrir handan. Þetta
var hvorki nótt né dagur, heldur annar-
leg stilla, sem rann saman við ókennilegt
og dularfullt landslag. Lausamjöllin fól
hnullungana meðfram tröðunum, Undin hjá
brunninum var miklu smærri en í gær og
lækjarlænan sást ekki framar. Lengst
niðri í slakkanum blánaði fyrir svellbólstr-
um kringum stærstu dýin; að öðru leyti var
mýrin hvít, ásarnir hvítir og fjallið hvítt.
— Anna, hvíslaði ráðskonan. — Vittu
af snældunni þeirri arna og stautaðu svo í
stafrófskverinu þínu ...
I fyrradag hefði litla stúlkan tafarlaust
hlýtt þessari skipun, en núna hafði hún
hvorki eirð í sér til að vinda af snældunni
eða stauta í kverinu. Ýmist stiklaði hún um
gólfið, hrædd og óróleg, eða sat í kuðung
við gluggakarminn og virti fyrir sér him-
inn og heim, — þungbúinn himinn og von-
lausan heim. Hvar var sólin í dag og hvar
var vorið? Þarna komu strjál snjókorn
svífandi ofan úr skýjunum og féllu mjúk-
lega niður á bæjarskaflinn. Svangir spörv-
amir trítluðu á fönninni, von bráðar varð
logndrífan þéttari og snjókornin höfðu
hraðann á, eins og þau væru að metast um,
hvert þeirra yrði fyrst til jarðarinnar. —
Þegar leið á daginn týndist himinhvolf-
ið. Það umbreyttist í iðandi mjallkóf, án
upphafs og endis, fjallið hvarf, ásarnir
hurfu — og loks grillti varla í lambakof-
ann á túninu. Smám saman minnkaði ver-
öldin og allar víðáttur urðu óverulegar,
hin daufa birta þvarr óðum, eins og lag,
sem dvínar út í ókunnum f jarska, en jafn-
framt því lækkuðu þjáningarstunur gömlu
konunnar. —
Baðstofan var þiljuð í sundur. Fyrir inn-
an, í skonsunni fyrir innan lá amma ein-
sömul í rúminu sínu og enginn fékk að
koma til hennar nema ráðskonan. Hún
sagði, að amma væri að deyja, skrapp til
hennar á klukkustundar fresti með soðið
vatn og terpentínu — og lokaði á milli.
Hún sagði, að amma þyrfti að deyja í friði,
— enginn mætti trufla hana meðan hún
væri að deyja.
— Mig langar svo til að sjá vængina,
sagði litlá stúlkan óviljandi.
— Ha? Vængi? endurtók ráðskonan
hranalega. Hvaða vængi?
Litla stúlkan roðnaði og leit undan: —
Það var ekkert, muldraði hún afsakandi og
blés á rúðuna til þess að stækka heiminn
— og til þess að forðast hið hvassa og
spurula augnatillit. Hvað vissi ráðskonan
um Paradís? Hvað vissi ráðskonan um
hina furðulegu vængi englanna? Amma
hafði sjálfsagt aldrei trúað henni fyrir
þessu leyndarmáli fremur en öðrum leynd-
armálum; en það var einu sinni í fyrra
eða hitteðfyrra, að amma staulaðist niður
að lindinni hjá brunninum til þess að þvo
sokkaplöggin. Hún bar sokkaplöggin í rif-
óttri tréskjólu og kreppti höndina um
kilpinn, en litla stúlkan hoppaði berfætt
við hlið hennar með hálfsprottið gras í
munninum. Það var í júní. Mildur and-
vari rann yfir túnið og sveigði hæstu
puntstráin, fisléttir skýhnoðrar sigldu
hægan um vorloftið, en á milli þeirra skein
hinn blátæri, endanlegi geimur. Amma tók
þvottaklappið af lindarhellunni, greip um
fitina á einum sokkbolnum, beygði sig nið-
ur og fór að þvo, en tvær brúnklukkur
forðuðu sér inn í rótartæjurnar við bakk-
ann. Öðru hverju lagði amma sokkinn á
lindarhelluna og klappaði hann, en litla
stúlkan göslaði áhyggjulaus út í mýrina.
Það var margt að sjá og heyra. Lækjar-
lænan sitraði í bugðum fram hjá þúfna-
kollunum, gruggugt vatnið hríslaðist yfir
slýið og glitraði í sólskininu, en báðu
megin spruttu hófsóleyjar með gullnum
krónum og dökkgrænum, safaríkum blöðk-
um. Flugurnar suðuðu, hrossagaukurinn
og mýrispýtan kváðust á, en ásarnir fyrir
handan risu í hillingum eins og borgir á
mynd. Alls staðar var kátína og gaman.
Litla stúlkan hermdi eftir fuglunum eða
dýfði fætinum niður í lækjarlænuna og
buslaði í vatninu. Hún sleit upp hófsól-
eyjar og stargresi, hún var hér um bil
búin að tína sér í blómvönd, þegar hún
kom auga á stærðar fiðrildi, sem silaðist
áfram spölkorn frá henni. Þessu fiðrildi
varð hún að ná. Hún fleygði hófsóleyj-
unum, hljóp á eftir því og reyndi að, grípa
það í lófana. Hún hnaut um þúfurnar, leir-
inn slettist upp á pilsið hennar, en fiðrild-
ið slapp alltaf og sveif í hægðum sínum
yfir mýrinni á silfurgljáandi vængjum. Allt
í einu var það horfið. Hún staðnæmdist,
leit ringluð í kringum sig og kastaði mæð-
inni, en fiðrildið skrautlega sást hvergi.
Bíðum við . . . Hvað var nú þetta? Þarna
stóð amma hjá lindinni, lágvaxin, renglu-
leg og bogin. Hún hélt á sokk í annarri
hendinni, en hinni brá hún fyrir augu sér
og horfði beint upp í himininn.
— Amma! kallaði telpan. — Hvað
sérðu, amma?
Gamla konan anzaði henni ekki, heldur
hélt hún áfram að horfa beint upp í him-
ininn eins og ekkert hefði 1 skorizt, unz
litla stúlkan skokkaði til hennar og spurði
forvitin: — Amma! Hvað sérðu, amma?
Gamla konan hrökk við og leit á hana
skelfdum, tindrandi augum. Hún riðaði til
höfðinu og kinnfiskasogið andlitið minnti
á lamaðan fugl, sem maður heldur á í greip
sinni.
— Hörmungarskelfing er að sjá þig,
barn, tautaði hún fumandi. Af hverju ertu
svona slettótt, rýjan mín?
— Ég var bara að elta fiðrildi, svaraði
telpan. En ég náði því ekki.
— Ussbja, sagði gamla konan. Þú átt
aldrei að elta fiðrildi. Ef maður kemur við
þau, þá eru þau dáin.
Hún ætlaði að taka til við þvottinn, en
telpan sýndi enga vægð.
— Hvað sástu? spurði hún. — Á hvað
varstu að horfa?
Gamla konan sneri sér seinlega í hálf-
hring, eins og hún byggist við, að einhver
stæði á hleri. Hún rýndi góða stund heim
að bænum og fitlaði við gráa hárlýjuna,
sem leitaði fram á ennið. — Hvað ég var
að horfa á ? sagði hún ólíkindalega, ja, það
var svo sem ekki merkilegt. En þrátt fyrir
undanbrögðin, fól málrómurinn í sér ákveð-
in fyrirheit og lumaði á einhverju óvana-
legu.
— Hvað var það, amma? spurði telpan.
— Heyrðu, lambið mitt, sagði gamla
konan. — Mér sýnist ekki betur en einhver
sé að koma til okkar ...
— Nei, það er enginn að koma til okkar,
leiðrétti telpan.
— Mér sýnist ekki betur en einhver
standi þarna á hlaðinu ...
— Nei, það stendur enginn á hlaðinu,
sagði telpan.
— Jæja, ég er víst orðin svona glám-
skyggn, — og svipur ömmunnar gerbreytt-
ist, eins og þungu fargi hefði létt af sál
hennar. Hún rétti úr sér og benti upp í
loftið skjálfandi hendi, sem var ólík öllum
öðrum höndum. — Sjáðu, hvíslaði hún,
þarna uppi, sjáðu, þarna langt uppi, þarna
er Paradís ...