Vikan - 01.08.1940, Qupperneq 1

Farþega-
flutningur
Eins og ferlcgur hákarl klýfur háloftsflugvélin loftið með 400 kílómetra hraða á klukkustund.
EFNISYFIRLIT
er á blaðsíðu 2.
Nr. 31, 1. ágúst 1940.

i 6 InKlra Itó nð háloilslliflvéliun
Alla tíð, síðan menn byrjuðu að fljúga,
hefir löngun þeirra beinzt að því að
komast upp í háloftin (Stratosfær-
en)' þangað, sem mótstaða loftsins gegn
hinum flughröðu vélum er sama og engin
og stjörnurnar sýnast miklu nær og bjart-
ari heldur en neðan af jörðunni. En fáir
menn hafa komizt upp í þessa „forstofu
eilífðarinnar".
Háloftin eru talin í um 12 kílómetra hæð
yfir sjávarmáli. I 6—12 km. hæð er það,
sem kalla mætti neðri-háloftin. Það hafa
verið gerðar nokkurar tilraunir til þess að
komast svo hátt í loft upp. Sumir braut-
ryðjendanna, eins og prófessor Piccard,
hafa notað loftbelgi, aðrir flugvélar, t. d.
rússneskir flugmenn og ítalski herflug-
maðurinn Mario Pazzi. Hann komst í flug-
vél sinni ótrúlega hátt, upp í 16 km. og
800 metra hæð — fjóra kílómetra upp í
háloftin.
Og tilraunir, sem miða að sigri þessa
verkefnis, halda stöðugt áfram. Á heims-
sýningunni í New York er líkan af óvenju-
legri flugvél, straumlínu risavél með átta
mótorum. Það er auðséð af byggingu vél-
arinnar, að hún er gerð fyrir geysimikinn
hraða, enda er hún hugsuð sem hálofts-
flugvél, sem ferðast mundi milli Ameríku
og Evrópu, Kína eða Ástralíu. Líkanið
gefur glögga hugmynd um hvernig flug-
vélar framtíðarinnar munu líta út.
Á sama tjma og þetta líkan var sett
upp í fyrra á heimssýningunni, var verið
að smíða eina slíka flugvél í Seattle, í flug-
vélaverksmiðjunni Boeing. Þar með er
þessi framtíðardraumur flugvélasmiðanna
orðinn að veruleika.
Þessi nýja háloftsflugvél er ekki ná-
kvæmlega eins og líkanið á heimssýning-
unni, en hún er byggð eftir nýjustu
straumlínutízku. í stað átta hreyfla hefir
hún fjóra, og þessir fjórir 1100 hestafla
þreyflar geta flutt 33 farþega á daginn og
25 á nóttunni um neðri háloftin, með
hraða, sem er þriðjungur af hraða hljóðs-
ins — sem er 400 kílómetrar á klukku-
stund.
I neðri háloftunum er mjög lítill munur
á sumri og vetri. Hitinn er þar að heita
má alltaf sá sami, um -4- 23° á Celsíus.
Stormar og hættulegar ísingar eru næst-
um óþekkt fyrirbrigði í þessari hæð, og
þær loftþynningar eða „göt“, sem svo oft
valda farþegum og flugmönnum óþæginda
niður við jörðina, þekkjast heldur ekki.
Framh. á bls. 3.