Vikan - 09.03.1944, Blaðsíða 10
uiiiiiiiiitiiiitiiititiiiuiiiikttmttniiiiimiiiiiiiiHiuHmHiiiinuiitiiiiiiu
10
VIKAN, nr. 10, 1944
i? i m ii s n
Ki
Fatnaður - Húsgögn - Rúmfatnaður.
IWWI—
Matseðillinn
Brauðsúpa.
200—250 gr. rúgbrauð. l'i 1.
vatn, 1 matsk. rúaír.ur, 2
sitrónuE? ■r.i'Czr, 2—2 matsk.
sykur, mjólk.
Gott er að hírur'ta st-. brauð-
skorpur og anna- gamalt brauð í
þennan rétt. Brauoiö er brytjað og
látið liggja í bleyti til næsta dags
vatninu, sem á að sjóða það í. Saxað
í söxunarvél einu sinni. Látið í pott
og soðið við hægan hita, þar til það
er jafnt (því betra er það, sem það
er soöið betur). Rúsinurnar eru
þvegnar og soðnar með síðustu 20
minútumar. Þá er sykurinn látinn i
eftir vild. Sítrónusneiðamar eru
skornar smátt og látnar út í. Borðað
með mjólk eða þeyttum rjóma, eða
hvorutveggja.
Steikt þorskhrogn.
400 gr. þorskhrogn. Vatn og
salt. Eggjahvíta og brauð-
mylsna. 50 gr. smjörlíki. Sítr-
ónusneiðar. Kapers og síld.
Hrognin eru þvegin og vafin innan
i þunnt stykki eða klút. Látin i kalt
Húsráð.
Sópið æfinlega gólfin eftir hverja
máltíð. Það er fátt jafn óhirðusam-
iegt eins og að sjá brauðmola o. fl.
út um öll gólf.
vatn með salti og soðin i 1—2 stund-
arfjórðunga. Tekin upp og látin vera
i klútnum, þangað til þau eru orðin
köld. Síðan eru þau skorin í sneiðar,
sem eru rúmlega 1 cm. á þykkt. Snú-
ið upp úr eggjahvítu og brauðmylsnu.
Brúnað á pönnu. Raðað á fat, smjör-
inu hellt yfir, sítrónusneiðunum og
kapers og síld. Þetta má vera volgt
á köldu borði eða heitt með kartöfl-
um, sem snúið er upp úr smjöri og
tómatmauki hellt yfir. Sleppa má
sítrónusneiðunum, kapers og síld.
Dökkur skokkur og köflótt blússa.
Þessi skokkur er úr dökkbláu eða
svörtu ullarefni. Á pilsinu eru tveir
stórir vasar. Jafnfallegt er að nota
við hann peysu eins og blússu.
Fatnaður.
Fatnaður karla og kvenna þarf að
vera í samræmi við árstiðir og
veðráttufar. En satt bezt að segja er
öðru nær en siíkt verði sagt um
klæðnað ungra kvenna hér á landi,
því að þær ganga svo fáklæddar og
illa búnar, sérstaklega að nærfötum,
að betur hæfði fólki í hitabeltislönd-
um en norður við heimskautsbaug.
Fatnaður á fyrst og fremst að vera
til skjóls, en jafnframt eiga nærfötin
að taka við svita og óhreinindum
hörundsins. Mega allir sjá, hversu
óþrifalegt er að ganga mjög fáklædd-
ur, að ekki sé sagt næstum nakinn,
undir kjóium eða öðrum utanhafnar-
flíkum, sem þá verða að taka við
svita og óhreinindum húðarinnar. En
utanhafnarföt er dýrt og erfitt að
hreinsa, og þvott þola flestir kjólar
alls ekki. Getur ekki hjá því farið,
ef lengi dregst að hreinsa utanyfir-
fötin, að megn svitalykt komi úr föt-
unum, en slíkt lýsir mikium skorti á
hreinlæti og er raunar öllum and-
styggð. Hreinlegast er, að nærfötin
séu svo stór (skyrtur með ermum),
að þau hylji mestan hluta líkamans
og þeim sé skipt vikulega. Sjái kven-
fólkið sér ekki fært að klæðast góð-
um nærfötum, verða utanyfirfötin að
vera úr þvi efni, að þau megi þvo
eins oft og nærfötin. Islenzka ull ætti
að nota meira til fatnaðar en nú tiðk-
ast. Það orkar ekki tvímælis, að hún
hentar betur veðurfari hér á landi
en nokkur erlend fataefni. Húsmæður
skyldu kosta kapps um að klæða
Húsráð.
Ef þér leggið þurrkaða ávexti í
bleyti, áður en þér sjóðið þá, þá
skuluð þér aldrei fleygja því vatni,
heldur sjóða ávextina i því. Það er
miklu heilsusamlegra.
Strauið aldrei uilamærföt, þá munu
þau endast lengur.
börn sín ullarfötum, að minnsta kosti
að vetrinum. Og gæta skulu þær þess
að verða aldrei svo háðar tízkunni
um klæðnað barna sinna, að lífi og
heilsu barnanna sé í voða stefnt.
Islenzku skinnskórnir, sem lengst
af hafa verið notaðir hér á landi, eru
nú óðum að detta úr sögunni. 1 þeirra
stað hafa gúmskór rutt sér til
rúms, einkum til sveita. Þeir eru
vatnsheldir, léttir og ódýrir, en hafa
þann galla að halda raka að fætin-
um. Fjöldi kvenna notar af undar-
legum hégómaskap of þrönga skó og
of háa og mjóa hæla og fær fyrir
það afkáralegt göngulag, auk þess
sem skókreppa veldur líkþornum, tá-
skekkju og því, að neglur vaxa út
í holdið. 1 bleytu eru vatnsleðurskór
eða vaðstígvél heppilegasti fótabún-
aðurinn, en ekki hælaháir dansskór,
eins og hér má oft sjá. Góðir skór
hafa þann ókost, að þeir eru dýrir,
og fólk hefir ekki tök á að gera við
þá sjálft. Athugandi væri, hvort ekki
mætti nota tréskó við ýmsa vinnu,
einkum heima við. Þeir eru hlýir,
léttir og ódýrir og fljótlegt að
smeygja sér úr þeim, en að því er
mikill þrifnaðarauki að vaða ekki inn
í íbúðir á óhreinum skóm. Lipra inni-
skó ætti hver maður að eiga.
Húsgögn — Rúmfatnaður.
Húsgögn eiga að vera látlaus og
einföld, svo að hægt sé að halda
þeim hreinum. Ánægjulegast væri, að
sem flest, sem að húsbúnaði lýtur,
væri unnið í landinu sjálfu, svo sem
húsgagnaáklæði, gluggatjöld, reflar
og gólfábreiður. Islenzka ullin er
bezta efni í allt slíkt, en mikið vantar
enn á, að framleiðsla á þeim vöruteg-
undum sé komin í það horf, sem ósk-
andi væri. Þó fer áhugi kvenna á
hvers konar heimilisiðnaði nú hrað-
vaxandi. Smáskraut og glingur ætti
að hverfa úr sögunni. Allir slíkir
hlutir eru ryksælir og mikið verk að
halda þeim hreinum. Það er ósiður að
láta gluggatjöld loka úti birtu og sól.
Menn eiga að keppast um að láta
sólina skína inn til sín eins og fram-
ast er unnt. Hvers konar sýklar þríf-
ast illa í sólskini.
Sængurdýnur eru beztar úr hross-
hári, en notast má við þær úr ýms-
um jurtatrefjum. Hálm- Og heydýnur
eru óþrifalegar. Þær safna ryki og
mygla, ef raki er í íbúðinni, þar að
auki eru þær afbragðs verustaður
fyrir flær og önnur óþrifadýr. Undir-
sængur er erfitt að hreinsa og þess
vegna ekki að þeim nein hollusta,
enda eru nú margir hættir að nota
þær. 1 þeirra stað er bezt að nota
ullarteppi. Þau hafa þann kost, að
þvo má þau eins oft og þörf krefur.
Rúmföt þarf að viðra við og við.
Bezt er að gera það í sólskini og
hvassviðri. Lökum á að skipta á rúm-
um ekki sjaldnar en hálfs mánaðar-
lega.
(Úr Heilsufræði handa húsmæðr-
um eftir Kristínu ólafsdóttur
lækni. Útgef.: Isafoldarprentsm.).
Nýja ameríska sápan
er handsápa hinna
vandlátu.
F æ s t v í ð a.
Öruggasta og —
SPHCACt'ÉCpNOMÍQUS
bezta handþvottaefnið.
MILO
HlUllutlfllMt: lin tðauoa. uiuim •