Vikan - 18.12.1947, Blaðsíða 8

8
JÓLABLAÐ VIKUNNAR 1947
sneru frá götunni og lágu að suðurenda
hússins. Þá snarstanzaði Svana, rak upp
lágt hljóð, tók utan um Svein í dauðans
ofboði og hélt sér fast.
„Æ, það skauzt rotta undir tröppurn-
ar,“ stundi hún hálfkæfðuum rómi; — hún
var alveg uppi í fanginu á honum.
Sveinn var maður hugprúður og alls ó-
hræddur við rottur; hann stóð fastur sem
klettur, laut að vanga Svönu og hvíslaði:
„Það vildi ég, að heimurinn væri fullur af
sjóliðum og rottum; þá væru meiri líkindi
til, að þú værir alltaf svona nærri mér,“
— og Svana vissi lítið af sér fyrr en hann
hafði fremur borið hana en leitt upp tröpp-
urnar og inn í forstofu, en þar brutust
fram þær tilfinningar, sem bæði báru í
brjósti, en höfðu legið á til þessa. Loksins
sleit Svana sig lausa úr fangi hans.
„Ó — guð almáttugur! Ef hún mamma
vissi þetta,“ hvíslaði hún; „þú veizt ekki,
hvað hún er ströng og siðavönd," — og
svo hljóp hún í einum spretti upp stigann.
Þótt Svana hætti að sauma suður í Fjör-
unni, fór um þau alveg eins og annað ást-
fangið fólk; þau höfðu alltaf einhver ráð
til að hittast á kvöldin og talast við; Svana
gerði sér eitthvert erindi út, og aldrei stóð
á Sveini. Ekki tók Svana í mál, að láta
móður sína vita neitt um ástamál sín að
svo stöddu; bjóst hún við algerri mót-
stöðu frá hennar hendi, ekki sízt af því
að hún hafði aldrei séð Svein, hvað þá
kynnzt honum; mundi hún því að sjálf-
sögðu skipa honum í þann eina flokk pilta,
sem hún þekkti af reynslu. Þess vegna
fannst Svönu eina ráðið að fara hægt í
sakimar og leita lags.
Að viku liðinni sagði Sveinn, að hann
færi daginn eftir til Húsavíkur og yrði þar
um þriggja vikna tíma.
„Eg tók að mér að mála þar hús,“ mælti
hann. „Við getum skrifazt á, því að bif-
reiðar fara daglega á milli.“
„Nei, í hamingju bænum,“ svaraði hún.
„Hvað heldur þú, að hún mamma segi, ef
ég fer að fá bréf — það þori ég ekki.“
Þeim kom saman um að skrifast ekki
á og treysta því, að endurfundirnir yrðu
því gleðilegri, sem skilnaðurinn yrði lengri
og sárari, og af því að bifreiðin færi klukk-
an sex að kvöldi, yrði þetta síðasti fund-
ur þeirra að sinni. Þau kvöddust með sökn-
uði, og Svana fór heim, klökk í huga. Hún
sofnaði frá umhugsuninni um Svein, hana
dreymdi hann um nóttina, og daginn eftir
fannst henni, að næstu þrjár vikur hlytu
að verða óbærilegar. Hún var svo annars
hugar, að móðir hennar hafði orð á því,
og þann dag stakk hún fleiri villinálspor
en hún hafði gert það sem af var árinu.
Þegar klukkan nálgaðist sex, bar óþreyj-
an hana ofurliði, og loksins fleygði hún frá
sér saumadótinu og sagði:
„Mamma, ég má til að hlaupa ofan í
KEA og kaupa mér sokkabönd áður en
lokað verður,“ — og í einu vetfangi var
hún komin í kápu, hatt og skóhlífar og
þotin af stað.
„Ég verð að sjá hann áður en hann
fer, þó að ekki verði nema álengdar,“ hugs-
aði hún aftur og aftur. Þingeyska kaup-
félagsbifreiðin. stóð alhlaðin á Kaupvangs-
torginu, og Svana tók sér stöðu rétt við
Gudmannshúsið, þar sem skugga bar á,
og beið; klukkan var rétt um sex, og hún
skimaði eftir Sveini. Þama kom hann norð-
an Hafnarstræti með sína töskuna í hvorri
hendi------en hvað var þetta? I för með
honum var ung stúlka, vel búin og bar
sig vel! Þau gengu þétt hlið við hlið, glað-
leg á svip og niðursokkin í samræðu, beint
að bifreiðinni; Sveinn kom töskunum fyrir
-----og svo tók hann utan um stúlkuna,
kyssti hana tvo kossa, sagði eitthvað við
hana og hvarf svo inn í bifreiðina, en
stúlkan gekk aftur norður Hafnarstræti.
Þetta skipti engum togum. Svana stóð
sem steini lostin og rankaði ekki við sér
fyrr en bifreiðin var horfin.
Svona var þá Sveinn!
Hún hljóp við fót upp gilið og út brekk-
una og gætti þess ekki að kasta mæðinni
og jafria sig áður en hún kæmi inn til móð-
ur sinnar. Náföl og lafmóð, í kápu og með
skóhlífar á fótum, óð hún inn á gólfið,
lét fallast á leggubekkinn og stundi þung-
an. Ólöf leit upp frá saumunum og brá
í brún.
„Hvað er að sjá þig, barn? Það er eins
og þú sért hundelt. Ertu veik?“
Pollurinn. Bótin er sá hluti, sem er vinstra meg--
in kirkjunnar, neðan brekkunnar. (Þorsteinn Jós-
epsson tók myndina).
Svana gat fyrst engu orði upp komið.
„Það — það stökk svo andstyggileg rotta
— — yfir fæturna á mér í tröppunum —.“
„Að þú skulir geta verið svona hrædd
við rottur, elskan mín —- fullorðin stúlk-
an. Aldrei var eg svona. Reyndu nú að
jafna þig.“
En Svönu gekk ekki greitt að jafna sig.
Hún var alveg úti á þekju, borðaði ekk-
ert um kvöldið, og Ólöf íét hana fara
snemma að hátta, í þeirri von, að hún
mundi sofa úr sér hræðsluna um nóttina.
Hún var því fegnust, að hátta og lézt vera
sofandi, þegar móðir hennar lagðist út af,
en lítið varð úr svefnhvíldinni nóttina
þá. Eftir fyrstu skelfinguna og fátið,
brauzt fram gremjan yfir tállyndi Sveins.
— Sá lét sér ekki allt fyrir brjósti brenna!
Kveðja hana kvöldið áður, með kossum
og blíðlátum ásamt sjálfsögðum fullyrð-
ingum um ást og órjúfanlega tryggð, en
draga svo með sér einhverja stelpudruslu
alla leið að bifreiðinni — ekki mátti það
minna kosta — og kyssa hana þar á al-
mannafæri svo að allir sáu! Hvernig átti
hún að geta afborið annað eins ólán, —
hún, sem hafði treyst Sveini svo vel? —
Loksins brutust tárin fram, og þá létti
henni nokkuð, en ekki gat hún fest blund
fyrr en undir morgun.
Daginn eftir var hún föl og guggin og
saup að vísu morgunkaffið sitt þegjandi,
en leit hvorki við hafragraut né kexi, og
settist svo við saumana. Þegar þær mæðg-
ur sátu yfir miðdegismatnum og Svana
hafði neytt ofan í sig hálfum diski af
ketsúpunni, bugaðist hún svo af raun-
um sínum, að hún stökk upp frá matnum
og fram á loftið, til þess að komast í eitt-
hvert skot og veita táralindinni útrás í
einrúmi. Hún nam þar staðar með klút-
inn fyrir augunum, en þá heyrði hún fóta-
tak bæði í stiganum og norður á loftinu,
svo að hún átti ekki annars úrkost en að
flýja inn í salernið. Þar fékk hún loksins
næði til að gráta út, og að nokkurri stundu
liðinni kom hún inn aftur, rauðeygð að
vísu, en ógrátandi. Þennna dag varð hún
þrívegis að leita í sama skjól til þess að
úthella tárunum. Henni datt ekki í hug,
að móðir hennar tæki eftir þessum ferð-
um, en þar skjátlaðist henni alveg. Móður-
augað var glöggskyggnt og aðgætið, og
Ólöf vissi vel, hvert Svana var að fara.
„Hvernig er þetta, Svana mín? Ertu al-
veg frá í maganum?“
,,Já,“ svaraði Svana lágt og leit ekki upp.
„Þú hefur ekki þolað sviðin í gær; þú
verður að hreinsa magann, barn,“ — og
hvernig sem Svana mótmælti, varð hún að
gleypa f jórar Brandreths-pillur um kvöld-
ið. Ólöf var vön því að ráða fyrir þær
báðar, þegar gera þurfti brýnar ráðstaf-
anir. — Svo leið önnur óróleg nótt, enda
var þá bæði líkami og sál á ringulreið.
Pillumar virtust ekki bæta Svönu nokk-
urn skapaðan hlut. Hún var jafnguggin og
áður, alveg f jörlaus og borðaði sama sem
ekki neitt. Ólöf spurði hana spjörunum úr,
en fékk engin önnur svör en þau, að hún
væri lasin og þreytt. Hvað sem öðru leið,
hafði Svana strengt þess heit, að segja
engum lifandi manni frá þeirri ófyrirgef-
anlegu yfirsjón sinni, að hafa lagt lag
sitt við pilt og treyst honum.
Á fimmta degi sá Ólöf engin önnur ráð
en að leita læknis. Svana fór sárnauðug
með henni, og Ólöf varð að hafa orð fyr-
ir þeim:
„Það byrjaði með því, að hún varð yfir
sig hrædd; daginn eftir fékk hún í mag-
ann, og síðan hefir hún ekki á heilli sér
tekið----------
Læknirinn leit á Svönu, þuklaði hana
um holið, blóðgaði hana á eyrnasneplin-
um og sagði sem svo, að þetta hlyti að
vera eftirstöðvar af magaveikinni og þær
hlytu að batna við styrkjandi magamixt-
úru og járn. — En batinn lét bíða sín, og
á fimmta degi þar frá fóru þær mæðgur
upp á sjúkrahús til þess að ná tali af
yfirlækninum. Ólöf sagði sömu sögu, lækn-
irinn spurði margs, en sagði fátt og vísaði
þeim til berklastöðvarinnar. Svana var eins
og lamb til slátrunar leitt, og fékk þessi
píslarganga mjög á hana. Hún var stung-
in nálum, hlustuð og gegnlýst, og að viku
liðinni var hún talin ósmituð af berklum.
Enn fóru þær mæðgur til yfirlæknisins, og
hann skoðaði Svönu frá hvirfli til ilja, skrif-
aði lyfseðil upp á einhverjar töflur og
sagði um leið, að hún yrði að ganga úti
að minnsta kosti tvisvar á dag.
„Hvað er svo þetta að stúlkunni?“ spurði
Ólöf.
„Ætli það séu ekki taugarnar, sem bil-
að hafa. Þær eru stundum nokkuð við-
kvæmar, þessar ungu stúlkur."
„Taugarnar — taugarnar," tautaði Ólöf
á heimleiðinni, en Svana var því fegin, að
nafn sjúkdómsins var ekki nákvæmar til-
tekið.
Við allt þetta umstang róaðist Svönu þó
nokkuð. Að vísu gerði hún ekki ráð fyrir,
að sér batnaði neitt við það, en það dreifði
hugsunum hennar, og henni fannst hún
vera viss um, að móðir hennar renndi ekki
grun í ástæðumar fyrir þunglyndi henn-
ar. Hún var afar gröm við Svein, en ekki
eins hrygg og fyrstu dagana og gat alveg
varizt grát á daginn; næturnar voru erfið-
ari, en þó fór hún smátt og smátt að geta
notið svefnhvíldar. Glaðlyndið var horfið;
hún gekk dag hvern með mæðusvip, og
matarlystin var engin. Ólöfu var ekki far-
ið að lítast á blikuna; hún var kvíðin um,
hvernig þetta færi, og bað til drottins inni-
lega, að úr því mætti rætast. — Og þegar
neyðin var sem stærst, var hjálpin næst.
Einn dag undir rökkrið þurfti Ólöf að
fara í búðir og skrapp um leið ofan á
Framhald á bls. 32.