Vikan - 01.02.2000, Qupperneq 4

f“>Étundum setur að manni kvíða
'þegar maður skoðar velferðar-
ríkið okkar.
i V Það liggur við að maður verði
f~___* sorgbitinn. Það, hvernig búið er
að börnum og öldruðu fólki á íslandi, ber
ekki vott um velferð í neinum skilningi
þess orðs.
Eins og allir vita er leikskólapláss hvergi
nœrri nóg víða í bœjum og sveitarfélögum
og launakerfi kenn-
ara og leikskóla-
kennara er þannig
að ekki verður hjá
því komist að það
bitni á börnunum.
Skólarnir eru allt of
þétt setnir og sem
kennari með
reynslu fullyðri ég
að það sé nánast
ógerningur að
kenna svo vel sé
með 25-28 börn í
bekk eins og víða
tíðkast.
Það rennur manni
til rifja að vita að
þeir sem eiga að ala upp komandi kynslóð
og ala önn fyrir henni á dagvistunarstofn-
unum og í skólum hins opinbera skuli
vera á flótta vegna slœms aðbúnaðar. Mér
blöskraði um daginn þegar ég átti tal við
ungan leikskólakennara sem var um það
bil að gefast upp í vinnunni vegna þess að
hún þoldi ekki það álag sem Reykjavíkur-
borg er búin að leggja á hana. Starfsmenn
eru alltoffáir á leikskólanum, foreldrarnir
*
ildir
œfir og launin lág. Hvernig á fólk að þola
þetta til lengdar og hvernig er hœgt að œtl-
ast til að fólk undir þessu álagi geti sinnt
börnunum afeins mikilli natni og þarf?
Við œtlumst til að börnin okkarfái góða
aðhlynningu og þá verðum við að sjá til
þess að þeir sem annast þau séu ekki und-
ir stöðugu álagi.
Það sama,
um aldrac
Það liggur við að aldraðir á Islandi séu að
verða ölmusumenn eins og var fyrir 2-3
öldum síðan. Uppbygging þjóðfélagsins
hefur breyst svo ört að það er ekki hœgt
að treysta á að fullorðin börn hinna öldr-
uðu geti farið frá störfum sínum til að
annast þá. Konur á besta aldri eru ekki
lengur inni á heimilum sínum tilbúnar til
að þjónusta unga sem aldna eftir þröfum
eins og var og, sem beturfer, held ég að
enginn œtlist til þess lengur að þœr hœtti
störfum til að sinna umönnun frekar en
karlarnir.
En hvernig stendur á því að ekki er hugs-
að fyrir umönnun við börn og aldraða?
Afhverju eru svo margir á biðlistum eftir
leikskólaplássi og þjónustuíbúðum og
hvers vegna er ekki pláss á sjúkrahúsun-
umfyrir þá sem þarfnast þess?
Getur verið að skortur á skilningi á þess-
um þörfum sé vegna þess að hingað til
hafa nánast eingöngu konur sinnt að-
hlynningu? Erþað afþvíað einhverjum
finnst að ekki þurfi ekki að borga fyrir að
sinna manneskjunni?
Getur verið að það sé vegna þess að ein-
hverjum (körlum?) hafi fundist sjálfsagt
að umönnun barna og aldraðra sé sinnt
frítt af konum? Eða er ástæðan kannski
sú að þessir aðilar borga ekki beina skatta
og þessvegna sé sjálfsagt að „frysta" þá?
Hver sem ástœðan er þá er kominn tími til
að hugsa upp á nýtt. Það er kominn tími
til að hugsa á mjúkan (kvenlegan) hátt.
Mannsekjan er alltaf mikilvœgust aföllu,
hvort sem hún er ung eða gömul. Öll vilj-
um við að börnum og foreldrum okkar sé
vel sinnt og erum tilbúin að borga fyrir
það. Það á að meta það til fjár að ala upp
börn og kenna þeim. Framtíð okkar allra
veltur á því hversu vel tekst til að mennta
börnin okkar og verja þau fyrir hœttum
heimsins. Það á einnig að meta það til fjár
að hjúkra og sinna öldruðum og gera
þeitn kleift að halda reisn sinni til dauða-
dags. Það á að leggja fé til þess að byggja
upp þjónustuíbúðir svo enginn þurfi að
vera á stað sem ekki hentar honum í ell-
inni.
Við þurfum að raða upp á nýtt íforgangs-
röð og setja fólk fremst.
En hvernig sem staða velferðarþjóðfélags-
ins er er öllum hollt að gleyma sér við lest-
ur. Þá er gott að grípa til Vikunnar og
fletta. í þessari Viku má til dœmis lesa um
það hvernig maður getur hœtt að taka
rangar ákvarðanir, skoða fallegar hug-
myndir í heimilið eða lesa viðtöl við
skemmtilegt fólk eða greinar um Jack The
Ripper, Maríu Callas og draslfíkla svo
eitthvað sé nefnt.
Byrjaðu bara að fletta, þú finnur örugg-
lega eitthvað sem þú hefur gaman að.
Njóttu Vikunnar!
Jóhanna Harðardóttir, ritstjóri
Hrund Steingerður Margrét V. Ingunn B.
Hauksdóttir Steinars- Helgadóttir Sigurjóns-
ritstjóri dóttir blaðamaður dóttir
blaðamaður auglýsingé
Ingunn B. Guðmundur
Sigurjóns- Ragnar
dóttir Steingrímsson
auglýsinga- Grafískur
stjóri hönnuður
Ritstjórar: Jóhanna G. Harðardóttir og Hrund
Hauksdóttir vikan@frodi.is. Útgefandi: Fróði
Seljavegur 2, Sími: 515 5500 Fax: 515 5599
Stjórnarformaður: Magnús Hreggviðsson.
Aðalritstjóri: Steinar J. Lúðvíksson. Sími: 515
5515. Framkvæmdastjóri: Halldóra Viktorsdóttir
Sími: 515 5512. Blaðamenn: Steingerður
Steinarsdóttir og Margrét V. Helgadóttir.
Auglýsingastjórar: Anna B. Þorsteinsdóttir og
Ingunn B. Sigurjónsdóttir. Vikanaugl@frodi.is.
Grafískur hönnuður: Guðmundur Ragnar
Steingrímsson. Verð í lausasölu 459 kr. Verð (
áskrift ef greitt er með greiðslukorti 344 kr. pr
eintak. Ef greitt er með gíróseðli 390 kr pr.
eintak. Litgreining og myndvinnsla: Fróði. Unnið
í Prentsmiðjunni Odda hf. Öll réttindi áskilin
varðandi efni og myndir.
Áskriftarsími: