Menntamál - 01.10.1931, Blaðsíða 14

76
MIiNNTAMÁL
var gefin, og hljóÖaði þannig: „Hvaff gct ccj gcrt, tiJ þcss a5
bœta og prýffa skálaun minn.
Langflest svörin fjölluðu ekki um ])að, sem börnin gætu gertr
heldur um hitt, sem þau ættu aÖ láta ógert. „Eg á ekki að
láta illa, ekki hafa hátt, ekki hrinda, ekki kasta rusli á gólfið
o. s. frv., o. s. frv. Til þess að bæta og prýða skólann datt
varla nokkrum í hug nokkurt gott verk, heldur ótal illar at-
hafnir, sem hæri að hindra. Svo mjög hafa hinar stöðugii hindr-
anir og skortur á starfsmöguleikum kréppt að hinum ungu
sálum, að þeim er hætt að detta í hug að lyfta vængjum vits
og athafna.
Þó veggir i mörgum heimilum harnanna séu skreyttir ótal
myndum, gluggar fullir af Idómum og hillur alsettar hobhum
og hrjóstmyndum, er skólastofan auð og tóm, eins og fangelsi.
Þessi mikli munur hlýtur að stinga í augu barnanna, en með-
vitundin um vanmátt þeirra er svo rótgróin. og athafnabönn-
in svo vanaleg, a'Ö þeim hefði fundi/.t það hin mesta íjarstæða.
að harn gæti eða rnætti láta sér detta i hug að hreyta jafn
virðulegum stað og skólastofunni.
Ef mönnum væri ljóst, hve hörmuleg álirif allar ]>essar at-
hafnahindranir hafa á allt andlegt, likanrlegt og siðferðilegt
líf harnanna, ]rá myndi einkunnarorðið hreytast í gerffu, i stað-
inn fyrir gcrffu ekki. Þá myndu menn fylla skólann af lifandi
áhuga og starfi. Þá myndi skólastarfið eins skemmtilegt fyrir
kennara ekki siður en nemendur, eins og ]>að er nú örðugt
í mörgum tilfellum. Börnum liður illa, ])egar beim er haklið
að ógeðfelldu starfi, og vita að setið er um þau. Kennaran-
um líður ])ó enn ver, ]>egar hann þarf að stilla til friðar og
skirra vandræðum. Þegar börnin fá að vinna að starfi, sem
þau hafa valið, með eitthvert ákveðið gagn íyrir augum, hverf-
ur öll hekkjarstjórn úr sögunni.
Það má a'Ö sönnu segja með sanni. að sum hin hókhneigðu
hörnin fái starfsþrá sinni fullnægt við hið venjulega lexíunám,
og að góðum kennara takist oft að vekja lifandi áhuga á nám-
inu með ýmsu móti. En hitt er og staðreynd, að nokkur l)örn