Bjarmi - 01.09.1928, Blaðsíða 6
182
B J A R M 1
an töluð ungverska, og hvergi sá jeg
auglýsingu á nokkru öðru máli. —
Þó kemur út eitt dagblað i Búdapest
á þýsku, en það er langminsta dag-
blaðið í borginni, lítið stærra en
stærsta dagblaðið á tslandi.
Rjett til gamans get jeg nefnt, að
»já« og »nei« er á ungversku: »/pen«
og »nen«. Og þegar við segjum: »Jeg
trúi á einn Guð«, segja Ungverjar:
»Hiszek egy Istenben«.
Fólkið var einstaklega alúðlegt,
gestrisið og hjálpfúst við útlending-
ana. — Fyrsti Ungverjinn, sem við
hittum í eimlestinni, greiddi prýði-
lega götu okkar langferðafólksins á
landamærum Ungverjalands, og sama
gerðu margir eftir það. Borgarstjórnin
bauð K. F. U. K. - þinginu til kvöld-
verðar, »Ungverska fjelagið« bauð
bæði til skemliferðar með gufuskipi
og til tveggja skemtifunda, — og þar
sem jeg kom til ungverskra presta
var gestrisni mikil, enda þótt hvergi
væri þar ríkmannlegt, þvi að prest-
arnir eru flestir efnalitlir. — En því
tók jeg eftir, að menn mötuðust með
gestum sínum ekki siður i trjálund-
um gistihúsa en i heimabúsum.
Um miðdegisverðarleytið og á
kvöldin var fjöidi fólks í slíkum
greiðasölu-görðum um alla borgina,
og þá hvervetna hljóðfærasláttur
Zigeuna gestunum tíl skemtunar;
hefði þvf ókunnugur mátt hugsa:
Hjer býr auðug þjóð og ljettlynd.
»En ekki er alt sem sýnist«. Híbýlin
voru viða lítil og þröng, þótt gisti-
búsin væru hin veglegustu, og þung-
lyndi, óánægja og hatur býr í margra
brjóstum.
í stærsta elliheimili borgarinnar,
sem bæjarstjórnin sjer um, voru 1440
manns við harla óviðfeldin húsa-
kynni, 15—30 manns í hverri stofu,
og þar varla önnur búsgögn en rúm-
in og smákistur eða kassar, til að
sitja á, en engin borðstofa nje vinnu-
stofa.
Við kirkjudyr, þar sem fjöldi fólks
hlýddi á kaþólskar tíðir, stóðu 3 eða
4 gamlar konur i tötrum og báðust
beininga. Og enn sjást örkumla menn
úr striðinu biðja beininga á götum
úti, en fáir eru þeir orðnir. — Fyrstu
árin eftir striðið hrundu niður börn
og gamalmenni af skorti, enda þótt
þúsundum barna væri boðið til Sviss
og Hollands.
Nú er margvisleg liknarstörf að
rjetta við, og þar, sem annarsstaðar,
er nærgætni og mannúð mest þar,
sem söfnuðirnir eru færir um að
annast þau. — En eina »safnaða-
fjelagið«, sem á nóg efni til þess, eru
Gyðingar, var mjer tjáð, — enda leist
mjer prýðilega á elliheimili það, sem
þeir böfðu reist banda sínu fólki í
Búdapest. Þar var ekkert sparað,
hvorki af fje nje mannúð, til að veita
gömlu fólki góða daga.
»Hvert ætlið þjer að fara í kirkju
í dag?« var jeg spurður sunnudags-
morguninn 10. júní í Búdapest. —
»Jeg veit varla, einhversstaðar þar
sem talað er á þýsku eða ensku«,
svaraði jeg. — »þurfið þjer þess sjálfs
yðar vegna? Hafið þjer ekki heyrt
nógar ræður, sem þjer skilduð?
Viljið þjer ekki heldur koma með
mjer þangað, sem þjer skiljið ekkert,
en munduð gleðja einmana og of-
sóttan prest með því að koma?
Pjer verðið þar að líkindum eini út-
lendingurinn, því í dag eru fluttar
viðhafnar-guðsþjónustur þeirra vegna
í öðrum kirkjum«.
Mjer þótti uppástungan frumleg,
að fara í kirkju, þar sem jeg skildi
ekkert, »til þess að gleðja prestinn«,
og fjelst á hana. — Á leiðinni til
kirkjunnar var mjer sögð saga hans:
Hann var lúterskrar trúar, en slav-
neskrar ættar, þótt hann væri ung-