Bjarmi - 01.03.1998, Side 9
Þegar betur er að gáð er ekki fjarri pví að pessir
menn geri sjálfa sig að guðum. Það er pvíaugljóst
að óhlýðni við slíkan leiðtoga telst vera óhlýðni við
Guð sjálfan og allar efasemdir um kenningar hans
koma einföldum safnaðarmeðlimi í hina verstu
stöðu og innri baráttu. Sá sem lendir í pessari stöðu
á aðeins um tværfærar leiðir að velja: Að bæla
niður efasemdir sínar eða að yfirgefa söfnuðinn og
slíta öll tengsl við hann.
Allt þetta ætti að vera nóg til að við
verðum á varðbergi og látum ekki
blekkjast. Kristur og postulamir vömðu
okkur við þvi að hlusta á falsspámenn og
boðskap þeirra. Andlegur faðir fals-
spámanna er Satan sem Jesús nefnir
föður lyginnar (Jóh. 8, 44) og víst er að
hann er meiri meistari í blekkingum en
nokkur jarðneskur töframaður.
Óskorað vald leiðtogans.
Algengt er að einn sterkur leiðtogi sé yfir
söfnuðum bæði innan og utan kristninn-
ar. Ekki er vist að það sé slæmt, stund-
um getur sannur Guðs maður verið and-
legur leiðtogi og fyrirmynd sem göfgar líf
annarra. Á sama hátt getur veraldlegur
leiðtogi leitt þjóð gegnum erfiðleika og
virkjað bestu öfl þegna sinna. Það er þó
mikil ástæða til að gæta að sér. Sumir
villutrúarsöfnuðir (enska: sect og cult)
hafa haft slík áhrif á fylgjendur að þeir
hættu að lifa eðlilegu lífi, höfnuðu eðlileg-
um tengslum við fjölskyldu sína og vini,
þurftu að afneita eigin skynsemi og heil-
brigðri gagmýni og lifðu jafnvel í annar-
legu vitundarástandi. Frægustu dæmi
síðari ára eru Waco og Johnstown þar
sem allir létu lifið. í báðum þessum
tilvikum leiddi einn andlegur leiðtogi
allan sinn söfnuð í dauðann. Það er
áhyggjuefni að sumir kristnir söfnuðir
hafa slíka leiðtogaímynd í dag.
Þessir leiðtogar kenna það að þeir hafi
sérstaka „smumingu Heilags anda“ eins og
stórmenni Biblíunnar, t.d. Móse og Davíð,
og hafi raunar svo náið samband við Guð
sjálfan að þeir hafi beinan boðskap til
safnaðarins. Raunar er það íhugunarefni
að Nýja testamentið notar þetta orðalag
fyrst og fremst um Jesúm Krist, enda þýðir
orðið Kristur: hinn smurði. Þegar betur er
að gáð er ekki fjarri þvi að þessir menn geri
sjálfa sig að guðum. Það er því augljóst að
óhlýðni við slíkan leiðtoga telst vera
óhlýðni við Guð sjálfan og allar efasemdir
um kenningar hans koma einföldum
safnaðarmeðlimi í hina verstu stöðu og
innri baráttu. Sá sem lendir í þessari stöðu
á aðeins um tvær færar leiðir að velja: Að
' bæla niður efasemdir sínar eða að yfirgefa
söfnuðinn og slíta öll tengsl við hann.
Reynum að setja okkur í þessi spor: Þetta
er sennilega eins og martröð fýrir þann
sem í kemst, öll mannleg tengsl hans vom
innan samfélagsins sem hann er að
yfirgefa. Hann er búinn að temja sér að
hafna öðrum skoðunum sem villu og
öðrum mannlegum samskiptum sem
freistingum. Samviskan verður því í
uppnámi og einsemdin yfirþyrmandi. Það
getur verið mörgum um megn að byrja nýtt
líf í þessum aðstæðum og það er umhugs-
unarefni fyrir kristið fólk og raunar einnig
sérfræðinga hvernig það getur hjálpað
þeim sem svo er komið fyrir.
Það er nokkuð auðvelt að sjá i Nýja testa-
mentinu að svona er ekki leiðtogi kristins
safnaðar. Hann er þjónn annarra,
auðmjúkur og metur aðra meira en sjálfan
sig (I. Pét. 5,3-5). Það var táknræn athöfn
þegar Jesús þvoði fætur lærisveina sinna
(Jóh. 13,12-17). Raunar er vafasamt hvort
einhver einn á að vera leiðtogi safnaðar.
Það er ffemur talað um að allir vinni saman
með einum huga og hyer og einn þjóni með
þeirri náðargjöf sem honum hefur verið
gefin og verði trúr í þeirri þjónustu sem
hann er kaflaður til. (Róm.12,5-10). Það er
því ljóst að lýðræði, bundið af Guðs orði er
nær kristinni kenningu en einræði.
Lokaorð.
Þó ég setji hér punkt á eftir efninu er það
svo viðamikið að gefa mætti út um það
sérstakt tímarit. Staðreyndin er sú að
nýöldin hefur sáð fræjum sínum í garð
kristninnar og framandi jurtir eru teknir
að spretta viða í Guðs kristni (Mt. 13,25).
Ég hvet þig, lesandi góður, til að gæta þín,
hjarta þitt er einnig garður sem rækta ber
hinar bestu jurtir í og ávextirnir koma
fram í lífi þínu. Minnumst hins forn-
kveðna, að „ekki er allt gull sem glóir!”
1. Anders Bergem: Himmelen Pá forskudd?
Oppgjor með framgangsteologien.
Luther/Credo, Oslo 1987.
2. Hank Hanegraaff: Counterfeit revival.
Looking for God in all the wrong places.
Word Publ., Dallas 1997.
3. Dave Hunt & McMahon: The Seduction
of Christianity. Spiritual discernment in
the last days. Harvest house, Eugene
Or. 1985.
4. Geir Harald Johannessen: Vekkelse eller
villfarelse. Trosforkynnelsen alias
herlighetsteologien: Hvor herlig er den?
Lunde, Oslo 1991/1996.
5. Torbjörn Swartling: Trosförkunnelsen.
Vár tids gnostisism. Sola Scriptura,
Mönsterás 1994.
Gísli H. Friðgeirsson er deildarstjóri í mælifræði á
Löggildingarstofu íslands.