Heima er bezt - 01.02.1952, Síða 5

Nr. 2
Heima er bezt
37
til Kerlingarfjalla
þöglir, eins og nóttin sjálf, og
hröðuðu sér hið bráðasta burtu,
er þeir urðu mín varir.
Loks komst ég á bílveginn, sem
liggur í Árskarð, þar sem Sælu-
hús Ferðafélagsins stendur.
Skipti þá brátt um til hins betra
fyrir hestana að komast áfram,
enda þótt vegurinn væri eigi
alls kostar góður.
Leiðin til Kerlingarfj alla tók
nú mjög að styttast. Undirhlíðar
þeirra risu framundan, mikilúð-
legar útlits undir þokufarginu,
sem yfir þeim grúfði. Þessi tígu-
legu fjöll, sem ég hafði svo oft
virt hugfanginn fyrir mér úr
fjarska, voru nú myrk á svip,
eins og þau byggju yfir einhverj-
um ógnandi leyndardómum, sem
engum væri fært að kanna. Það
var sem þau yggldu sig mót
hverjum þeim, er hygðist voga
sér inn í veldi þeirra. En ég vissi,
að bak við þetta skuggalega við-
mót var dulin fegurð, áhrifarík
og undursamleg. Og það var ein-
mitt þessi fegurð, sem hafði
lokkað mig hina löngu leið til
þessara kynjafjalla.
Áhrif þokunnar á umhverfið
urðu stöðugt magnaðri, eftir því
sem nær dró meginfjöllunum.
Hvaðeina fékk á sig ferlega
mynd. Einkum beindist athygli
mín að kletti einum háum, sem
gnæfði upp úr brattri hlíð, eða
skriðu, skammt frá leið minni.
Var hann býsna kynlegur útlits
i þokukufli sínum og engu lík-
ur, nema einhverjum bergrisa
aftan úr forneskju.
Klukkan var nálega fimm, er
ég kom í Árskarð. Þar er grös-
ugt land og skjólsælt, enda hef-
ur hvammur þessi um langt skeið
verið áningastaður í Kerlingar-
fjöllum. Ég hafði eitt sinn áður
komið í Árskarð, á sólfögrum
sumardegi. Þótti mér þá hlýlegt
þar og fagurt, svo að seint mun
mér úr minni líða. Nú var þar að
vísu öðruvísi umhorfs, veður kalt
ng hráslagalegt og myrk þoka
allt umhverfis. Samt var ég feg-
inn að vera þangað kominn. Ég
hafði fulla þörf fyrir hvíld og
hestarnir sömuleiðis. Og þarna
voru öll skilyrði góð til að hvíl-
ast, haglendi gott fyrir hestana
og sæluhúsið tilvalinn dvalar-
staður fyrir mig, svo að þar varð
naumast á betra kosið.
Hefti ég nú hestana, tók af
þeim reiðtygin og skildi svo við
þá þar sem haglendið var einna
bezt. Að því búnu tók ég að svip-
Eyþór Erlendsson, Helgastöðum.
ast um eftir hvíluplássi í sælu-
húsinu. Sá ég þá að nokkrir
menn voru þar fyrir. Voru þeir
allir í fastasvefni og fór ég því
sem hljóðlegast, til þess að raska
eigi svefnró þeirra. Brátt fann
ég autt rúm, sem hentaði mér
vel, lagðist í það og sofnaði inn-
an skamms tíma.
Ég mun hafa blundað fullar
tvær klukkustundir, er ég vakn-
aði við mannamál, Voru þá sælu-
húsbúar vaknaðir og teknir að
ræða saman. Gaf ég mig brátt
á tal við þá og spurði um ástæð-
una fyrir veru þeirra þarna. En
þeir kváðust eiga að annast fjár-
vörzlu um þessar slóðir sumar-
langt, vegna sauðfjársjúkdóm-
anna illræmdu. Þeir voru alls
fjórir og var Jóhannes skáld úr
Kötlum einn þeirra.
Mér varð nú hugsað til hest-
anna og fór út, til að gæta að
þeim. Veður var enn kalt og úr-
koma nokkur, sem var slydda.
Hestana fann ég fljótlega, því
að þeir voru aðeins spölkorn frá
sæluhúsinu. Var þeim sýnilega
mjög kalt og leið illa. Sá ég, að
þeir þörfnuðust húsaskjóls fram-
ar öllu öðru.
Rétt við sæluhús Ferðafélags-
ins er gamall leitarmannakofi úr
torfi. Kom mér nú til hugar að
láta hestana þar inn og hafa þá
þar, unz þeim hlýnaði. En þar
voru smávegis annmarkar á,
því að í kofanum var allmikill
farangur, sem sæluhúsbúar áttu.
Fór ég því til fundar við þá og
mæltist til þess, að þeir rýmdu
kofann. Tóku þeir því vonum
framar vel, og eftir nokkrar
bollaleggingar var þessu komið í
framkvæmd. Lét ég síðan hest-
ana þar inn og gat nú verið ró-
legur þeirra vegna.
Alltaf var sama þokufargið yf-
ir tindum Kerlingarfjalla og
sýnilegt, að því myndi eigi létta
í bráð. Það virtist streyma kald-
ur loftstraumur ofan af Hofs-
jökli, suður yfir fjöllin, og gerði
ég mér í hugarlund, að hann
myndi vera valdur að þokunni.
Ég hafði upphaflega ætlað að
ganga á einhvern af hátindum
Kerlingarfjalla og njóta hins
frábæra útsýnis þaðan. Nú var
sú hugmynd að engu orðin. Hins
vegar taldi ég líklegt, að unnt
væri að komast í Hveradalina,
sem var einn aðaltilgangur far-
arinnar. Ég vissi, að úr Árskarði
átti að vera stutt leið í Neðri-
Hveradalina svonefndu og á-
kvað að reyna að finna þá.
Ég færði þetta í tal við Jó-
hannes, því að mér virtist hann
vel kunnugur staðháttum þarna.
Taldi hann öruggt, að ég myndi
finna dalina, þrátt fyrir þokuna,
og sagði mér greinilega, hvar
fara ætti. Var ég svo eigi með
frekari heilabrot þar um, en
lagði þegar af stað.
Hélt ég nú með Árskarðsá að
austanverðu, inn á milli fjall-
anna. Dökknaði þokan brátt, eft-
ir því sem hærra kom, og sá ég
að lokum aðeins örskammt frá
mér. Árgljúfrið hafði ég jafnan
til hliðsjónar og var það mér ó-
metanlegur leiðarvísir. Það er
víðast stórbrotið mjög og hrika-
legt yfirlitum, eða þannig kom