Heima er bezt - 01.03.1955, Síða 29
Nr. 3
Heima er bezt
93
Þjóð í hátíðaskapi
Framh. af bls. 79.
hefja til minningar um þjóðhá-
tíðarárið. Var skorað á íslend-
inga að safna fé til kaupa á
gufuskipi og safnað þar á fund-
inum 30 dölum.
Á Gautsstöðum í Svalbarðs-
strandarhreppi var og hátíð
haldin og er þess getið, að hún
hafi byrjað með sálmasöng og
lestri, en auk þess farið fram
glímur, kveðskapur, dans og
hlj óðf ærasláttur.
Þjóðhátíð Borghreppinga.
Að Svignaskarði í Borgarfirði
var haldin veizla allmikil 2. á-
gúst og voru forgöngumenn
hennar þeir bændurnir Halldór
Bjarnason í Litlu-Gröf, Jón
Helgason í Eskiholti og Jón Jóns-
son í Galtarholti. Þar voru sam-
ankomnir um 90 gestir, flestir úr
Stafholtssókn í Borgarhreppi.
Segir í blaðinu „Víkverja“, að
„Halldór í Litlu-Gröf hélt þar
tvær gáfulegar ræður fyrir minni
konungs og íslands, og eru þær í
tölu þeirra mörgu ræða og
kvæða, er alþýðumenn landsins
hafa flutt í sumar og sem geyma
bæri en glata eigi, þótt smáblöð
vor hafi eigi rúm fyrir það. —
Væri vel, ef hvert hérað fyrir sig
hefði samtök um að safna og
geyma, í einu lagi, hið merk-
asta er kveðið hefur verið, mælt
og fram farið á þjóðhátíð vorri“.
Ýmsar hátíðasamkomur.
í Árnessýslu hélt Steindór
Briem prófastur í Hruna sveit-
ungum sínum myndarlega
veizlu, er mun hafa farið fram
2. ágúst. Var þar veitt allsköru-
lega og segir „Víkverji“ svo:
„enda er svo að sjá, sem hið
fjölmenna hérað hafi látið sér
nægja það, sem þar var fram
borið, og viljum vér ekki niðra
Árnesingum fyrir það. Þeir eru
margir hófsmenn og löngum vel
stilltir, enda munu reynast jafn
góðir íslendingar og hinir betri
í öðrum héruðum.“
Sama dag héldu Hreppamenn
einnig hátíð að Stóranúpi.
Þjóðhátíðin á Seyðisfirði var
haldin 4. júlí. Fór hún vel fram
og reglulega og voru allir vel-
komnir til hennar og tekið
fram, að hvorki hafi verið amazt
við utansveitarmönnum né fá-
tæklingum. Var þar fallbyssa á
staðnum og mikið skotið. Var
mælt fyrir mörgum minnum, þar
á meðal minni konungs, minni
íslands, minni amtmanns og
minni sýslumanns.
Að Brúum við Laxá var há-
tíðarmót haldið 2. júlí. Flutti
þar ræðu síra Benedikt Kristj-
ánsson á Múla. Var síðan skotið
á almennum fundi og var aðal-
umræðuefnið brú á Laxá. Kvæði
fyrir minni íslands flutti Sigur-
björn Jóhannesson bóndi á Fóta-
skinni, faðir Jakobínu Johnson
skáldkonu í Vesturheimi. Loks
skemmtu menn sér með glímu,
dansi og hljóðfæraslætti.
Loks má geta þess, að auk
hinnar frægu hátiðar á Oddeyri
2. júlí, sem að framan getur,
héldu Akureyringar mikla sam-
komu eða veizlu 23. janúar og
mun það hafa verið fyrsta þjóð-
hátiðarsamkoman hér á landi
það ár. Voru þar ræður fluttar
og mælt fyrir mörgum minn-
um, þ. á m. minni Ása-Þórs hins
sterka.
Þótt ekki verði þess getið hér,
fóru hátíðahöld fram miklu víð-
ar um landið, þetta sumar. Má
nefna t. d. hátíðahöldin í Kleifa-
hreppi, Leiðvallahreppi og Dyr-
hólahreppi í Skaftafellssýslu 2.
ág., þjóðhátíð Vestmannaeyinga
2. ág., hátíðahöld að Kotvogi,
Gerðakoti og á Skaga 2. ág.,
þjóðhátíð í Njarðvík 15. ág.,
þjóðhátíð Hafnfirðinga að Hval-
eyri 22. ág., Seltirninga í Nesi
við Seltjörn 3. ág., Mosfellinga
og Kjalnesinga í Kollafirði 2.
júlí. Þá var og haldin þjóðhátíð
á Skógarströnd vestur 2. ág., að
Reykhólum 2. ág., á Ströndum
sama dag (féll niður), á Þórs-
höfn við Þistilfjörð, í Flatey á
Breiðafirði, þjóðhátíð Hrútfirð-
inga og Bitrunga á Reykjatanga,
og hátíð í Landeyjum. Víst er,
að hátíðahöld fóru fram miklu
víðar en hér er getið og að vissu
leyti má segja að svo hafi ver-
ið í hverri sveit á landinu, því
allsstaðar voru haldnar minn-
ingarguðsþjónustur og voru þær
víðast með meiri viðhöfn en
venjulega, svo sem í Hruna,
þar voru haldnar þrjár hátíðar-
ræður í messu þeirri er sungin
var á undan veizlu síra Briems.
Eftir guðsþjónustur voru víða
samsæti eða eitthvað til hátíða-
brigða, þótt eiginlegar skemmt-
anir færu ekki fram. Mátti með
sanni segja, að þjóðin væri öll
í sunnudags- og sólskinsskapi
þetta sumar, er stakk mjög í
stúf við fásinni það og örbirgð
er víða hafði ríkt. Hugur þjóð-
arinnar lyftist og gladdist við
von um hækkandi sól frelsis og
farsældar.
Skáldin létu heldur ekki sitt
eftir liggja að syngja gleði, von
og ættjarðarást inn í hug landa
sinna. Má nefna þessi, og eru þá
mörg ótalin: Matthías Jochums-
son, Steingrímur Thorsteinsson,
Benedikt Gröndal, Páll Ólafsson,
Bólu-Hjálmar, Gisli Brynjúlfs-
son, Jón á Víðimýri, síra Bjöm
Halldórsson, Helgi Hálfdánarson,
Jónas Jónsson frá Brekku, Jón
Hinriksson frá Múla, og Sigur-
björn Jóhannsson.
Er ekki ýkja langt á að minn-
ast, að gömlu fólk var einkar-
tíðrætt um samkomuna á þjóð-
hátíðardaginn, hvort sem hann
nú var haldinn í júlí eða ágúst,
sem ógleymanlegum atburði. Og
von fólksins lét sér ekki til
skammar verða. Þrátt fyrir óár-
an, eldgos og Ameríkuflutninga,
fór nú óðum að rofa til.
Jóhann Bjarnason
frá Búðardal.
Smælki
Móðirin: — Hvað er þetta, Jói
minn, ertu nú farinn að lesa bók
um barnauppeldi?
Sonurinn: —Já, ég er að reyna
að komast að því, hvernig þú
hefur alið mig upp.
Þessi börn!
Faðirinn: — Hvernig heldurðu
að hefði farið fyrir mér, ef ég
hefði verið eins og þú, alltaf
spyrjandi um alla skapaða hluti,
þegar ég var lítill?
Sonurinn: — Ég held þá bara
að þú hefðir getað svarað því,
sem ég er að spyrja þig um.