Heima er bezt - 01.01.1959, Page 27

Þorsteins Erlingssonar, þekktur læknir í Reykjavík, og
Svanhildur, dóttir Þorsteins, sem erft hefur skáldskap-
argáfu frá föður sínum, gift í Reykjavík. Frú Guðrún
Erlings, ekkja skáldsins, er enn á lífi, rúmlega áttræð.
Ég vík þá aftur að sama efni og þessi þáttur hófst á.
Ég tel það hamingju mína og happaatburð, að ég fékk
að sjá Þorstein Erlingsson á æskuárum mínum. Ég hafði
áður lesið og lært kvæði hans og ég dáðist að skáldinu,
en eftir að ég hafði séð hann, fannst mér ég skilja hann
enn betur og eitthvað af þeim töfrum, er fylgdu per-
sónu hans, glæddu skilning minn á skáldinu og verkum
hans. Ljóð hans urðu mér meira virði en áður og mað-
urinn ógleymanlegur.
Nú á tímum er talað um „stjörnur“ og „stjörnu-
dýrkendur“. Ber mest á þessu í kvikmyndaheiminum.
Alargir leikarar og leikkonur ná þeim tökum á áhorf-
endum sínum, þótt á kvikmyndatjaldi sé, að nærri því
stappar geðtruflun. En þótt aðdáendur þessara lista-
manna eigi þess kost að horfa á þessa dýrlinga sína nær
því daglega í kvikmyndunum, þá þrá þeir ekki minna
að sjá þá, eins og við þráum að sjá þá, sem hrífa okkur
með kvæðum, ræðum eða ritverkum.
Þess er skemmst að minnast, er hinn nýlátni kvik-
myndaleikari Tyrone Power kom hér til lands fyrir
fáum árum. Þá flykktust að honum ungar stúlkur og
ungir menn, svo að hann gat varla farið frjáls ferða
sinna.
Margir gera gys að þessum ákafa unglinganna, að sjá
og helzt snerta þá, sem þeir eru hrifnir af, en mér finnst
ég vel skilja þetta unga, blóðheita æskufólk, en þó held
ég að stilla mætti þessari þrá meira í hóf.
Ég vil þá í lokin segja frá broslegum atburði, sem
gerðist fyrir rösklega þrjátíu árum, sem sýnir það, að
ekki er þetta nýtt fyrirbrigði. Á þessum árum stóð hin
fræga sænska leikkona Greta Garbo á hátindi frægðar
sinnar. Hún var að koma frá París og hafði lagt leið
sína um Kaupmannahöfn. Einhvern veginn hafði það
kvisazt um stórborgina að hennar væri von með síð-
degislestinni einn daginn. Alikill mannfjöldi hafði safn-
azt saman á stöðinni í \^on um það, að fá að sjá þessa
frægu leikkonu, en mest bar þó á ungum æskumönnum,
sem þráðu allir leikkonuna eins og ástmey sína.
Þegar hin fræga leikkona birtist á pallinum, þá báru
allir kennsl á hana. Gerðist nú þröng mikil og var þess
enginn kostur, að hún kæmist áleiðis að bifreið, sem
beið hennar. Lögreglan gat ekki við neitt ráðið. En þá
datt ráðsnjöllum liigregluforingja gott ráð í hug. Fjórir
hávaxnir, hraustir lögregluþjónar lyftu hinni fögru
leikkonu hátt á örmum.sínum — báru hana á gullstóli —
og þokuðu sér með hana út úr mannþrönginni. Þetta
gelck hægt og seint, og þegar út að bifreiðinni kom
hrundu tárin um kinnar Ieikkonunnar, því að svo marg-
ir aðdáendur hennar höfðu átt þess kost að klípa í fæt-
ur hennar og njóta þess að snerta þessa draumadís, en
höfðu ekki gætt þess að stilla afli sínu í hóf, eins og títt
var áður fyrr um hina norrænu víkinga.'
Ekki veit ég það, hvort nokkur íslendingur hefur
verið í þeirra hópi, er klipu leikkonuna, en ekki varð
ég svo frægur að eiga þess kost.
Stefán Jónsson.

V 1

• Ww
ff J 1 4P

Nú gefur á bátinn.
\ haust og í vetur hafa flestir togarar fslendinga sótt
á fjarlæg mið. Fara þeir langa leið yfir úthafið og sækja
þangað gull í greipar ægis. Það þarf þrek og hugrekki
til að sigla um úthöf um dimmar haustnætur og oft gef-
ur á bátinn. — Sjómenn heyrast sjaldan barma sér yfir
kjörum sínum og er sem þeim vaxi kjarkur með hverri
raun, en vitanlega á hver og einn sinn hugarheim, sem
hann dylur fyrir öðrum. — Varla held ég að betur sé
hægt að túlka tilfinningar sjómanna og aðstandenda
þeirra, en gert er í ljóðinu Sjómannavalstnn eftir Krist-
ján skáld frá Djúpalæk.
Um skáldið Kristján frá Djúpalæk eru skráð nokkur
orð í þessum þætti í júníblað Heima er bezt, og vísast
til þess, sem þar er sagt. Lagið er eftir Svavar Bene-
diktsson, klæðskera í Reykjavík, en hann hefur samið
mörg lög við Ijóð eftir Kristján frá Djúpalæk. Og hér
birtist þá ljóðið.
Það gefur á bátinn við Grænland
og gustar um sigluna kalt,
en togarasjómanni tamast það er
að tala sem minnst um það allt.
En fugli sem flýgur í austur
er fylgt yfir hafið með þrá.
Og vestfirzkur jökull, sem heilsar við Horn
í hilling með sólroðna brá,
segir velkominn heim, segir velkominn heim,
þau verma hin þögulu orð.
Sértu velkominn heim, yfir hafið og heim.
Þá er hlegið við störfin um borð.
F.n geigþungt er brimið við Grænland
og gista það kýs ekki neinn.
Hvern varðar um drauma þess vonir og þrár,
sem vakir þar hljóður og einn.
En handan við kólguna kalda
býr kona, sem fagnar í nótt
og raular við bláeygan sofandi son
og systur hans, þaggandi hljótt:
Sértu velkominn heim, sértu velkominn heim.
Að vestan er siglt gegnum ís.
Sértu velkominn heim, yfir hafið og heim.
Og Hornbjarg úr djúpinu rís.
(Framhald á bls. 25).
Hrima er bezt 23