Heima er bezt - 01.01.1959, Blaðsíða 32

en gleði hans og metnaður er blandinn heitum sársauka,
dapurra endurminninga frá síðustu samfundum þeirra
Astu og hans. Ætla miskunnarlausar örlaganomimar
aðeins að sýna honum hina kostamiklu fjölhæfni stúlk-
unnar, sem hann elskar, og taka það svo allt frá honum
afmr? A hann ekki að bera gæfu til að 'njóta Ástu og
veita henni fulla hlutdeild í auði sínum og metorðum?
Hann vill þó reynast henni sannur, og hans fegursti
framtíðardraumur er bundinn því takmarki, að svo
megi verða.
Valur fylgist af háttvísi og skyldurækni með hinum
léttu og fjörugu samræðum við matborðið, en hugur
hans er fjarlægur gleði gestanna, þótt hann taki þátt í
henni engu síður en foreldrar hans. Ferðafólkið nýtur
ríkulega máltíðarinnar, ásamt sýslumannsfjölskyldunni,
og kvöldsólin sendir geisla sína inn um stofugluggana.
XVII.
Sólheiður laugardagur hvelfist yfir sveitina. Á sýslu-
mannssetrinu Ártúni bíða ótal verkefni. Stórir, ang-
andi töðuflekkir breiðast yfir grandirnar, og bylgj-
ast sólvermdir í sunnanblænum. Álls staðar gefur að líta
líf og unað, og sumarblíðan heillar einnig kaupstaðar-
fólkið út til starfa. Allir fara með hrífur suður á tún,
að Ástu einni undanskilinni. Hún hefir nóg að starfa
í eldhúsinu og vinnur þar af kappi.
Frú Hildur hefir beðið Ástu að færa fólkinu kaffi
út á túnið, og hún hefir lofað að gera það. Og nú undir-
býr Ásta kaffiframreiðsluna,bakar pönnukökur og þeyt-
ir rjóma. Allt skal þetta verða eins fullkomið og frek-
ast er unnt, enginn skal geta sagt með réttu, að eldhús-
stúlkan sé ekki starfi sínu vá*Jíin, og störfin leika í hönd-
um Ástu.
Suður á túninu er unnið ötullega, og Valur stjómar
heyskapnum með dugnaði og hagsýni. í dag þarf mikið
hey að komast í hlöður, því að morgni er sunnudagur,
og þá hreyfir enginn við heyvinnu á sýslumannssetrinu,
hve vel sem viðrar. Þá njóta allir hvíldar. Og sumar-
kvöldið býr einnig yfir nýjum ævintýmm, sem heilla
lífsglaða æskuna. Dansleikur er ákveðinn í samkomu-
húsi sveitarinnar, og þangað hefir Valur lofað að fara
með Reykjavíkur systkinunum, Sísí og Hreiðari.
í fyrsta skipti á sumrinu ætlar Valur nú á dansleik,
og hugur hans leitar í önnum dagsins heim til Ástu.
Flann er ákveðinn í því að bjóða henni með sér á dans-
leikinn, hvað sem það kostar, láta það ráðast, hvort'hún
forsmáir boð hans eða ekki. En það yrði honum ekki
sársaukalaust, ef hún hafnaði boði hans, því að án henn-
ar á hann aldrei neitt ævintýri framar.
Dagurinn líður, og starfið heldur áfram. Elín brýtur
hrífuna sína og gengur til Vals með brotin og segir
vandræðalega: — Nú fór illa fyrir mér, ég braut hríf-
una mína.
Vralur brosti. — Þctta er nú algengt fyrirbæri, Elín
mín, að hrífa brotni í sveitinni. Eg skal skreppa heim
og sækja þér nýja.
— Get ég ekki sótt hana sjálf?
— Nei, ég verð að finna hana sjálfur, þú mátt nota
hrífuna mína á meðan, ef þú vilt ekki hvíla þig, ég skal
ekki vera lengi.
— Hvíla mig! Nei, það vil ég ekki.
— Jæja þá. — Hann réttir henni hrífu sína og geng-
ur af stað heim túnið, en Elín heldur áfram að raka.
Valur fer inn í verkfærageymsluna og nær í nýja hrífu,
en erindi hans heim er ekki þar með lokið. Hann veit
að Ásta er ein heima, og nú hefir hann hentugt tæki-
færi til þess að bjóða henni á dansleikinn. Hann gengur
því beina leið inn í eldhúsið til Ástu og nemur staðar
hjá henni. Ásta er að ljúka við að raða bollapörunum
niður í körfu og er aðeins ófarin af stað út á túnið með
kaffið handa fólkinu. Valur vill ekki tefja för hennar
og segir alúðlega:
— Á ég ekki að bera körfuna fyrir þig suður á túnið?
— Jú, þakka þér fyrir, ef þú átt leið þangað. Valur
lítur á Ásm og brosir dapurlega. — Já, það á ég ein-
mitt, og svo stutta samleið hljótum við að geta átt,
Ásta.
Hún svarar engu, en heitur roði leitar fram í kinnar
hennar, og hún forðast að líta á Val. Vissulega geta
allir átt svo stutta samleið, hvað sem stéttamun og
stöðu líður.
Ásta er tilbúin að leggja af stað með farangurinn og
réttir Val körfuna. Hann tekur þögull við henni, og
þau hraða sér út úr húsinu. Valur gengur fast við hlið
Ástu suður túnið, og nú gefst honum tækifæri til að
ræða við hana, en hann hikar við að bera fram skemmti-
boð sitt. Honum finnst sem hann lesi neikvætt svar
hennar í svip hennar og látbragði. En hann er ekki
vanur að gefast upp að óreyndu og segir að lokum:
— Við höfum ákveðið, unga fólkið hérna, að bregða
okkur á dansleik í kvöld, og mig langar til þess, að þú
komir með okkur, — með mér, Ásta. Hvað segir þú
um það?
Ásta lítur dálítið undrandi á Val og svarar engu
strax. Hún var alveg óviðbúin slíku boði. í sál hennar
rísa tvennar andstæður: Heit og ljúf þrá eftir að fylgja
Val, njóta gleðinnar við hlið hans, en á hinn bóginn
sár vissa um eintóma meðaumkun af hans hálfu. Auð-
vitað kennir hann aðeins í brjóst um hana, ef hún þyrfti
að sitja heima, þegar aðrir fara að heiman til að njóta
gleðinnar, og þess vegna býður hann henni að koma
með hinu unga fólki á dansleikinn, en sem skemmti-
félaga hefir hann sjálfsagt aðra sér samboðnari.
Nei, hún ætlar ekki að taka boði hans. Kaupmanns-
dóttirin frá Reykjavík má gjarnan dansa við hann í
kvöld fyrir henni. Ásta ætlar að verða heima og aldrei
þiggja samúð hans í neinu framar. Svar hennar er því
ákveðið, og hún segir kuldalega:
— Ég þakka þér fyrir boðið, en ég get ekki þegið
það.
— Af hvaða ástæðu getur þú ekki þegið það, Ásta?
— Af þeirri einföldu ástæðu, að ég hefi ákveðið að
verða heima.
— Er ekki auðvelt að breyta þeirri ákvörðun?
— Nei.
(Framhald).
28 Fleima er bezt