Heima er bezt - 01.01.1959, Síða 37

Honum var boðið til baðstofu. Það leit út fyrir að
það lægi mjög vel á honum. Hann bar fljótlega upp er-
indið. Það var að spyrja Stefán, hvort hann hugsaði sér
að færa frá í surnar.
Stefán sagðist vera óráðinn í því. Það væru óneitan-
lega margir snúningar við kvíaærnar og margir hættir
við þær. Anna sín væri líka að verða nokkuð stór til að
rangla við slíkt.
„Það er nú svona með mig, að ég tók þennan strák-
anga af sveitinni, en hann er lítill og óvanur öllu slíku,
og það er ómögulegt að ætla honum það, nerna setið
væri yfir í félagi, eins og verið hefur. Ef Anna yrði fé-
lagi hans, veit ég að það gengi að hafa svona 25—30 ær
í kvíum. Fleiri verða þær ekki. Það datt einhver skömm
í aðra kúna okkar, svo að það verður mjólkurlítið hjá
okkur,“ sagði nú Kristján.
„Ég færi ekki frá nema svo sem þrjátíu ám, ef Anna
vill verða smali eitt sumar enn,“ sagði Stefán.
„Mig langar til að sitja yfir,“ sagði nú Anna.
„Þá er ég ekkert hræddur um að það gangi ekki bæri-
lega,“ sagði Kristján og var auðsjáanlega feginn mála-
lokunum.
„Strákanginn er þægur og eldfljótur á fæti. Það
þyngja hann ekki holdin."
Hofsbóndinn hélt heimleiðis vel ánægður, eftir að
hafa drukkið kaffi hjá nágrönnunum.
Svo var fært frá og ærnar setnar af þremur smölum.
Fleiri færðu ekki frá í torfunni.
Það vantaði aldrei hjá þeim smölunum.
Anna bar eins konar systurást til Munda litla vegna
þess að hann átti cnga foreldra.
Þetta var grasleysissumar og heyin víða lítil.
Munda hafði verið gefin lítil gimbur, vegna þess að
hann bjargaði henni frá drukknun í pytti úti á mýrum.
Seinna var hún vanin undir og fór á fjall.
Um haustið sagði Kristján honum að lambið hans
hefði ekki komið í réttunum. Það hefði víst lent í tóf-
unni.
En drengurinn var ekki eins mikill auli og Kristján
áleit, og hann benti á lambið í réttinni og brosti: „Ég
batt spotta um hornin á því í vor og hann er þar enn,“
sagði hann.
„Það er sama, hvort það er komið eða ekki. Ég hef
engin hey handa því,“ sagði Kristján úrillur. „Þetta er
líka hálfgerð kreista.“
„Það þarf þá ekki mikið fóður,“ sagði drengurinn
brosandi.
Kristján lét sem hann heyrði ekki til hans.
Daginn eftir kom Mundi suður að Þúfum með fjár-
rekstur.
Anna sá, að hann var óvanalega daufur. Hún fór þá
strax að spyrja hann, hvort hann væri búinn að heimta
Fríðu litlu, en svo kallaði hann lambið.
„Já, hún er komin heim og er orðin falleg, en það er
ekkert hey til handa henni, svo hún verður víst að
deyja.“ Hann brosti ekki í þetta sinn.
„Jæja,“ sagði Stefán. „Ætlar Kristján þá ekki að
fóðra fyrir þig lambið, sem hann rausnaðist til að gefa
þér. Náttúrlega veitir þér ekkert af að borða það utan
matar þíns, þú ert svo lítill og horaður. Það má segja,
að hver sé sínum gjöfum líkastur, ef hann lætur sig
muna um að fóðra lambið.“
„Ég gæti ekki borðað ketið af Fríðu litlu,“ sagði
drengurinn andstuttur.
„Þú kemur heldur með hana hingað," sagði Anna.
„Ég er viss um, að Stefán gefur henni í vetur.“
„Heldurðu að hann geri það?“ sagði Mundi og leit
til Stefáns vonaraugum.
„Já, þú skalt bara koma með lambið heldur en að því
verði slátrað. Það munar ekkert um að bæta einu lambi
á fóðrin.“
Það var hýr svipur á drengnum, þegar hann kom
heim um kvöldið. Hann sagði húsbónda sínum að Stefán
í Þúfum ætlaði að fóðra Fríðu litlu fyrir sig í vetur,
fyrst hér væri ekki til hey handa henni.
„Einmitt það! Þú hefur þurft að hlaupa suður að
Þúfum til að slúðra þessu í pakkið þar. Það er sjálfsagt
ekki það eina, sem þú færir því, flónið þitt,“ sagði Krist-
ján. „En það skal ekki þurfa að bera það um sveitina,
að það fóðri lambið. Ef það eru til hey handa því í
Þúfurn, þá ættu þau líka að vera til hér. Én ef ég kemst
að því, að þú farir suður að Þúfum, þá skal ég taka í
þig. Þangað áttu ekkert erindi.“
Svo var Fríða litla fóðruð með öðrum lömbum niðri
í húsunum, sem Grímsi gamli á Bala hirti í á hverjum
vetri. Það var eftirgjaldið af kotinu.
Á næsta vorfundi vildi Kristján fá fulla meðgjöf með
drengnum. Sagði hann drenginn vera svo þreklausan,
að hann gæti ekki einu sinni setið yfir sárafáum ám
nema með hjálp annarra smala. Undanfarin ár hefði
hann haft stráka fyrir matvinnunga, sem hefðu gætt
helmingi fleiri áa. Svo talaði hann eitthvað um það, að
drengurinn þyrfti að fá efni í föt.
Þá bauðst Stefán í Þúfum til að taka drenginn fyrir
hálft meðlag. Hann gerði það mest vegna Önnu. Hún
hafði beðið hann að taka Munda ef hann færi frá Hofi,
nema ef hann færi til ömmu sinnar.
„Flvað hefur þú eiginlega með strákinn að gera, Stef-
án, sem hefur gammduglega telpu til smalamennsku og
snúninga?“ sagði Kristján gramur. „Ég held þú gerir
mér þetta til ills.“
„Nei, það geri ég ekki,“ sagði Stefán. „Anna er orðin
svo gömul, að hún vill nú vera laus við smalamennsku-
stússið. Þú getur haft drenginn fyrir sama meðlag og þú
hefur haft hann síðastliðið ár. Hann hefur áreiðanlega
verið matvinnungur hjá þér.“
„Nei, mér dettur ekki slíkt í hug. Þessir strákar þurfa
mikinn mat og talsvert utan á sig.“
„Það er ólíklegt að hann hafi verið þungur á fóðr-
um,“ sagði nú hreppstjórinn. „Hann er svo framfara-
lítill og horaður. Ef þú vilt hafa drenginn áfram, þá
skaltu taka hann fyrir lægra meðlag en Stefán,“
Heima er bezt 35