Heima er bezt - 01.11.1960, Síða 24
komandi nóttu. Rétt við kjallaradyrnar eru tvö börnin
að leika sér, en Nonna litla vantar. Ragna og frú Eygló
ganga saman út fyrir húsið, en þar stendur Nonni litli
einn og grætur.
— Af hverju ertu að gráta, Nonni minn? spyr Ragna
blíðlega. Drengurinn iítur tárvotum augum á móður
sína.
— Pabbi keypti enga skó handa mér. Af hverju gerði
hann það ekki?
Ragna svarar þessu aðeins með þungu andvarpi. En
frú Eygló lítur á fætur drengsins og sér, að hann hefur
fulla þörf fyrir nýja skó. Hún strýkur hönd sinni hlýtt
um vanga Nonna litla og segir glaðlega:
— Ég skal koma með nýja skó handa þér strax á
mánudagsmorguninn, Nonni minn, en fyrr get ég eltki
keypt þá handa þér, því á morgun er sunnudagur.
Drengurinn brosir í gegnum tárin. — Ætlar þú að
gefa mér nýja skó?
— Já, vinur minn, það ætla ég að gera.
Frú Eygló kveður síðan Rögnu og börnin innilega
og hraðar sér heim til manns síns. Hún segir honum
ferðasöguna og samtalið við Hall. Þeim hjónum er það
báðum Ijóst, að hér er erfitt viðfangsefni fyrir hönd-
um. En þau þekkja líka þann almátt, sem öllu er yfir-
sterkari, og ungu prestshjónin eiga sameiginlega bænar-
stund fyrir þessu ógæfusama heimili.
Hallur reikar einn niður stræti borgarinnar í leit að
gömlum félögum. Hjá þeim ætlar hann að fá meira
áfengi. En samtalið við frú Eygló varir enn sem óljós
draumur í vitund hans, og það hefur skilið þar eftir
eitthvað, sem áfengisvíman getur ekki þurrkað burt
með öllu. Eitthvað sem snertir viðkvæma strengi. Hall-
ur greikkar sporið. Hann verður að ná sér í meira
áfengi.-------
Sólskinslaus og þungbúinn mánudagsmorgunn færist
yfir borgina. Allt líf rís af svefni næturinnar og kallar
til nýrra starfa í gráum hversdagsleika. Hallur vaknar
af þungum svefni og skimar sljóum augum kringum
sig. Hann sér ekki konu sína í stofunni, en börnin hans
sofa þar enn. Hann lítur á klukkuna, og honum er ljóst,
að það er komið langt fram yfir þann tíma, sem hann
ætti að vera kominn til vinnu sinnar. Gamla sagan end-
urtekur sig, fyrsti vinnudagur vikunnar er glataður.
Hallur liggur kyrr. Hann hefur komið nokkuð seint
heim í gærkveldi, en þó var Ragna á fótum, þegar hann
kom heim. En hvað gerðist svo? Barði hann Rögnu
virkilega? Er hann þá orðinn það ómenni að leggja
hendur á konuna sína? Nei, það hlýtur að vera ljótur
draumur.
Honum líður hræðilega illa. Hann þjáist af þorsta,
og höfuðið er fullt af kveljandi timburmönnum. Hann
þreifar eftir vatnsglasi, sem stendur á stól við legubekk-
inn, og teygar úr því í botn. Hann getur naumast
hreyft höfuðið frá koddanum, og maginn herpist sund-
ur og saman eins og af krampadráttum. Ó, hve honum
getur liðið illa. Hann rennir augunum yfir börnin sín,
sem sofa enn værum svefni, og ný sársauka-alda rís í
sál hans.
Við rúm Nonna litla liggja ónýtir skógarmar beint
andspænis honum, og Halli finnst sem skóræflarnir hafi
augu og horfi ásakandi á sig. Er hann að verða eitthvað
skrítinn? Atburðirnir frá síðastliðnu laugardagskvöldi
þyrpast fram í vitund hans, og hann man þá nú svo
skýrt og greinilega. Ragna bað hann að kaupa skó
handa Nonna litla, en hann svaraði því engu, og gerði
það heldur ekki. Hann fékk greidd vinnulaun sín, og
þá hefði hann getað keypt skó handa drengnum, ef
freistingin í áfengið hefði ekki orðið föðurskyldunni
ofurefli. Drengurinn hans má ganga berum fótum, og
kannske blóðugum, en hann, faðirinn, liggur ofurölva.
Hall hryllir við þeirri hugarsýn. Svona mikill ræfill
er hann þá orðinn. Hann stynur af sálarkvöl. Er hann
þá alveg glataður maður? — Enginn er svo djúpt fall-
inn, að hann geti ekki byrjað nýtt líf, ef nægur vilji er
fyrir hendi. — Þessi orð ókunnu konunnar sem stödd
var á heimili hans, þegar hann kom heim síðastliðinn
laugardag, líða nú skyndilega fram í vitund hans, og
mynd frú Eyglóar stendur honum skýrt fyrir hugar-
sjónum. Hún var dálítið óvenjuleg kona, eitthvað svo
mild og hlýleg. Og hún ræddi svo vingjarnlega við
hann, þó að hann væri drukkinn. Það var ekki hægt að
finna að hún hefði neina óbeit á honum. Skyldi hún
aldrei koma aftur á heimili hans? Líklega ekki. Henni
hefur sjálfsagt ekki þótt það neitt glæsilegt.
Engin almennileg manneskja vill eiga vinskap við
hann, engin sem hann getur opnað sitt sundurkramda
og spillta hjarta fyrir, og fundið skilning og hugsvölun
hjá. Nei, hann er svo mikill ræfill, glataður ógæfumað-
ur. Líkamlegu þjáningarnar eru sárar, en kvöl sálarinn-
ar óbærileg. Hallur stynur eins og fárveikur maður og
grúfir andlit sitt niður í koddann.
Yngsta barnið vaknar og byrjar að hjala við lítinn
sólargeisla, sem leikur um þilið fyrir ofan rúmið þess.
Hallur heyrir eins og í draumi hið létta og glaða hjal
barnsins síns, og það lætur í eyrum hans sem ný ásak-
andi rödd. Blessað litla saklausa barnið hans, það veit
ekki enn, hvernig föður það á. — Hallur brestur í grát.
Ragna kemur hljóðlega inn í stofuna og nemur stað-
ar við legu bekk manns síns. — Ertu vaknaður, Hallur?
spyr hún lágt.
— Já, svarar hann án þess að líta upp.
— Það er kominn hingað gestur.
— Hver er það?
— Frú Eygló, konan sem var stödd hérna hjá mér,
þegar þú komst heim á laugardaginn. Þú manst eftir
henni?
— Já-
— Má ég ekki bjóða henni hingað inn í stofuna, þó
að þú sért ekki kominn á fætur?
— Jú, bjóddu henni hingað inn. Hallur reisir andlit-
ið frá koddanum. Börnin eru öll vöknuð, en liggja
kyrr í rúmum sínum og bíða þess, að móðir þeirra segi
432 Heima er bezt