Heima er bezt - 01.04.1981, Blaðsíða 25
í gegn um skóginn, eftir mjóu einstig-
inu í Rauðaklifi, þar fyrir sunnan eru
Fitjalækjarbakkarnir sléttir og grös-
ugir: þar er gott að láta spretta úr
spori. Nú sést til Vindhólanna, undir
þeim er Vindhólanesið, þar sem atið
fór fram. Enn í dag má sjá móta fyrir
görðum þeim er hlaðnir voru um-
hverfis vígvöllinn.
Vindhólar eru skammt sunnan við
Skarðsána er kemur úr Gönguskarði,
en þar í gegn lá alfaraleið yfir í
Garðsárdal og um hann til Eyjafjarð-
ar.
Þarna þessa umræddu nótt er allt
umhverfi breytt frá því sem nú er,
meiri skógar og kjarr. í brekkunni of-
an við Vindhólanesið er fólk í óða önn
að höggva sér rjóður svo það sjái sem
best. Brátt eru hestarnir leiddir inn
fyrir garðinn stiklandi og hneggjandi.
Bleikur kemur fyrst, fjörlegur smá-
vaxinn ganghestur, sterklega byggður.
Svo er Vindur leiddur inn á sviðið,
stór grannvaxinn klárhestur. Þrír
menn fylgja hvorum hesti til að etja
þeim. Hestunum er svo sleppt lausum
og renna þeir samstundis saman af
miklu afli og heift. Þeir rísa upp og
Vindur nær að bíta ofan í makkann á
Bleik og keyrir hann niður. Þá bítur
Bleikur í hné Vinds svo hann verður
að sleppa og leggst á hnén. Bleikur
snýr sér nú leiftursnöggt við og slær
með báðum afturfótum. Höggið er
mikið og kemur annar hófurinn í
brjóst Vinds en hinn undir kjálkana.
Vindur virðist dasast við höggið og
hörfar. Honum er þó att samstundis
fram og Bleikur gefur enginn grið og
virðist skapharður mjög.
Er Bleikur gerir atlögu næst, prjón-
ar Vindur aðeins upp og krafsar eld-
snöggt. Höggið kemur utan í kjálka
Bleiks og skefur hold af beini. Áfram
berjast þeir um stund af tröllslegri
heift og hörku. Þeir fnæsa og heiftar-
öskur þeirra líkjast ekki neinum
hljóðum sem menn eiga að venjast.
Þeir bítast og slá með öllum fótum og
mennirnir reyna hvað þeir geta að etja
hvorir sínum hesti fram. Vindur virð-
ist stirðari og ekki búa yfir sömu
skaphörku og Bleikur, enda fer brátt
að halla á hann. Loks er hann rís upp
til að verjast árás Bleiks, beygir
Bleikur sig eldsnöggt niður og bítur á
nára Vinds og rífur á hol. Við þetta
færist feikna afl í Vind, er slítur sig
lausan og stekkur á vegginn af ógnar
krafti og brýtur í hann skarð. Hann
hneggjar og lítur upp i hólana þar sem
hryssurnar hans eru, tekur tvö stökk
en fellur síðan við. Hann reisir höf-
uðið örlítið, kumrar, en er svo dauður.
Bleikur er hamslaus, trylltur æðir
hann í gegnum skarðið eftir Vind og
hleypur hneggjandi suður í Bleiks-
mýri þar sem stóðið hans gengur.
Endir þessarar sögu er sá að Bleikur
fannst dauður suður á Bleiksmýri
vorið eftir og um svipað leiti
drukknaði Sveinn í Sveinskíl út á
Illugastöðum. Hvort tveggja var
kennt fjölkyngi Sigmundar á Garðsá.
Þetta var sagan sem Fnjóská hafði
að segja mér þessa kyrru sumarnótt.
Fnjóskáin hefur frá mörgu að segja ef
maður kann að hlusta á hana og gefur
sér tíma til þess.
Þór Sigurðsson.
Jafndægrahríð...
— Framhald af bls. 110
endanna, svo að þetr standa ráðþrota,
þannig eltir hvað annað. Vér erum öll
hlekkjuð saman í eina heild og getum
ekki lengur búið hver að sínu.
Eitt af mörgu, sem valdið hefir
þjóðinni vandræðum á þessum vetri
er orkuskorturinn. Þar hefir oss sjald-
an verið sýnt svo áþreifanlega í tvo
heimana, að naumast verður það gert
á skýrari hátt. Oss hefir hlotið að
verða það ljóst, hversu allur þjóðar-
hagur, og mér liggur við að segja líf
þjóðarinnar er háð því, að vér njótum
nægrar orku við sanngjörnu verði.
Orkugjafar þeir, er vér daglega notum
eru af tvennum toga, erlendum og
innlendum. Erlendi orkugjafinn, olí-
an er seldur oss með því afarverði, að
nærri lætur, að atvinnuvegirnir, sem
hana nýta, séu að sligast, og nauðsyn-
legt hefir reynst að hlaupa undir
bagga með heimilunum, svo að þau
fái staðist undir hitunarkostnaði hí-
býlanna. En meðan svo stendur á ríf-
ast menn innbyrðis um hvar vér skul-
um virkja fallvötn vor til orkuöflunar,
eða í hvaða röð. Og samtímis því að
vér verjum milljónatugum eða
hundruðum til kaupa á olíu okrar-
anna, til þess að framleiða hið lífs-
nauðsynlega rafmagn, þá streyma
árnar tálmunarlaust til sjávar.
Það er þung ábyrgð, sem hvílir á
þeim ráðamönnum, sem tefja fram-
kvæmdir til orkuöflunar, hvort sem
þeir gera það af almennri þröngsýni
gagnvart framkvæmdum annars veg-
ar eða hreppapólitík og eiginhags-
munum hinsvegar.
Það er eðlilegt að menn greini á um
ýmsa hlutl, en virkjunarframkvæmdir
og orkuöflun er slík höfuðnauðsyn, að
þar ætti öll togstreita um smámuni að
vera lögð til hliðar, þar er málefni
allrar þjóðarinnar, sem raunar flest
annað hlýtur að víkja fyrir í bili. Ork-
an er orðin svo ríkur þáttur í öllu
þjóðlífinu, jafnt smáu sem stóru, að
án hennar verður ekki líft í landinu
fyrr en varir. Þetta er staðreynd, sem
ekki verður móti mælt. Öll tregða og
tálmanir í þeim fremkvæmdum nálg-
ast landráð og geta ekki annað en
stuðlað að því að hrekja þjóð vora
niður á svið fátæktar og eymdar.
Það á að vera fyrsta krafa hvers
manns til þeirra, sem með völdin fara,
að þeir leggi alla flokkadrætti til hlið-
ar, til að þoka þessum málum áleiðis,
og ekkert verði til sparað um fram-
kvæmdir, og alþjóð ber að standa
sameinuð að baki þeirra, sem ráðin
hafa og gleyma allri togstreitu um
ærgildi og landshluta gagnvart því
einu að fá næga orku. Án hennar er-
um vér eymdinni ofurseldir.
St. Std.
Heimaerbezt 133