Heima er bezt - 01.10.1993, Blaðsíða 24

Jarðvísindamenn að störfum í Surtsey 1966.
Við Sigurður Þórarinsson sálugi fór-
um niður í gíginn í Jólni skömmu áður
en eyjan brotnaði niður í óveðri.
Áður myndaðist eyjan Syrtlingur en
þangað fór ég aldrei í land enda afar
hættulegt að reyna slíkt þar sem gosið
var svo kröftugt að grjót og aska spýtt-
ust í allar áttir.
Ég hef farið svo oft út í Surtsey að ég
hef líklega dvalið þar allt í allt mánuð-
um saman. Varla hefur liðið svo ár að
ég færi ekki þangað og alltaf hef ég
jafngaman af.
Margar ferðirnar hafa verið ævintýra-
legar en engin þó eins og sú sem hér er
lýst að framan.
Þó má ef til vill segja að önnur ferð
hafi einnig verið hálfglæfraleg. Aðkom-
an að Surtsey er erfið og því lenda
menn í ýmsu þegar þeir freista land-
göngu. Það er ekki nema í bestu veðrum
sem lendandi er í eyjunni því brimið er
svo ntikið.
Eitt sinn lenti ég í sjónum um miðjan vetur en þá
var ég í leiðangri sem sendur var út Háskólanum til
að freista þess að reisa hús í eyjunni.
Meðal þeirra sem voru í hópnum má nefna Þor-
björn Sigurgeirsson og ýmsa stúdenta við skólann.
Við fórum út með varðskipi og gekk ferðin vel
nema þegar átti að koma okkur í land. Það tókst
ekki betur en svo að við lentum allir í sjónum og
einnig allt okkar dót, að meðtöldum mat sem duga
átti til vikudvalar.
Ekki var um annað að ræða en að þurrka fötin á
sér í frostinu því ekki var um neitt afdrep að ræða.
Við fórum því bara að vinna og reyndum að halda
á okkur hita með því. Svefnstaður okkar var gerður
með þeim hætti að einn veggur stóð uppi af húsinu
og lögðum við okkur þar með einangrunarplast
sem hvílu.
Okkur tókst að reisa húsið þannig að stafn vant-
aði en verkinu lukum við síðan í apríl sama ár.
Margir mætir menn lögðu þarna hönd á plóginn
en að öðrum ólöstuðum vann Björn Johnsen læknir
mikið þrekvirki við húsagerðina í Surtsey enda
mikill verkmaður.
Við lentum í ýmsum ævintýrum við húsagerðina.
Þegar komið var að því að setja glerið í gluggana
kom í ljós að vitlaust hafði verið mælt svo allar
rúður voru 1 cm. of langar. Fyrir einskæra heppni
hafði ég stungið glerskera í vasann áður en ég fór
að heiman og tókst mér því að skera rúðurnar til.
Aðstæðurnar voru nú ekki betri en svo að við slétt-
uðum sand undir og lögðum rúðurnar á og skárum
þannig við venjulegt óheflað borð.
Við jarðhitamœlingar í Surtsey
Það var mikill munur að fara út í Surtsey eftir að
húsið kom upp. Árni Johnsen sem var í eyjunni í
mörg sumur lagaði húsið mikið til svo hægt var að
Iáta fara mjög vel um sig.
Þá þurfti ég að fara enn oftar út í eyjuna þar sem
ég tók að mér að fylgjast með hitanum í lausum
gosefnum þar fyrir Raunvísindastofnun. Með þess-
um hitamælingum var hægt að sjá hvernig hitinn
þróaðist og móbergið myndaðist.
Þorbjörn Sigurgeirsson prófessor bað mig um að
framkvæma þessar mælingar og þótti mér vænt um
það enda hafði ég bæði gagn og gaman af.
344 Heima er bezt