Heima er bezt - 01.02.1998, Síða 15

Sigurgeir Magnússon:
Va
1 að var vor í lofti og á jörð.
^ y Kyrrð í dalnum utan þess
_l_- að mófuglar sungu sinn
vanasöng, mönnum til dýrðar og
áminningar um að vetur væri runn-
inn sitt skeið í þetta sinn. Allur snjór
svo til horfinn af láglendi, aðeins
skaflar í íjöllum.
Samt var aðeins ný-
byrjaður maímán-
uður, 1930.
Veturinn hafði
verið mönnum og
dýrum hagstæður,
eða það sagði að
minnnsta kosti
gamla fólkið. Það
hélt meira að segja
að þessi góða tíð
mundi hefna sín, þótt seinna væri.
Kannski, enginn vissi það.
Ungt fólk hugsar ekki á þennan
hátt. Þess sinni er léttara, áhyggjur
engar, daglegt strit tekið létt, því ein-
hvern tíma kemur betri tíð með vax-
andi blómaangan og því ástæðulaust
að víla fýrir sér næsta dag.
Ungt fólk dreymir drauma, jafnvel
um stelpur og stráka. Auðvitað
þurftu þær, ekki síður þeir, að vera
myndarlegar, þá var eftirsóknin
meiri. Um ættgöfgi og efni var síður
spurt. Það gat legið á milli hluta þar
til seinna.
Hnappheldan hefur alla tíð verið
keppikefli ungra manna, hvar sem
þeim tekst að smeygja henni á. Og
þó. Sumir vilja festa sig of snemma,
aðrir bíða og kannski er þetta ekki sú
rétta, hugsa þeir, best að fara að öllu
með gát, ekki er allt gull sem glóir.
Það væri eitthvað óvenjulegt ef
ungir strákar yrðu ekki á stundum
skotnir í stelpum og öfugt.
En hvaða möguleika hafði þetta
unga fólk áður og fyrr meir?
Jú, það var nokkuð sem hét dansi-
Dansiball
Þessa sögu sagði mér
ungur maður fyrir mörg-
um árum með loforði um
að setja hana eigi á blað
fyrr en eftir tugi ára eða
helst þegar þeir, sem við
sögu koma, væru komnir
undir grœna torfu. Þetta
loforð hef ég haldið en
finnst ekki rétt að hún
falli niður.
böll. Þau hafa verið haldin í sveitum
landsins frá ómunatíð, ekki oft á ári
en nóg til þess að fólk kom saman og
skemmti sér og kynntist hvert öðru.
Og einmitt núna, á þessu fallega
vorkvöldi þessa dags, átti að vera
ball. Það var aðeins um einn stað að
ræða í þessari sveit. Hús, sem annars
var að mestu notað til kennslu skóla-
barna mest allan veturinn, og stóð
þar einn hreppur að. Sögusvið þess-
arar frásagnar er dalur eins og hann
leit út fyrir meir en hálfri öld. Einn
af þeim dölum sem landnámsmönn-
um leist vel á til búsetu. Þurfti engan
að undra, undirlendi mikið meðfram
góðri veiðiá, sem auk þess klauf dal-
inn í miðju, svo allir
gætu unað við sitt.
Grasi vafnir ár-
bakkarnir veittu dal-
búum nægan hey-
feng ár hvert. Mörg
stórbýli röðuðu sér
meðfram hlíðum
dalsins og mátti vart
á milli sjá hvert
þeirra var hinum
meira.
Sagt var að þar í dal væru fáir
bændur en margir stórbændur.
Á einum af þessum höfuðbólum
dalsins var í þann tíð staðsettur ung-
ur maður. Við skulum segja innan
við tvítugs aldurinn. Var það sem
hann gerði, í þá daga kallað vinnu-
mennska. Þessi ungi maður var ekki
í þessum dal uppsprottinn en þar
sem hann var mjög eftirtektarsamur
og sédeilis minnisgóður, þá mundi
hann mætavel þennan dag og þetta
kvöld fram á nótt.
En eitthvað gerði það að verkum
að engum sagði hann frá þessari
kvöld- og næturrómantík, þar til að
maður einn, sem var honum nákunn-
ugur, gat dregið frásögnina úr
fylgsnum huga hans, mörgum árum
seinna.
Tildrög sögubrots þessa er atburð-
ur, sem hann af tilviljun varð áhorf-
andi að í húsi því sem kallað var
Danshús.
Ungi maðurinn hafði um veturinn
orðið mjög skotinn í einni heimasætu
þar í dalnum og ekki minnkaði það
við bréf, sem hún sendi honum, og
Heima er bezt 55