Heima er bezt - 01.02.1998, Blaðsíða 30
henni væri byggt úr steini eða stein-
steypu.
A.J.J.
Þjóðólfur
lO.janúar 1918.
Laun Iækna
27 læknar reiðubúnir
að segja af sér.
Eftir nýár í vetur stofnuðu læknar
landsins félag með sér og eru nú allir
læknar vorir, að kalla, gengnir í það.
Er markmiðið að efla hag og sóma
stéttarinnar, samvinnu meðal þeirra í
heilbrigðismálum. Stjómendur félags-
ins em þrír prófessorar: Guðmundur
Hannesson, Guðmundur Magnússon
og Sæmundur Bjamhéðinsson. Full-
trúar eru: í Vestfirðingaijórðungi:
Halldór Steinsson, héraðslæknir og
alþm. í Ólafsvík. í Norðlendinga-
fjórðungi: Steingrímur Matthíasson. í
Austfirðingafjórðungi: Georg Georgs-
son, héraðslæknir á Fáskrúðsfirði.
Læknafélagið sneri sér til alþingis
og fór fram á hækkun á launum
lækna. Það varð til þess að fjárveit-
inganefnd neðri deildar flutti frum-
varp um breytingu á gjaldskrá lækna.
Aðalefni þess ffumvarps var að
hækka mætti um 100% gjaldskrána,
svo að þeir fengju 2 kr. fyrir rannsókn
á sjúklingi og 60 aura fyrir hverja
klukkustund á ferðalögum.
Þetta fmmvarp var fellt við 8. um-
ræðu með nokkrum atkvæðamun.
Greiddu atkvæði gegn því sumir vel
launaðir starfsmenn landsins.
En með því að verið getur að þeir
hafi viljað haga kauphækkuninni
ððmvísi en frumvarpið ákvað, verður
ekki hér beint máli að neinum þeirra
að sinni.
Þá er þetta var hljóðbært, símaði
stjóm læknafélagsins til lækna út um
land og leitaði álita þeirra. Hefúr ár-
angur af því orðið sá, að 27 læknar
hafa gefið henni umboð til að segja af
sér fyrir sína hönd, ef þingið verður
ekki ríflega við málaleitun þeirra um
launahækkun.
Upp úr því hefur hafst það, að nú
hafa nokkrir þingmenn flutt frumvarp
um hækkun á föstum launum lækna
upp í 2500 kr. og þóknun til auka-
lækna upp í 1500 kr.
Til fróðleiks er
hér prentað erindi
stjómar læknafé-
lagsins um nefnda
launahækkun.
Reykjavík 9. apríl
1918.
þ.e. 30 aurar um kukkustund að degi,
en 50 aurar að nóttu.
Til samanburðar má nefna ferða-
taxta norsku læknanna frá 1909:
„Sjúkravitjun allt að 1 krn. frá heimili læknis: kr. 4.00
- - 5 - - - - 5.00
- - 7 - - - - 6.00
- - 8,5- - - - 7.00
- - 10 - - - - 8.00
Stjórn Læknafé-
lags Islands leyfir sér hér með virð-
ingarfyllst að fara þess á leit við
stjómarráð íslands, að það leggi fyrir
komandi alþingi lagafrumvarp um
bráðabirgðahækkun á borgun fyrir
læknisverk héraðslækna, sem svari til
þess, sem nauðsynjavörur hafa hækk-
að í verði síðan styrjöldin hófst, og þá
væntanlega eigi minni en 100%.
Ástæður vorar fyrir þessari mála-
leitun eru þessar:
1) Þótt læknum sem öðrum embætt-
ismönnum, hafi verið veitt dýrtíðar-
uppbót á föstu laununum, þá nær hún
aðeins til nokkurs hluta af tekjum
þeirra. Hinn afar lági taxti á öllum
verkum lækna hefur haldist óbreyttur,
en öll sanngimi mælir með því að
uppbót fengist á honum, engu síður
en föstu laununum. Aukatekjur lækna
hafa því rýmað stórkostlega, jafn-
framt því sem peningar féllu í verði.
2) Oss er kunnugt um það að hagur
héraðslækna gerist nú mjög þröngur,
er bæði voru tekjur þeirra flestra mjög
rýrar áður en ófriðurinn skall yfir, og
dýrtíð hefúr aukist fram úr hófi með
hveiju ári síðan, án þess að séð verði
fyrir enda á henni.
3) Að vér höfum ekki miðað uppbót
á borgun fyrir læknisverk við sama
hlutfall og dýrtíðaruppbót þá, sem al-
þingi veitti embættismönnum, stafar
bæði af því, hve lág hún er og sérstak-
lega af því að borgun sú, sem ákveðin
er með lögum 16. nóv. 1907 og gjald-
skrá fyrir héraðslækna, dagsettri 14.
febr. 1908, er svo afar lág.
Hvað borgun fyrir læknisferðir
snertir, þá er nú læknum goldið mikið
minna en óbrotnum fylgdarmanni,
Ef lengra er farið, þá 2 kr. fyrir
hverja 5 km. Flutningur ókeypis.
Næturtaxti 30-50% hærri.“
íslenski læknar fá því 30 aura fyrir
sömu vegalengd, sem norskir læknar fá
7-8 kr. fyrir, og er þó í ráði að hækka
norska taxtann að miklum mun. Og þó
eru hin föstu laun norsku læknanna
miklu hærri en íslensku launin. Föstu
launin voru ffá 3000 kr. (klasse I b) til
1200 kr., en 3 launahækkanir fýlgdu,
200 kr. í hvert sinn, en nú er ráðgert að
hækka þau, svo að þau verði 5000-
2000 kr. (byijunarlaun).
Um gjaldskrá héraðslækna er svip-
að að segja. Hvað allra ríflegust er
borgunin fyrir skoðun sjúklinga 5
fyrstu sinnin, þ.e. 1 kr. í Noregi er
hún borguð með 2-3 kr., og á nú að
hækka upp í 3-5 kr. (fyrsta skoðun).
Að sjálfsögðu ber brýna nauðsyn til
að endurskoða þessi ákvæði öll og
breyta þeim. En vér gerum ráð fyrir
að stjóm og alþingi séu ef til vill ófús
á það, meðan launamálið er ekki tekið
fýrir í heild. Auk þess teljum vér
sjálfsagt að læknastéttinni gefist kost-
ur á að láta álit sitt í ljós á þessu máli
á almennum læknafúndi, sem væntan-
lega verður haldinn sumarið 1919.
Vér höfum því eigi treyst oss til að
fara fram á annað en bráðabirgðaupp-
bót á gildandi töxtum, meðan sú dýr-
tíð helst, sem nú stendur yfir.
Virðingarfyllst,
Guðm. Hannesson,
G. Magnússon,
Sœm. Bjarnhéðinsson.
Til Stjórnarráðs íslands.
70 Heima er bezt