Atuagagdliutit - 23.06.1994, Page 13

Nr. 47 • 1994

GRØNLANDSPOSTEN
73
Fire timer og 200 højdemeter og vi så atter sne, dette dejlige
hvide noget, der får slæder til at glide let og smertefrit. (Ass./
Foto: Lone Madsen).
...kisianni kingusinnerusukkut aqqutissarput ujaraannaaviu-
voq. Ataatsimilluunniit qim usserfissaanngikkaluarluni.
...men senere må vi presse os, slæderne og hundene over en
stenørken. Et helt vanvittigt terræn for slæder. (Ass./Foto:
Lone Madsen).
Qaanaamut aqqut kinguUeq
Amat angalaqatigiit ULO 94 angalanertik naammassivaat
All. Lone Madsen
Avanersuarmi aqqusaagas-
sagut siulliit aqqusaareer-
pagut: Uummannaq, Dun-
das PitufTillu. Massakkullu
Avanersuup avannarpasin-
nersaanut pisussanngorpu-
gut. Qaanaaq.
Nunaqarfik Moriusaq aq-
qusaarlugu ingerlavugut.
Aqqutissarput pUlugu assi-
giinngitsunik ilisimatinne-
qarpugut. Ilaasa ajunngin-
nerarpaat, ilaasali Pitufflm-
mut uniinnartariaqarnerar-
paatigut.
Jakob-ip, Moriusarmiup
Moriusap Pitufilullu akor-
nanni ullut tamangajaasa
utikattartup ingiaqatiseri-
niarlerpaatigut. Nuliilu qa-
mutigut qularerpasillugit
isigaat: Qamutinut taama
mikitigisunut ilaanissartik
nangiaraat, oqaluttuaratta-
lu aggerfltsinni inuit qamu-
tigut angivallaarnerarta-
raat uppererpasigata isigaa-
tigut.
Jakob siuleraarput, taa-
maalillunilu Pituffimmiit
Moriusap tungaanut nutaa-
nik illiniliorluni, taamaam-
mallu qimmigut malinnaa-
ginnarput. Aqquterput
oqarfigineqarnitsitut qup-
paqarluarmat pissangaami-
saarpugut, taamaattorli pit-
saasorujussuuvoq, ima-
luunniit uagut mattutsissi-
maannarnerpugut. Uum-
m an nap Kommune-li qi-
makkatsigu aatsaat siku
taama pitsaatigisoq atorpar-
put.
Avanersuarmiinnitsinni
paasisaqarpiarneq ajorpu-
gut. Kisiannili aqquterput
siulleq paatsuugassaanngi-
vippoq. Ilungersunaqaaq.
Aputaarussimavoq. Aallaq-
qaammut sioralinnik iviga-
linnillu nar saam anikkoor-
tarpugut, naggataagulli
ujaqqat qarsuallugit qamu-
tit qimmillu ingerlatinniar-
suaatarlugit. Qamutinut aq-
qutissaanngivissukkoorpu-
gut. Joorut Dorthe-lu ingia-
qatigisimanngitsuugutsigit
utersimassagaluarpugut.
Tamaana qimussernissaq
ajornarluinnartutut naliler-
simassagaluarparput.
Ilaannili ajornarluinnara-
luartut aj ornarunnaar tar-
put. Ingerlaqqippugummi.
Qimuttoqatigiit marluutil-
lugit qamutinut pitullugit
misiliivugut, aammalu qa-
mutit qimmitaqartinnagit
misiliUugu, ninginneqartus-
saammata.
Nalunaaquttat akunneri-
ni sisamani 200 meterinilu
qummukareerluta apum-
mut peqqippugut; qaqqoris-
soq kusanaqisoq qamutinik
ingerlallualersitsisartoq.
Ilaanneeriarluni ingerlaffi-
giuminaa laa rtaraluarluni
aputeqanngitsumi ingerla-
nermit nuannernerujussuu-
voq.
Ingerlatsiarluta ItiUersu-
aq tusaamaqisarput tikip-
parput, Mylius Erichsen-ip,
1902-1904-imi ilisimasas-
sarsiortunut pisortaasima-
sup qallunaatut Politiken
Bræ-mik atsersimasaa ti-
kipparput, taassumalu iller-
ni massakkut atuarlugu
ingerlaarpugut. Mylius
Erichsen taamani aviisimi
Politiken-imi tusagassior-
tuusimavoq, taamaammallu
aviisip aqqa atsiussimallu-
gu.
Sermip nunamut atanera
suli aputeqarpoq, kisiannili
takusinnaavarput sivitsun-
ngitsoq quppat ammartitile-
rumaartut. Qimmigut ilaan-
neeriarlutik mans arput,
taamaalillutillu quppat ilaat
ammartarlugit. Itisoor-
suupput, taamaallaallit 20-
30 centimeterinik ikertus-
suseqartarlutik. Unnuaane-
rani ingerlanissatsinnut
qimmigut allanik anulerne-
qarsimapput. Quppakkut
nakkaraluarunik anui sisu-
naveerlugit qilersorneqarsi-
mapput.
Unnuakkut
seqinnarissuaq
Sermikkoornitsinni alia-
naarsaaqaagut - seqinnaris-
suup ataani. Unnuaanerani
sermikkoornitsinni seqineq
iluaqutigaarput. Aput man-
ngerneruvoq aqqutikkumi-
narneruUunilu - aammalu-
mi kusanarnerulluni. Un-
nuap qaamarnata ulluune-
rani ingerlanitsinnit isikki-
vipput kusanarnerulersip-
paa.
Ammukaqqingajalerpu-
gut. Assut pissangavugut.
Itillersuakkununa NAKAT-
TARNEQ tusaamanerluk-
kipput. Qummukaartarneq
tusaamanerlunngilarput,
kiKiannili aamma immikkut
oqaluttuassaavoq. Atikkar-
taatitut atorsinnaasut ta-
maasa perlaatsinnut ikkus-
suuppagut - naggataagullu
qamutigut ammut uniarta-
riaqalerlugit. Maanissaaq
aputeqannginnersaqarpoq,
annikitsunnguuppulb, taa-
maammallu qummukarnit-
situt ingasatsiginngilaq,
taam aakkaluartorb inger-
lalluartoqaannartarsiman-
ngitsoq takusinnaavarput,
tamaanimi qamutikorpas-
suit aserorniloit katersuus-
simapput - anllaarmgilng qa-
mutinut iliveqarfik.
Qaanaamiit kilometeria-
lunnguit ungasissuseqaler-
luta sikumi saalisimaqisumi
qasuersaaqqaarpugut, aal-
lannginnatsinnilu Jooruup
perlaani angiummik manis-
saqqaarpai. Qamutaajukua
susimagigut.
Qaanaamut nalunaaqut-
tap akunneri pingasut sisa-
malluunniit qaangiuppata
tikis saagut. Inuit qinngu-
serlutik nasittarsimavaati-
gut, taamaammallu tikik-
katta sikumi tikilluaqqusi-
ar tortu nik inoqangaatsiar-
put. Arnallu arlallit imatut
oqarfigaatigut: Qujanaqaaq
arnaallusi taamatut angala-
sinnaanersi takutissinnaa-
gassiuk.
Soorunami nuannaruti-
gaarput, saniatigulli eqqar-
saatigaarput Joorut Itiller-
suakkut qamutinik pinga-
sunik uniartariaqarsima-
soq...
Itillersuaq
Moriusamiit Qaanaamu-
kaarnitsinni ingiaqateqaru-
suppugut. Ukiup imafdine-
rani Itillersuakkoortarnerit
pillugit oqaluttuat imaan-
naanngitsut tusartarpagut.
Immap sikuatigut angala-
nissaq ajornarsisarpoq. Ki-
siannili Moriusamiinnitsin-
ni ingiaqatissarsinngivippu-
gut. Nunaqarfimmi tassani
inuit 30-it missaannaan-
niikkunaraluarput, kisian-
nili amerlanersaat piniari-
arlutik aallarsimapput.
Naggataagulli Qaanaamiit
qimussimik parsiaasussa-
mik pissarsivugut.
Sermip nunamut killinga-
ni illuaqqami naapittussaa-
varput - uagut tungitsinni.
Kisiannili tikikkatta ino-
qanngilaq.
60 kilometerit anguniar-
tussaavagut. Taamaatiin-
nassanerpugut? Piniartup
takkussimannginnera qa-
noq paasissanerlutigu eq-
qarsaatigiutigalugu nikal-
lortoorpugut. Sermip nuna-
mut kilinga taama atorumi-
naatsigisimanerami? Ima-
luunniit piniartoq kingusi-
naaginnarsimanerluni?
Nammineerluta misiliissa-
nerluta? Periarfissat amer-
laqaat. Periarfissallu pitsaa-
nersaat suunersoq oqallisi-
geruttorlugu ungasissumiit
aha, aha, aha tusaalerpar-
put. Avanersuarmiut qim-
minut qiimmassaataat. Qa-
mutinut qaqipallappugut
qinngutillu saqqummerlu-
git. Aap, taaka qimusseq ag-
gerpoq. Joorut Odaq Dor-
the-lu.
Ujaqqat akomisigut
Paas is arput malillugu er-
ngerluta aallartussaavugut.
Moriusamiit Qaanaap tungaanut aqqutaa aputaarussimammat qimusserfikkuminaaqaaq.
Aallaqqaammut sioqqakkooriarluta ivikkakkoorpugut...
Ruten mellem Moriusaq og Qaanaaq er sej, fordi sneen er væk. I starten går det relativt let
hen over sandene og græsklædte sletter,... (Ass.Foto: Lone Madsen).
Itillersuarmi suli aputeqarpoq kisianni qanittukkut ammasunik quppaqalemissaa malun-
narsereersimalluni.
Bræen er stadig snedækkket, men vi kan se, at det ikke varer længe, før der er åbne
sprækker. (Ass./Foto: Lone Madsen).