Muninn - 01.03.1961, Page 17

háum né lágum, og sást þá stundum lítt
fyrir. En mitt í þrumuveðrinu brá oftast
fyrir glampa gamansemi og góðsemi, líkt
og tákni þess, að að baki allra skýja vaki
kærleikans eilífa sól, og þökk sé Björgvin
fyrir þau sólbros. Þau hafa átt sinn þátt í
því á undanförnum árum að lýsa og hýrga
þennan norðlæga stað . . . .“
Við ber, að okknr mönnum hlotnast þær
gjafir, sem ekki verða metnar til þeirra
verðmæta, er mynda uppistöðuna í hvers-
dagsskoðun okkar, ekki launaðar með öðru
en því jafnvirði sínu, sem okkur er ókleift
að inna af höndum. Andspænis þess konar
gjöfum stöndum við höggdofa, um hugina
fer óljós grunur þess, að við höfum skynjað
leiftur þeirra veralda, sem okkur muni seint
auðnast að líta augum. En jafnframt verð-
um við þess vör, að gjafirnar hafa veitt okk-
ur byr undir vængi, borið okkur ofar, á vit
umræddum veröldum. Við drúpum höfði í
orðlausri þökk, —betri menn en fyrr.
Þann 4. janúar síðastliðinn andaðist
Björgvin Guðmundsson tónskáld í Fjórð-
ungssjúkrahúsinu á Akureyri. Hefði hann
orðið sjötugur á þessu ári, fæddur 26. apríl
1891 að Rjúpnafelli í Vopnafirði.
Ekki er ætlunin að rekja hér í löngu
máli æviatriði Björgvins, en þeim hefur
hann gert góð skil í Minningum sínum.
Björgvin ólst upp í Vopnafirði til tvítugs-
aldurs, en fór þá utan ásamt fjölskyldu
sinni og settist að í íslendingabyggðum
vestan hafs. Mun tónlistarhneigð hans hafa
ráðið mestu um þá breytni, en honum mun
hafa verið ljóst, að lítill yrði frami hans á
því sviði, ef hann ekki hleypti heimdrag-
anum.
Vestra dvaldist Björgvin óslitið til ársins
1926. Kvæntist hann þar árið 1923 Hólm-
fríði Frímann, sem ættuð er úr Keldu-
hverfi, en fædd í Vesturheimi. Á þessum ár-
um samdi Björgvin óratóríurnar „Streng-
leikar" og „Friður á jörðu“ við ljóð Guð-
mundar Guðmundssonar auk helgikantöt-
unnar „Adveniat regnum tuum“, er hann
að áeggjan séra Rögnvaldar Pétnrssonar
samdi við Biblíutexta og tileinkaði kirkju-
félagi Unitara, en það átti aldarafmæli árið
1925. Kantatan var flutt í Winnipeg að
hausti þess árs, og urðu þeir tónleikar til
þess, að íslendingar vestra bundust samtök-
um um að styrkja Björgvin til tónfræði-
náms í London. Dvaldi hann síðan þar í
borg um tveggja ára skeið og stundaði nám
við Royal College of Music. Þangað sendi
Stephan G. Stephansson honum Þiðranda-
kviðu sína, en við hana samdi Björgvin síð-
ar óratóríuna „Örlagagátan", sem er >eitt
hans mestn verka. Síðasta stórverk sitt
samdi Björgvin, er hann var kominn til
Winnipeg á ný árið 1929. Var það kantatan
„íslands þúsund ár“ við Alþingishátíðarljóð
Davíðs Stefánssonar.
Um þessar mundir var Björgvin boðin
söngkennarastaða við Menntaskólann á Ak-
ureyri svo og við barnaskóla staðarins. Tók
hann því boði og fluttist alfarinn heirn til
íslands haustið 1931. Var hann síðan söng-
kennari við Menntaskólann allt til ársins
1957, er hann lét af störfum sökum van-
heilsu. Á Akureyri samdi Björgvin og gaf
út fjölda sönglaga og smærri verka, og þar
stofnaði hann Kantötukór Akureyrar, er
frumflutti mörg verk hans. Ennfremur tók
hann nú að leggja stund á skriftir og samdi
meðal annars leikritið Skrúðsbóndann af
austfirzkri þjóðsögu og æviminningar sínar,
M U N I N N 69