Heimilisblaðið - 01.05.1959, Síða 24
Sá gætni maður — Mr. Morris
Smásaga
eftir Nicolas Bentley
NAFN MITT er William Morris (án þess ég
sé nokkuð skyldur þeim fræga William
Morris, því ætt mín er frá Salford). Ég er
fimmtíu og þriggja ára gamall, kvæntur, á
dóttur (sem einnig er gift) og á heima í
Waldingham í Surrey. Ég er það sem venju-
lega er kallað hæglátur að eðlisfari. Ýmsum
myndi áreiðanlega finnast líf mitt tilbreyt-
ingarlaust og atburðasnautt, en mér finnst
alveg ljómandi að lifa slíku lífi.
Ég hef einnig gaman af að lesa (í bók-
um er nægilegur spenningur fyrir mig) og
að mála (með vatnslitum einungis, fram til
þessa) og sýsla við eitt og annað innanhúss.
Það er því kannski eitthvað til í mér af
hinum Morris-inum; hann hafði nefnilega
líka gaman af að sinna ólíkum viðfangsefn-
um.
Enda þótt ég lesi drjúgan slatta, hafði
mér aldrei dottið í hug að skrifa neitt sjálf-
ur, fyrr en sá stórviðburður gerðist í lífi
mínu, sem kom mér til að skilja nauðsyn
þess að skrifa um hann. Ég verð því að biðja
ykkur um að taka því með þolinmæði og
skilningi, þótt í Ijós komi ágallar mínir sem
rithöfundar.
Ég hef lagt stund á lestur leynilögreglu-
sagna í meira en þrjá áratugi. — Ég les samt
aldrei þessar af lélegra taginu, enda þótt sá
viti það sem allt veit, að af þeim er meira
en nóg. Það voru höfundar eins og Poe,
Collins og Gaboriau, og að sjálfsögðu Holm-
es, auk Trents og dr. Thomdyke, sem komu
mér á sporið við slíkan lestur.
Og það sem ég kalla leynilögreglusögur,
eru þær sem fjalla um raunverulegt upp-
ljóstrvmarstarf varðandi glæpi, en ekki að-
eins þá sem gera leynilögreglumanninn að
einhvers konar afburðahetju; ég vil, að hann
sé látinn vera venjulegur maður, sem ekki
hafi neinu öðru að treysta en eigin eftirtekt
og heilbrigðri skynsemi.
Ég býst við að það sé af þessum sökum,
sem ég hef vanizt á að veita samferðafólki
mínu nánari athygli en allur almenningui-
gerir. En það stafar svo sem ekki að forvitnii
heldur af því, hversu lærdómsríkt það ei-
varðandi mannlegt eðli og hegðun.
Þegar á allt er litið, er þetta líka alveg
sama aðferðin og fuglafræðingar viðhafaí
og mér finnst óneitanlega, að maður eig1
að kunna jafngóð skil t. d. á þeim fuglum,
sem eiga bjórsölustaðina eins og þeim venju"
legu fuglum, sem syngja á trjágreinum. —'
(Ekki svo að skilja, að ég hangi á knæpumi
því að konan mín er bindindissinnuð fram 1
fingurgóma). Ég ferðast varla svo með
strætisvagni eða járnbrautarlest, að ég gef1
ekki nánar gætur að samferðafólki noínUi
sem ekkert væri þó auðveldara en láta sem
svo, að maður sæi ekki. Mér finnst verulega
athyglisvert að gefa því gaum (á kurteisan
og hlédrægan hátt), hvemig það ber fötin
utan á sér, í hvemig ásigkomulagi hár þess
er, hendur, tennur og skartgripir fef um
slíkt er að ræða); hvað það les, hvað það
hefur meðferðis, og hvemig það talar og
gengur.
Hvert einstakt atriði veitir auðvitað eng"
ar sérlegar upplýsingar; en leggi maður sam'
an tvo og tvo, getur maður jafnvel komizf
að geysi-merkilegum niðurstöðum.
Sennilega eru ályktanir mínar oftast n®r
meira eða minna rangar. Ég fæ sjaldan tsek1'
færi til að ganga úr skugga um það. En hug'
arflugi mínu veita þær þó meiri fullnægju
en nokkur krossgáturáðning gæti gert!
ánægjan meiri en þótt ég ynni á veðreiðum-
Daglega sit ég í lestinni og hef augun hja
mér —ég starfa hjá Regniers, forn-skart'
gripasalanum við Knightsbridge. Samt hef
ég aldrei þurft að leggja athyglisgáfu míua
í aðra eins þolraun og í það skipti, sem uu
skal nánar frá sagt.
Þegar þetta gerðist, var verzlunin bum
að vera opin í um það bil hálftíma að morgU'
112
HEIMILISBLAÐl0