Hljómlistin - 01.10.1912, Blaðsíða 12
10
HLJOMLISTIN.
eftirmanni Péturs, Jónasi organleikara Helga-
syni. Báðir þessir menn eiga alla virðingu
skilið, einkum þó hinn síðarnefndi, sem
með söngbókum sínum og kenslu hefir
mjög glætl hjá oss sönglistina, eu Pétur
liafði lika glælt liana hjá honum áður og
kent söng í full 30 ár áður en nokkuð fer
að bera á hæfileikum Jónasar. Það var
fyrst um 1870 að Jónas fór af alvöru að
gefa sig við sönglist og hafði þá lærl mest
af Pétri. Ari Sæmundsen er að vísu fyrri
til en Pétur að gefa út söngbók, því »Leið-
arvísir« hans til að spila á langspit og læra
sálmalög eftir nótum, er prentaður á Ak-
ureyri 1855, og er sú hók, eins og titillinn
sýnir, aðallega ætluð til notkunar við lang-
spil. Bókina tileinkar hann: »íslands ágæt-
asta og langmesta söngfræðingi lierra org-
anista Pétri Guðjohnsen«, og sýnir tileink-
un þessi að Ari hefir álitið Pétur frömuð
sönglistarinnar hér á landi. Annars lýsir
hók Ara furðanlega mikilli söngþekkingu
hjá manni hér á þeim tíma þegar alt var
svartast í þeirri list, og sem hefir verið að
reyna að hrjóta þar isinn sjálfur með ófull-
komnu hljóðfæri.
Það hafa sumir furðað sig á því hvað
Pétur fékst lílið við að frumsemja lög
(kompónera), en þess verður að gæla, að
efnahagur hans og áslæður gáfu honum
ekki tíma lil annars en þess, sem hann áleil
að mest gæti orðið lil nytsemdar, en það
var að kenna sönginn réttan og etla út-
breiðslu hans. og það gerði hann trúlega.
Hann var eins og áður er getið, hlaðinn
ýmsum störfum, og þótt hann einkum gæfi
sig við skrifstofustörfum og málfærslu, hal'ði
hann ])ó ofl ýmsum öðrum störfum að
gegna, því jafnan báru menn traust lil hans
í hverju þvi, sem hann annars vildi takast
á hendur. Um nokkur ár var hann alþing-
ismaður Kjósar- og Gullhringusýslu og sat
á þingunum 1865—67; þótti hann þar nokk-
uð íhaldssamur, en annars íremur góður
þingmaður.
Það var oft að ókunnugum þótti Pétur
vera nokkuð kaldlyndur fyrst á morgnana
þegar hann kom á skrifstofuna, en betri
var hann viðtals þegar á daginn leið og
munu fáir furða sig á því, sem nokkuð
þekkja til sönglistar og skrifstofustarfa og
vita að þau tvennskonar slörf eru svo fjar-
skild hvort öðru sem dagurinn og nóttin
og á nælurnar varð liann aðallega að vinna
að söngrilum sínum, og sönglistin hjó ávalt
í huga hans, en á morgnana varð hann að
slíla sig frá þeim störfum til að gegna skrif-
stofustörfunum, sem honum voru svo miklu
ógeðfeldari, þótt honum færi þau vel úr
hendi.
Fagra minningu setja þeir Pétri við lát
hans Björn Jónsson og Matthias Jochums-
son í ísafold og Þjóðólli og háðir á nokkuð
likan hált. Séra Matthíasi farast þannig
orð1):
»Með Pétri Guðjónssyni er jallinn frá einn
af merkismönnum ftessa lands og þesscirar
ahlar. Ilann var sannnel'nt mikilmennijafnl
að atgjörvi sem i atliöfnum; en mestan og
beztan orðslir liefur hann áunnið sér hjá
öldum og óbornum með sínu langa og al-
varlega slarfi fyrir söngmentun lxér á landi,
og verður hans naj'n ávalt uppi, sem hins
fyrsta endurbadara þeirrgr lislar á Islandk.
í grafskrift sem Steingr. Thorsleinsson
skáldsetti honum,eru þessi niðurlagserindi2):
Pegar húmið fellur yfir íold,
fylkja stjörnur sér í næturheiði,
þegar ríkir kyrð á kaldri mold,
kvennmynd hjúpuð svífa mun að leiði.
Og hún hvislar: »IIvildu' í friði rótt,
Himinhljómar anda skemti þínum.
Minn þú varst og vanst með dug og þrótt,
Vel og Iengi yfir heiðri mínum.
Söngsins gyðja svo þig kveður ein
sið und stjörnum þegar allir þegja,
svo er vígð þín heiðursminning hrein,
hér á landi mun hún aldrei deyja.
1) Sbr. Pjóðólf 3. sepl. 1877,
2) Sbr. ísafold 29. sept. 1877.