Hljómlistin - 01.01.1913, Blaðsíða 6

Hljómlistin - 01.01.1913, Blaðsíða 6
28 HLJOMLISTIN. Hljóðfæri og söngur í kirkjum. Um liljóðfæri og söng í kirkjum Húnvetn- inga, milli Hrúiafjarðarár og Blöndu, liefir Porsteinn Konráðsson, organleikari á Eyólfs- slöðum i Valnsdal, sent »Hljómlistinni« all- greinilegt yfirlit. Nú um nokkurn tíma hefir hann skráð hjá sér annál yfir það markverð- asla sem við hefh' horið þar í sýslunni á seinni árum, og er það, sem hér fer á eftir afril úr þessu riti lians bls. 202—210. Ef einhverjir kunna þar skýrar frá að segja, verður það leiðrétt síðar. Staðarkirkja í Hrútafirði. í’að mun liafa verið kringum 1875, að tekinn var upp nýi kirkjusöngurinn þar í sókninni. A þeim árum llulti TheocLór sál. Olafsson1) frá Mel og fór að slunda vcrzlun- arstörf á Borðeyri og varð hann síðan verzl- unarsljóri þar; hann andaðist í Júní 1906. Theódór var söngmaður mikill og varð hann brátt forsöngvari í Staðarkirkju og jafnframt á Prestbakka. Porvaldur bróðir hans bjó þar frammi í Hrútafirðinum2) og álti hann harmoníum eitt lílið, sem hann léði kirkjunni, og var það llult þangað; þannig slóðu sakir um mörg ár. í kringmn 1885 lagðisl orgel- spil niður í kirjunni um mörg ár og var þar þá forsöngvari Gísli Jónsson bóndi á Fossi. Nálægt 1900 mun þó hljóðíæri hafa verið fengið í kirkjuna og var organisti þar nokk- ur ár Sleján Öla/sson, hreppstjóri á Branda- gili, bróðir Theódórs á Borðeyri. Ivring um 1905 mun Stefán liafa hælt organleikarastörf- um, og máske að nokkru leyti vegna laun- anna, er að eins voru 30 kr. um árið, enda llutti hann og skömmu síðar lil Isaljarðar 1) Theódór og þeir bræöur lians, sem hér verða ncl'ndir, voru synir séra Olafs sál. Pálssonar, er llutti frá dóinkirkjuhrauðinu í Reykjavík norður að Melstað um vorið 1871 og andaðist þar 187(5. 2) I’yrst hjó Porvaldur að Rcykjum og síðar að Fögrubrekku, en nú hýr liann á Póroddsstöðum, eignarjörð sinni. og er hann þar nú hjá sonum sínum. Eftir hann varð organleikari í Staðarkirkju Pór- oddur Lijðsson á Oddsstöðum, sem lært hafði hjá Stefáni fyrst og síðan nokkuð hjá Brynj- ólfi þorlákssyni í Reykjavík. Söngkraftar munu vera fremur litlir þar í sókn og þekk- ing fólks í sönglegum fræðum fremur á lágu sligi. í sókninni munu nú vera þrjú har- rnónía. Melstaðarkirkja í Miðfirði. Fyrsta orgelharmoníum, sem kom í kirkju í Húnavatnssýslu er það, sem þangað kom 1872. Þá var séra Ólafur sál. Pálsson ný- kominn að brauðinu og var Theódór sonur hans fyrsti organleikari þar. En þegar hann ílutli lil Borðeyrar, tók við organleikaraslörf- um eflir hann Sigurður Magnússon, sonur séra Magnúsar Sigurðssonar á Gilsbakka og Guð- rúnar Pélursdóltir fiá Miðhópi. Hann lærði orgelspil hjá Jónasi Helgasyni í Reykjavík og kostaði söfnuður Melslaðarsóknar nám hans. Ilann var mörg ár organleikari og barnakennari þar í sókninni. Spilaði hann mikið á harmoniku. Annars skrifaði hann mikið af lögum og jafnvel heilar bækur. Tvær af bókum þessum veit eg að til eru enn; aðra áJónas Jónsson þinghúsvörður í Beykja- vík1), en hin er í eign þess er þella ritar. Þegar Sigurður hætti þar organleikarastörf- um fór hann héðan af landi burl lil Ame- ríku og tók þá við um eill ár Ste/án nokk- ur, að mig minnir, Slefánsson, norðan úr Fljólum; hafði hann eillhvað numið í har- moníumspili af sjálfum sér, — gat að eins lekið 3 raddir. Eflir liann tók við Björn Líndal, sonur Jóhanncsar bónda á Utibleiks- stöðum. Ilafði liann numiö harmoníumspil af Jónasi Helgasyni og var svo nokkur ár organleikari á Mel þar lil hann fór að slunda 1) Ilandrit það sem höf. nefnir liér, er í 8 hl. broli, 198 hls., en óskrifuð í pvi 3 hlöð. Pað cr skrifað 1888 og í pví öll sálmalög úr nýum ísl. söngbókum, er pá voru komnar út ogvíðasaman- hurður á lögunum og mörg nokkuð hækkuð. — Kverið cr ritað með mikilli vandvirkni. Ritstj.

x

Hljómlistin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Hljómlistin
https://timarit.is/publication/435

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.