Heimir - 01.02.1906, Síða 7
H E I M I R
31
bótarfulltrúinn, eöa þeir setji upp merkissvip og afsegi aö
þurfa nokkuð að starfa upp frá því, eða fráskilji sig öðrum
mönnum með ýmsu fáranlegu fáti eða háttum,—þeir eru til
þess að upphefja manndóminn á jörðinni, aö forða frá niður-
lægingu frá þessari kröm og eymd, sem á stundum hefir verið
skoðað svo lífsnauðsynlegt, til þess að verða hólpinn—ti! þess
eru þeir að mönnum þoki áfram, einum sem öllum, að jöfnuður
verði meiri, og umfram alt að skapa karakter.—Þeir eru til
þess arna, en hversu sorglegt er það ekki, þegar af neinendum
og kennurum þeir eru notaðir til a!ls annars,—til þess að
að vinda úr ungdóminum manndóminn og sjálfstæöið, til þess
að gjöra þá að meiningarlausum, kjarkiausum og sí-játandi
óvitum, sem hafa alt það eftir, er fyrir þeim er haft, hversu
sorglegt er það ekki, en slíkt hendir stundum. Það er með
öllu að eyðileggja þann tilgang, sem þeim stofnunum er ætl-
aður og sem manntélagið á heimting á aö þær fylgi.
Nei, en allar þessar tilraunir, sem vér höfum talið, miða í
áttina að því að koma heiminum hjá því, sem tilfinning manna
segir þeirn að sé illt. Og þær hafa heppnast og eru altaf aö
vinna ineira og rneira gagn í þá átt.
En livað táknar þetta og hvaö kernur það spursmáli voru
við. Því „vegna hvers erum vér Unitarar"? Það kernur því
við á þenna hátt, að einmitt þessar tilraunir, sem sprottnar
eru frá því, sem vér sögðum áðan að á meövitund vorri hvílir,
að hiö sannarlega góða í heiminum sé það sem flytur alla hluti
nær sælunnar ástandi, og það og ekkert annað, — þær sanna að
þessi meðvitund eða tilfinning vor sc rétt. Að hið góða sé
þannig í eðli sínu, og.alt j)ar af leiðandi, sem er gott sé sí og
æ verkandi til jnessara hluta. Og að svo miklu leyti sem jtess-
ar stofnanir hafa reynst eins og menn hafa gjört sér von um,
nefnilega, afstýrandi því sem helzt heftir tnenn frá því aö
veröa sælunnar aðnjótandi, afstýra miklu böli og bágindum, er
áöur fyrrum var álitið alveg nauðsynlegur skóli að ganga í
gegnum, og því jafnvel guösgjöf—þá hlýtur það eitt með
rnörgu gjörsamlega að breyta skoðun vorri á guði, og um leið
sannfæra oss, að eftir alt og eftir að vér erum búnir að yfirfara