Menntskælingur - 01.04.1949, Síða 3
M ENNTSKÆLINGUR
3
kvæmd með sameinuðum átökum og al-
þjóðlegu samstarfi í efnaliags- og menn-
ingarmálum. Þá hlýtur það líka að vera
yfirlýst og almennt viðurkennt, að allir
menn ,séu fæddir jafnir og hafi, án und-
antekningar, „jafnan rétt til lífsins,
frelsisins og leitarinnar að hamingj unni.“
Þessi réttindi svo og málfrelsi, ritfrelsi,
hugsanafrelsi, trúarbragðafrelsi o.s.frv.
eru hin frumstæðustu mannlegu réttindi
og óvefengjanleg arfleifð hvers einasta
manns. Það er ekki nægilegt, að réttindi
þessi séu aðeins viðurkennd í þeim hluta
veraldarinnar, sem við byggjum, heldur
verða þau að vera tryggð hverjum og
einum af þeim milljónum, sem jörðina
byggja, þar eð þau eru allra fyrstu skref-
in áleiðis til bættra lífskjara. Til viðbót-
ar við þetta hlýtur eignarétturinn að
vera algerlega friðhelgur og lögvernd-
aður, og minnihlutinn og stjórnarand-
staðan sé frjáls að því að láta í ljós
skoðanir sínar, ekki sökum þess, „að
minnihlutinn hefir alltaf á réttu að
standa,“ heldur sökum þess, að slíkt er
eitt höfuðskilyrði lýðræðislegra stjórn-
arhátta. Það verður einnig að vera al-
mennt viðurkennt, að ríkið er til fyrir
einstaklinginn, en ekki einstaklingurinn
fyrir ríkið. Það hlýtur að vera aðeins
hagsmunasamband einstaklinganna til
þroskunar og framfara þeirra, frjálst
samfélag, þar sem engum þarf að hlýða
nema lögunum, en ekki stórfellt kúgun-
artæki, er steypi einstaklingana í eitt og
sama mótið. Aðaláherzlan hlýtur að
miða að því að mennta og þroska ein-
staklinginn við sem bezt skilyrði, en
ekki gera hann að skynlausum vinnu-
þræl undir oki alvalds ríkisaga. Oflug-
asta tækið, sem mannkynið hefir yfir að
ráða í baráttunni fyrir almennum mann-
réttindum. friði og hagsæld allra íbúa
jarðarinnar, er Sameinuðu þjóðirnar,
svo sem segir í kafla IV um Allsherjar-
þingið:
— og aðstoða í að viðurkenning fá-
ist á mannréttindum og frelsi öllum
til handa, án tillits til þjóðflokks,
kyns, tungumáls eða trúarbragða.
Eftir að tvær heimsstyrjaldir höfðu
geisað á einum mannsaldri, tóku þjóðir
heimsins höndum saman um að stofna
alþjóða samtök, er nefnd voru Hinar
sameinuðu þjóðir. Stofnun þeirra var
dögun nýs tímabils í sögu mannsand-
ans, dögun heimsins, sem við kjósum.
Stofnþjóðirnar höfðu unnið sigur í
styrjöldinni og það var engin ástæða til
að ætla, að þær gætu ekki einnig unnið
friðinn. Þrátt fyrir að Sameinuðu þjóð-
irnar væru stofnaðar á rjúkandi rústum
líkra samtaka, gætti þegar frá byrjun
bjartsýni og góðra vona um örlög þessa
óskabarns mannkynsins, því að með
stofnuninni var lagður grundvöllur að
varanlegum friði í heiminum. Eftirfar-
andi kafli úr stofnskrá Sameinuðu þjóð-
anna er Magna Charta hins nýja heims:
-— Við, hinar Sameinuðu þjóðir,
höfum ákveðið að bjarga eftirkom-
andi kynslóðum frá hörmungum
styrjalda, sem tvisvar á æviskeiði
okkar hafa bakað mannkyninu ólýs-
anlegar þjáningar, og að styrkja
trúna á helztu mannréttindi, trúna á