Verði ljós - 01.05.1897, Síða 11

75
annað on álitið það rangt, að kenna Hafnar-montuninni um van-
trú þeirra. Jeg or eiginlega hissa á því, að enginn skuli enn þá
haíá leiðrjett þessa hugsunarskekkju, sem svo opt kemur fram hjá
þeim vestanprestunum, sjálfsagt mcst af ókunnugleika Jeg dirfist
að segja, að þeir eru fæstir af þessum ungu mönnum, sem læra
vantrúna i Khöfn; þeir eru flestir komnir vel á veg í þeim efn-
um, orðnir kirkjuogkristindómi fráhverfir, áður en þoir koma hingað.
Það mun optast vera svo, aö þeir hafi mist trú sína á latínuskóla-
árunum, eða að minsta kosti hefir hún dcyf/.t og dofnað þar. Jeg
er með öll samþykkur sjera Friðriki í því, að markmið allrar
mentunar ætti að vera það, að gefa nemendunum sannar og göf-
ugar hugsjónir; en því miður finst mjer þessi hlið kenslunnar,
uppeldishliðin, opt hafa verið vanrækt um of í latínuskólanum;
en vonandi fer þessu þar nú batnandi. Væru ekki allflestir hinna
íslenzku stúdenta þegar við hingaðkomu sína orðnir fráhveríir
kirkju og kristindómi, mundu fieiri þoirra, en nú gerist, koma á
samkomur og taka þátt í lífi kristinna manna hjer í borginni, því
að hjer er mikið um kristilegar hreyfingar, ekki sízt meðal stú-
denta á soinni árum. En svo eru sumir Islendingar orðnir frá-
hverfir kristindóminum þcgar þeir koma að heiman, að þeir stíga
aldrei fæti sínum í nokkra kirkju þótt þeir sjeu hjer í mörg ár.
En hvað, sem annars vantrú Hafnar-stúdcntanna viðvíkur, þá má
of mikið úr öll gjöra; þótt vantrúarskáldin, þeir Þorsteinarnir,
hafi verið á méðal þeirra, má eigi álíta, að þeir sjcu allir cins
skapi farnir og þeir. Mjer finst fult eins mikil ástæða til að æðr-
ast yfir vantrúarbelgingnum, sem komið hefir í Ijós hjá svo mörg-
uin af nemendunum frá Möðruvölium. Yfir höfuð að tala virðist
það, svo sorglegt sem það er, vera orðið mjög svo alment á ís-
landi, að ef einhver hefir fengið einhverja nasa^jón af einhverri
bóklegri mentun, þá byrjar hann að sýna vizku sína með því að
ráðast á kristindóminn.
Þá eru í þessum árgangi „Aldamóta“ tvö kvæði eptir vort
kæra trúarskáld, sjera Yaldimar Briem; heitir annað „Á heiðskíru
kvöldi“ og hitt „Fylgi þjer guð“. Þau bera á sjer bæði tvö sama
fagra trúarblæinn sem alt annað, er frá þeim höfundi keinur.
Loks verður oss gengið inn í trjágarð sjera Friðriks og hitt-
um vjcr hann þar í hugloiðingum „undir linditrjánum“. Hugleið-
ingar hans snúast þar um bókmontalíf vort. Hann talar þar fyrst
og fremst um ,,‘Verði ljós!“ og gleðst innilega yfir útkomu þéss.
Aptur á móti fer hann fremur þungum orðum um „Kirkjublaðið“