Verði ljós - 01.06.1897, Blaðsíða 15

95
Yantrúarfyrirlestur
flutti Þingoyiugur einn fyrir akommu norður á Akuroyri fyrir troðfullu hfiai.
Aðnlniergur þeaaa erindis á að hafi verið þeasi: Kenningar kirkjunnar eru svo
fráleitnr, að óvit er að ætlast til ]>ess, að nokknr hugaandi aála vilji við ]ieim
líta. Að hugaa ajer það, að kirkjan skuli nft í lok 19. aldav dirfast að h'alda
fram anuari eina hei tsku og ]»eirri, að mennirnir sjeu ayndugir eði yfir höfnð
að uokkuð ajo til sem hoiti ayndl eða: að hftn skuli ætlast til þesa, að vorir
hámentuðu tímar taki það íyrir góða og gilda vöru, sem kirkjan kallar opin-
berun! cða: að hún skuli ala þá ímyndun hjá mönuuin, að það hnfi nokkra þýð-
ingu, að vera að þylja bænir, þar aem að nfttimans andlegu Herkftleaar sjou
bftr.ir að margaýna frnm á það, að ómögulegt sje að sanna það, að nokkur guð
ajo til, aem geti heyrt cða hirði um að heyra þesaar bænir mannanua! — í fæat-
um orðurn sagt á alt það, aem kallað hefir verið kristindómur um aíðaatliðn ir
J8 uldir, að hafa verið vegið af hinum unga ræðumanni og — fuudið harla ljett.
Sjera Matthíaa var viðstaddur á samkomu þossari og „hluBtaði á með eptir-
tekt“ — eptir því, aem aegir í „Bjarka“ — en jafnvel honum mun liafa þótt nóg
um frjálslyndi ræðumanna, því hann boðaði þá þegar til nýs málfnndar til að
hrekja kcnningar hans, á næsta auunudegi.
Hvað á þoim fundi gjörðist, er oas ekki knunugt, en í „brjefi að norðan“,
sem prentað er í „Bjarka", er svo farið orðum um þennan fyrirlestur sjera M.:
„Var aá fyrirleatur prýðilega vel saminn og af miklum lærdómr, og hefði víat
engiun íslouzkra prest.a svurað jafnfrjálslcga; það voru aðeins færð í trúarlogra
og mýkra form ýms atriði, er Jóhannes (en avo hjet ræðumaður) benti á, on eigi
lagði hann sig eptir að hrokja neitt af því, er hann sagði í siuum fyrirlestri".
V.antrft fyrirlesarnns „fœrð í trúarlegrq og mýkra form!“ — hver ofrst um
að hjer sjo beppiloga að orði komizt?
Það borgar sig ávalt, að mæta vantrftuni með komplimentum, því þá fær
innður komplíment í staðinn, — en þau verða stundum lítið eitt beisk á bragðið
þes*i koinplíment!
Frá útlönduiii.
— f Henry Drummond. Hiun alkuuni nkoz'.i rithöfundur Honry Drum-
mond nndaðist í vetur (10. marz), aðeins 46 ára garaall. Hann var prófessor í
náttörufiæði og síðan einnig í gnðfræði við háskóla skozku fríkirkjunuar í Glasgow.
Hann hefir ritnð margt baði náttftrufræðilegs, guðfræðilegs og uppbyggilogs efnis.
Frægastur er hann orðinn fyrir ritið: „Lögmál náttúrunnar í andans heimi"
(Natural law in spiritual world),* er ftt kom árið 1883 og breiðzt hefir út um
allan lieim í yfir 200,000 eintökuin. Hjer á landi er hann kunnur orðiuu af ritunum:
„Mestur í heimi“ og „Friður sje með yðuru, sem bæði hafa verið þýdd á ís-
lenzku og hið fyrra kornið út í 2. útgáfu. Síðasta rit hans „Framsókn manns-
insu (The ascent of man) ko;u ftt í hitt eð fyrra og hettr vakið mikla eptirtokt.
Bæði þetta rit og „Lögmál nát.túrunnar“ eru skarpvitrar tilrauuir til að koma
*) Rit þetta cr fttlagt á norsku: „Naturcus Lov i Aandens Verden“. Ovor-
sat af Birger Hall“. 8. útg. 1889. Verð 3 kr.