Verði ljós - 01.05.1898, Page 11

75
lagt hina sömu rækt og alúð við yrkisefni sitt og meðferð þess lijer
sem í gamla testamentinu. Hann liefir hjer eins og þar hreyft hina
helgustu og viðkvæmustu strengi sálar sinnar, boðið oss fegurstu og
beztu blómin úr urtagarði anda síus, í fám orðum: gefið oss af því
bezta, sem hann átti til i eigu sinni. Orsök þess, að síðara bindi þess-
ara ljóða hefir ekki orðið oss eins kært og liið fyrra, liggur því ekki
svo mjög hjá skáldinu sem hjá sjálfum oss. Það er ekki skáldið, setn
hefir gjörzt hroðvirkt, heldur vjer, sem höfum gjörzt enn heimtufrekari. Vjer
erum heimtufrekari þar sem er að ræða urn ljóð út af nýja testamentinu,
af því að vjer erum því miklu kunnari eu liinu, höfum miklu fremur
lifað oss inn í það; liugsanir þess og hugmyudir liggja oss miklu nær,
frásögur þess eru oss miHu hugðnæmari, persónur þess, og þá um fram
alt persóna enditrlausnarans sjálfs, óendanlega miklu lijartlólgnari en
allar persónur hins gamla testamentis. I gamla testiimentinu erum vjer
eins og með annan fótinn i forgarðinum og hinn í lielgidómnum, en í
nýja testamentinu erum vjer ekki að eins komnir algjörlega ittn i helgi-
dóminn, heldur fast að hinu allra helgasta, þar sem vjer heyrum guð-
dómsröddina til vor tala: „Drag slió þína af fótum þjer, þvi sá staður,
sem þú stendur á, er heilagur“. Hjer eigum vjer eríiðara með en nokk-
urn tima annars að þola, að skáldið stigi í meðferð efnisins og lýs-
ingu viðburðanna út fyrir þau takmörk, sem liin lieilaga saga sjálfsetur
honum. Þess vegna hefir oss þótt sjera Valdimar liagnýta sjer heldur
ríkulega það leyfi, sem skáldin ávalt hljóta að hafa til að bæta nokkru
við af sínu eigin. 3?ar sem um gamla testamentið er að ræða, getum
vjer verið langtum frjálslyndari, þar tökum vjer oss það als ekki nærri,
þótt skáldið viki nokkuð út frá. efninu eða bæti talsverðu við af sínu
eigin efninu til skýringar, en þetta orsakast auðvitað af því, að það
testamentið er oss ekki eins lijart.kært og hið nýja, þar sem hanu,
bjarg hjálpræðisins, vor óhagganlega von um tima og eilifð, sjálfur
drottinn Jesús Kristur, er höfuðjjersónan.
Auðvitað hefir sjera Valdimar aldrei gleymt þvi, að einmitt Jesús
Kristur sjálfur er höfuðpersóna nýja testamentisins, því hann lætur
Jesúm Krist einnig vera höfuðpersónu allra ljóða siðara bindisins; livert
einasta þeirra er beinlinis eða vei'ður óbeinlínis um liann. Eu nú er
persóna Jesú Krists óefað heimsins langstærsta ágreiniugsatriði, svo að
ef til vill má segja, að ekki tveir moim í allri veröldinni líti alveg eius
á haun. Því síður er við því að búast, að skáldið geti hjer gjört svo
öllum líki. Iíjer heimtar optast nær hver sitt. Einn vill sjá Krist upp-
málaðan sem hið holdi klædda guðdómsorð, liaun vill alstaðar sjá guð-
dóms-djásnið blasa við sjer, hann vill svo að segja vaða í kraptaverk-
um, táknum og stórmerkjum. Hið guðdómlega hjá guðmanninum er
honmn fyrir mestu. Annar þar á móti heimtar, að Kristi sje aðallega
lýst sem hinum fátæka timbunnannssyni, er ekki á það sem hann geti