Verði ljós - 01.05.1900, Qupperneq 3

67
lögtekið, að allir meuu skyldu vera kristnir liér á laudi og skírn taka,
þeir er áður voru óskirðir, en meun skyldu mega blóta á laun, ef vildu,
og uin barnaútburð og hrossakjötsát' skyldu haldast hiu fornu lög. —
Eru nú þessi ákvæði svo löguð, að það beri vott um alvöruleysi í trú-
armálum að samþykkja þau? Það er heiðinn maður, sem berþaufram,
og þau má skoða sem sáttaboð af hendi heiðna flokksins; þeir bjóðast
til að taka skírn; en í þeirra augum var húu ekki anuað en jiýðingar-
lítið vatusbað, er þeir þykjast geta gert kristnum mönnum til geðs að
taka, eu á hiun bóginn áskilja þeir sór að mega eftir sem áður „blóta
á lauu“, og þar sem slikt er beinlínis með lögum leyft, þá verður j)að
að skiljast svo, að liver megi fyrir sig (privat) hafa þann átrúnað og
þá helgisiði, sem honum þóknast, og afleiðing af jsví er J)á Jiað, að hon-
um er leyfilegt að bera út börn og eta hrossakjöt, sem stóð í nánu
sambandi við blótin. Heiðnir menn samþykkja þaunig að vísu, að allir
skuli gangast undir jiað sera nauðsynlegt var til Jiess að kristnir menn
geti lcallað })á kristna, og að heiðnir helgisiðir skuli ekki hafðir opin-
berlega um liönd, en jafnframt áskilja þeir liverjum einstökum manni
trúarbragðaírelsi. Sú tilslökun, sein í þessu kom fram af hendi
heiðiuna mauna, er því skiljanlegri Jiegar vór gætum Jiess, hvað
mikið umburðarlyndi, eða réttara sagt afskiftaleysi um trú annara, yfir
höfuð fylgdi Ásatrúnni; sá sem trúði á J?ór eða (')ðinn hirti lítið um
að aðrir, sizt óvinir lians, væru liollvinir þeiiTa, og auk Jiess sem Ása-
trúin var vitanlega hætt að fullnægja trúarþörf djúpthugsandi manna,
þá voru nú Jieir atburðir orðnir, eigi að eins á Islandi, heldur og í
Noregi, er vakið gátu efa um mátt goðanna og gert heiðna menu hik-
audi við að leggja líf sitt við að verja átrúnaðinn á Jiau, frekar en svo,
að liver mætti dýrka Jiau fyrir sig, setn það vildi. Jafufratnt skal ekki
neitað þeirri Jiýðiugu, sem það gat haf't í augum heiðinna manna, að
með samkomulagi við kristna menn gátu þeir forðað landi og lýð við
miklum hörmungum, að goðarnir gátu með Jiví hjargað yfirráðum sínum,
að ísleudingum þeim, sem Olafur Tryggvasou hafði í haldi í Noregi,
var forðað við lífláti o. fl.
Að því er kristna menn á hiun bóginu snertir, Jiá liöfðu þeir sýnt,
að þeir voru viðbúnir að leggja fó og fjör í sölurnar til að fá inálisíuu
framgengt, og það er svo langt frá, að þeir séu áinælisverðir fyrir að
Jieir tóku sáttaboðum heiðiuua mauna, að það mildu fremur ber vott
um fullkomnari skilning á anda kristiudóinsins en almennur var á þeim
timum, að vilja ekki Jiröngva einstökuin mönnum til að liafa annan á-
trúnað en Jiann, er þeim likaði. Aftur á móti kynni mega segja, að það
væri skortur á kristilegu uinburðarlyndi að heimta það, að allir heiðnir
þvi, að þeir skyldu allir liafa þau lög, or ]?orgoir segði upp, þá leiðir af sjálfu
ser, að liann liefir áður verið búinn að bora sig saman við forgöngumonn
boggja flokkanna, og frásögnin or þossu boldur okki til fyrirstöðu.