Nýjar kvöldvökur - 01.07.1907, Blaðsíða 21

NÝJAR KVÖLDVÖKUR.
189
henni frá baráttu sinni, kvíðanum og voninni,
alt annað var á drottins valdi.
* * * *
* * * * *
Hellers fólkið var önnum kafið að undir-
búa brúðkaupið, því að ekkert var til sparað
að veizlan yrði sem dýrðlegust.
Rað átti að halda hana á heimili brúðgum-
ans, af því að foreldrar brúðarinnar voru dánir.
María hlustaði hugfangin á vígsluræðuna.
Ræðan var yfirlætislaus. Hún var hjartnæm
bæn til brúðhjónanna utn að bera erfiði lífs-
ins hvort með öðru, og láta hvarvetna ást og
umburðarlyndi ráða í sambúðinni.
Hvert orð í ræðunni snart instu tilfinr.ing-
ar Maríu, og hún hét Aðólfi þá í huga sér
ævarandi ást og trygð.
* * * *
* * * * *
Þegar það fréttist, að Hansen prestur væri
giftur ungri hefðarmey frá Kaupmannahöfn, fór
að fyrnast yfir missættið, sem orðið hafði af
hálfu meiri hluta safnaðarins við jarðarförina.
Menn væntu þess, að «fína daman> frá
Kaupmannahöfn myndi flytja fögnuð og fagra
siðu úr höfuðborginni, og létta tilbreytinga-
leysisdrunganum af bænum, og henni var tek-
ið «eins og hvítum hrafni».
En menn urðu illa sviknir.
María flutti enga nýja siðu, og innleiddi
ei>gar skemtanir. Hún vann sífelt með manni
sínum að skyldustörfum hans. Heimili þeirra
var snoturt og skemtilegt, en þau Iifðu mjög
sparlega; og þar eð fé hennar nægði þeim vel,
bá Aðólf aldrei neina borgun hjá fátækum fyr-
lr prestsverk sín. Rau vörðu einnig öllu því,
sem þau gátu án verið af tekjum sínum, til þess
að hjálpa sjúkum og fátækum.
Bæjarmenn urðu í fyrstu gramir yfir von-
brigðunum, en nú þykir öllum vænt um prest-
mn og konu hans, og kirkjan er troðfull á
hverjum sunnudegi.
Söfnuðurinn er ánægður yfir því, að prest-
urinn hans er svo ríkur, að hann getur gefið
s'g allan við köllun sinni, án þess að kona hans
°g börn þurfi að þola skort.
Bókmentir.
Engin þjóð í Norðurálfunni stendur íslend-
ingum jafnt að vígi með það, að geta vitað
út og inn um alla hagi og háttu forfeðra sinna,
nema Norðmenn; en það eiga Norðmenn ís-
lendingum eingöngu að þakka. Að sönnu
hafa menn jafn góð rit fornritum vorum, er
skýra frá siðum og háttum Grikkja og Rómverja
í fornöld, en þar má segja að þjóðirnar sjálfar
sé horfnar, og aðrar komnar í þeirra stað, að
minsta kosti á Ítalíu, og enginn grískur maður
mun geta rakið ætt sina fram í aldir til forfeðr-
anna eins og við. Samband vort við forfeð-
urna er svo náið, að ættfræðingar telja vafa-
laust, að 7 ættir megi rekja rétt frá landnáms-
mönnum og niður til vorra samtíðarmanna, ef
eg man rétt. Með ættfræðinni hefur sögufróð-
leikur vor íslendinga haldist mjög við, og engin
mun sú þjóð vera til í heiminum, þar sem menn
þekkja jafn alment til sögu forfeðra sinna eins og
hér á landi. En undarlegt má það samt virðast,
að enn skuli engin almennileg saga landsins
hafa verið samin, varla einu sinni um fornöld-
ina sjálfa; menn hafa látið sögurnar sjálfar um
það að fræða menn um þau efni. En þær ná
ekki lengra en fram um 1030, og svo aftur
hinn mikli Sturlungasagnabálkur er tekur yfir
mikinn hluta 13. aldarinnar, auk einstakra æfi-
sagna biskupa landsins. Tvær eða þrjár stuttar
sögur þjóðarinnar hafa að ^önnu verið gefnar
út, en það eru að eins ágrip handa skólum,
en allur hinn mikli hafsjór af heimildum til þess
að fá fullgerða landsins sögu í heilu lagi eða
köflum hennar hefir til þessa legið í skjalasöfn-
unum eða söfnum einstakra manna, og eigi verið
notað almenningi til fróðleiks.
Þrír menn eru það, sem nú á allra seinustu
árum hafa lagt sitt fram til þess að greiða þessu
máli götu, og hafa þegar komið miklu í verk.
Fyrstur þeirra er Jón Jónsson sagnfræðingur.
Hann hefur gefið út tvö ágæt rit, annað fyrir
fáum árum: ■ Íslenzkt þjöðerni», hitt í fyrra:
«Gullöld íslendtnga». Bæði þessi rit eru ífyrir-