Nýjar kvöldvökur - 01.03.1910, Page 21
ÞÆTTIR.
93
fréttu að Samorim — svo var keisarinti |»ar í
Kalikút nefndur— hefði frétt til komu þeirra,
og boðað þá á sinn fund. Gama var fyrst á
tveim áttum, hvort hann ætti að taka boðinu,
en þó varð það úr, að hann fór í bát með tólf
úrvals sjómönnum; voru fallbyssur á bátnum.
Þegar á land kom, beið hans þar sendimaður
frá Samorim, og varð hann þar að stíga upp
í burðarstól, allan gullbúinn og með gullofn-
um tjöldum; var svo haldið til hallar konungs.
Því nær sem kom höll konungs, því þéttari
varð manngrúinn, er safnaðist saman utan um
þá, því að þeim var nýtt um slíka sjón. Regar
nær kom höllinni stóðu hermenn keisarans þar
í röðum beggja vegna, og var Gama borinn í
kvína alt að hallardyrunum. Par tóku gæðing-
ar keisara við honum og Ieiddu hann fyrir
hann. Var þar túlkur fyrir. Gama sagði nú keis-
ara erindi sitt, og það með, að hinn voldugi
konungur í Portúgal sendi honum kveðju sína,
og það með, að hann byði honum að gera við
hann verzlunarsamning á milli ríkjanna. Keis-
arinn tók þessu vel. En óðara enn Gama var
farinn, náðu arabisku kaupmennirnir tali af keis-
ara, og spiltu málunum sem mest þeir máttu.
Töldu þeir keisara trú um, að Gama og menn
hans væri útlægir sakamenn og væri víkingar
einir og þorparar. Urðu fyrir það öllu þurr-
ari viðtökurnar þegar Gama kom næst og skil-
aði bréfi Portúgalskonungs. Pó skánaði nokk-
uð í keisara við það, og ritaði hann konungi
aftur bréf á pálmablað; var það stutt og
laggott, og hljóðaði þannig: <-Vascó da Gama,
aðalsmaður af þínu húsi, er kominn hing-
að; mér þykir vænt um það. I mínu landi er
mikið af kanel og mikið af negul og engifer
og pipar og margir gimsteinar. það sem eg
vil fá úr þínu landi er gull, silfur, kórallar og
skarlat.»
Landsmenn sýndu Gama ýmsiskonar fjand-
skap, svo að hann sá þegar, að ekki var þar
lehgur vært, og hélt því af stað heimleiðis;
náði hann áður kryddvörum nokkrum á skip
sín. En hann lenti í byrleysum, og gekk svo
um tíma, þar til hann náði eyjum nokkrum og
Iagðist þar, bæði til að afla sér vatns og vista
og til að þétta skip sín. Par náði honum her-
skipafloti keisara, 70 skip saman, og veittist að
honum. En þegar hann lét skotin dynja á
þeim, lögðu þau þegar á flótta; hélthann síð-
an af stað vestur um Indlandshaf snemma í
október og komst aftur til Melinde; voru menn
hans þá sjúkir mjög og illa haldnir, er þeir
komu þangað. Par voru þeir svo í bezta yfir
læti, þangað til þeim var batnað. En svo var
nú lið hans orðið fátt, að hann varð að brenna
eitt af skipum sínum, en hélt af stað með hin
tvö. Sigldi hann svo suður fyrir álfuna, fyrir
Gcðravonarhöfða og síðan heimleiðis. En sótt-
in kom aftur upp í liði hans og dóu margir,
þar á meðal Páll bróðir hans. Hann komst
heiin seint um sumarið 1499, og hafði þá
verið rúm tvö ár í þessari ferð. Einir 50 af
liði hans voru þá á lífi. Konungur tók honum
hið bezta, gaf honum aðmírálstign og veitti
honum 300 milreis (um 1260 kr.) að árslaun-
um, og var það mikið fé á þeirri tíð. Marga
hluti komu þeir með fáséða úr ferð þessari,
en einna starsýnast varð fólki á indverska stúlku
sem þeir komu með; höfðu þeir bjargað henni
úr eyðieyju, sem hún hafði verið sett út í.
Ferð Gama varð fræg mjög um alla Norð-
urálfu. Manúel konungur gerði þegar út mann
með 13 skipum og góðum útbúnaði á næsta
vori, í maí árið 1500; stýrði þeim flota mað-
ur sá er Kabral hét. Á skipunum voru 1200
manna, átta prestar og átta grámunkar, því að
nú átti bæði að stofna nýlendu og kristna lands-
fólkið. Ef samningar gengju ekki með góðu
þar eystra, var Kabral boðið að taka til vopn-
anna og láta þau skakka leikinn. Pegar hann
kom suður um Grænhöfða, sigldi hann meira
til vesturs, til þess áð komast hjá staðviðrun-
um meðfram Guineu, en lenti heldur vestar-
lega, og kom við land í Brasiliu, og helgaði
landið þegar konungi sínum. Brasilia var síð-
an undir veldi Portúgalsmanna fram á 19. öld.
Síðan sendi hann eitt skip heim með þessi tið-
indi, en lét síðan í haf með hin skipin, og
sigldi til Góðrarvonarhöfða. Þar lenti hann í
/