Ný þjóðmál - 15.11.1979, Blaðsíða 6

6
NÝ ÞJÓÐMÁL
Fimmtudagur 15. nóvember 1979
Saga ungs drengs sem elst upp á kreppuárunum í
fátækra- og jaðarhverfum Reykjavíkur. Lýst er af mikilli
nærfærni hvernig heimurinn verður til í vitund barns, og
foreldra hans og umhverfi sér lesandi bæði með næmum
augum barnsins og yfirveguðum skilningi sögumanns á
full|>rðins aldri. Bókjjnenntaviðburður ársins.
Húa Gúófeng gegni
persónudýrkun
HUa Gúófeng er á móti vinnu-
brögðum, sem ýta undir per-
sónudýrkun. Hann sagði þetta i
svari við bréfi frá námsmanni i
aöalflokkskólanum hér i Sjang-
hæ.
Vang Liben skrifaði Húa for-
manni, að þegar meira en 50
nemendur úr skólanum heim-
sóttu kommúnu „Rauðu stjörn-
una” i Beijing, tilraunabú i
svinarækt, i siðastliönum nóv-
ember, hefðu þeir séð sýningar-
kassa með glermunum, sem_
formaðurinn haföi notaö, þegar
hann var i heimsókn þar.
,,Ef þessi vinnubrögð ættu
eftir að verða að venju og mikill
einstaklingshyggjumaöur eins
og Krúsjef kæmist til valda,
sem mundi notfæra sér hana og
blása hana upp, gæti hann
bréytt hinum bróöurlegu sam-
kkiptumalþýðuog leiðtoga henn^
ar I léns samskipti,” skrifaði
hann félaga Húa GUófeng.
„Sli'kur foringi mundi geta
eyðilagt lýðræðislega lifshætti,
bariö niður byltingarsinna og^
framkvæmt ill og skuggaleg á-
form sin.”
Félagi Húa Gúófeng skrifaði.
skjótlega orösendingu út af‘
bréfinu og sendi Lin HUjia rit-i
ara flokksdeildarinnar I Beijing*
og baö hann að fá fólkiö á búinu i
til að hætta þvi, sem þaö var að’
gera.
Hálfum mánuði seinna sagði'
Húa formaöur I svari til VagnSi
Liben, að sú skoðun, sem hann’
hefði sett fram, væri rétt og^
ieiðrétting heföi verið gerð.
„Framvegis mun farið með öll,
slik tilfelli samkvæmt þessu, og '
það skal verða lögð rækt viði
hina ágætu hefð flokks okkar,”"
skrifaöi HUa formaður.
Tveir fréttamenn „GUang-
ming-dagblaðsins” komust ný-i
lega að þessu og skýrðu frá þvl i ’
blaðinu, sem út kom i dag. Þá /
var skýrt frá innihaldi bréf-'
anna, sem fóru á milli Vangs,
Liben og HUa Gúófengs og rituö '
voru 29. desember, 1978 og 16.
janUar 1979.
(Jr hinum fræga hallargarði i Peking.
Atyinnuleysi
ungs
4.48 milijónum ungs fólks
Ihöfðu verið útveguð störf I lok á-
^gúst. að sögn starfsmanns
jkinversku vinnumálaskrif-
stofunnar i gær.
Af hinum nýju launþegum eru
4.09 milljónir ungir skólagengn-
ir borgarbUar, sem höföu leitaö
sér atvinu, en af þeim eru 1.74
milljón ungt fólk, sem hefúr
snúið aftur til borganna úr
sveitum af heilsufars eða fjöl-
skylduástæðum.
Afgangurinn er nýlega út-
skrifað fólk úr háskólum, fram-
haldsskólum og iönskólum svo
og hermenn leystir úr herþjón-
ustu.
Af heildinni hafa um það bil
3.33 milljónir fengi störf i sam-
eignarfyrirtækjum i tengslum
við léttaiðnað og vefnaöariðnað,
hefðbundnar handiönir, versl-
unarfyrirtæki og I þjónustu-
greinum. betta nam 74.5 pró-
sent af heildartölu ungs fólks,
sem fékk vinnu. Fleira ungt fólk
mun verða ráðið I þessum
greinum.
Starfsmaöurinn sagöi, aö
fleiri ráðstafanir væru á ditfinni
viðsvegar um landiö til að hafa
á boöstólum fleiri atvinnutæki-
færi fyrir ungt fólk i vinnuleit.
Jíangsú-fylki var eitt af bestu
dæmunum um þaö, hvernig
fólks
þetta vandamál var leyst. Um
60 prósent þess unga fólks, sem
leitaöi vinnu, hafði nú verið ráð-
iö. Margir bæir i fylkinu höföu
sett á fót ráðningaskrifstofur og
framleiöslusamvinnufélög i
sameign, sem áttu rikan þátt i
að veita ibúunum gagnlega
þjónustu. Samvinnufélögin
unnu einnig Urvinnslustörf fyrir
stórar verksmiöjur, sagði hann.
1 borunum Beijing, Sjanghæ
of* Tianjin höfðu tvö hundruö
þusund ungmenni fengið störf.
Fjögur hundruð þúsund til við-
bótar mundu fá störf i þessum
borgum fyrir árslok.
Atak hefur einnig verið gert i
öðrum hiutum Kina til aö út-
vega vinnu. Hundrað og áttatiu
þúsund ungmenna hafa fengið
vinnu i Gúangdong-fyiki, 250.000
i SitsUan-fylki og 560.000 i LI-
anoning-fylki.
Starfsmaöurinn skýrði
Xinhúa frá þvi, að orsökin til at-
vinnuleysisins væri hin hæga
þróun i atvinnulifi landsins á
siöari árum vegna spellvirkja
Lin Biaó og fjórmenningaklik-
unnar.
Með auknum hraða I sósial-
iskri uppbyggingu og leiðrétt-
ingu i þjóðarbúskapnum mundi
vandamál atvinnuleysisins
smám saman leysast, sagði
starfsmaðurinn.

X
/^)ccýcc‘vhcc‘v f /1^\í\c\ (x ccó
Yiðfangsefni og markmið
í efnahagsmálum
Fréttastofa Xinhúa
„Þegarlitið er yfirframvindu
islenskra efnahagsmála að
undanförnu og horfurnar fram-
undan, virðist sumt fara vel en
annaö miður. Telja má aö vel
hafi tekist að halda hér fullri at-
vinnu og nokkurri aukningu
framleiðslu jafnframt þvi, sem
viðskipti við onnur lönd hafa
verið nær hailalaus á fyrri
helmingi ársins 1979. A hinn
bóginn hefur stórhadckun oliu-
verðs valdfð aivariegri skerð-
ingu viöskiptakjara, þannig að
þau eru á þriðja fjóröungi ársins
1979 i sömu lægð og þau voru á
árinu 1975. Þetta hefur þegar
valdiö mikilli veröhækkun hér á
landi og mun á næstunni óhjá-
kvæmilega koma fram i veikari
stöðu landsins út á við. Verð-
bólgan er enn óleyst vandamál
og verður aö viðurkenna, að
ráðstafanir stjórnvalda hafa
ails ekki dugað til þess að draga
úr hraða verðbólgunnar eins og
þyrfti. Oliuverðshækkunin á hér
hlut að máli en einnig sú stað-
reynd.aðekki hefur tekistað ná
þ‘ví finSrki, sem sett var um að-
haldssemi I rikisfjármálum og
peningamálum og reyndar
einnig i launa- og verðlagsmál-
um. Þannig er fýrirsjáanlegur
halli á rikisbúskapnum. Er-
lendar lántökur og lánveitingar
til framkvæmda fara fram úr á-
ætlun. Ekki hefur tekist að ná
allsherjarsamkomulagi um þá
stefnu, sem rikisstjórnin mark-
aði I upphafi starfstima slns, að
ekki yrðu grunnkaupshækkanir
á árinu 1979. Allt hefur þetta
valdið þvi, að verðlag hefur
hækkað miklu meira á árinu en
að var stefnt.
Eins ogfram hefur komið hér
aö framan eru verðbólga og
stórhækkun verðs á innfluttu
eldsneyti helstu vandamálin á
sviði almennra efnahagsmála.
Viö þessum vanda verður að
snúast með ákveðnum hætti á
þessu og næsta ári. Jafnframt
þarf að tryggja fulla atvinnu,
nokkurn hagvöxt og jafnvægi i
viðskiptum við önnur lönd. For-
senda árangurs iþessum efnum
er, að fslenskir atvinnuvegir búi
viö viðunandi samkeppnisaö-
stöðu.
Nánartiltekið erueftirfarandi
markmið i efnahagsmálum sett
á árinu 1980 á grundvelli þess
mats á efnahagshorfum, sem
farm er sett hér að framan:
1. Full atvinna haldist.
2. Dregiö verði verulega úr
hraöa verðbólgunnar og hon-
um komið niður i 30% í lok
árs 1980 og enn neöar 1981 og
stefnt i 15-20% i lok þess árs.
3. Stefnt veröi að réttlátri tekju-
skiptingu i landinu.
4. Kaupmáttur ráðstöfunar-
tekna almennings haldist svip
aður á árinu 1980 og er á sið-
ustu mánuðum ársins 1979.
5. Viðunandi jafnvægi verði i
viöskiptum við önnur lönd.
6. Erlendar lántökur verði mið-
aðar viö erlenda kostnaöar-
þætti brýnustu orkufram-
kvæmda og þau mörk, sem
greiðslubyrði erlendra skulda
setur.
7. Rekstrargrundvöllur undir-
stöðugreina atvinnulifsins
verði tryggður og stefnt að
nokkurri framleiösluaukn-
ingu 1980.
A sviöi atvinnumála ber f jög-
ur verkefni hæst:
Að stuðia að hagkvæmri nýt-
ingu nytjafiskstofnanna viö
láiíuiÖ og efia íiskiSnáBinn.
Að tryggja hæfilega fram-
leiðslu landbúnaðarafurða
fyrir innlendan markað og
æskilega nýtingu landgæða.
Aö auka framleiðslu og nýt-
ingu innlendrar orku og draga
úr innflutningi oliu.
Aö greiöa fyrir vexti innlends
iðnaðar bæði til útflutnings og
inanlandsþarfa.
Atvinnuöryggi verður áfram
meginmarkmiö efnahagsstefn-
unnar á næsta ári. Þaö er mikil-
væg forsenda fyrir atvinnu-
öryggi að dregið veröu úr þeirri
miklu verðbólgu, sem rikt hefur
hér á iandi undanfarin ár.
Leggja ber þvi rika áherslu á
það að koma árshraða verð-
bólgunnar niður I 30% á næsta
ár i og enn neðar 1981 eða i
15-20% I lok þess árs. Til þess að
þetta takist þarf samræmt átak
á öllum sviðum efnahagsmála,
átak, sem veröur að standa
samfellt I langan tima, a.m.k.
2-3 ár. Það er ekki aðeins af
efnahagslegum ástæðum, sem
nauðsynlegt er að draga úr
verðbólgu, heldur er einnig
mikilvægt aö eyða þvi öryggis-
leysi og spennu, sem er fylgi-
fiskur verðbólgunnar. I þeirri
ringulreiö, sem'hlotist getur af
mikilli veröbólgu, fara ekki ein-
ungis efnisieg verðmæti for-
göröum, og hún veldur ekki að-
eins ósanngjörnum tilfærslum
eigna og tekna, heldur hefur hún
skaðleg áhrif á þjóölifið allt. A
siðustu árum hefur viöfangsefni
hagstjórnarinarfyrst og fremst
verið að eyöa þessum óheilla-
‘vænlegu áhrifum verðbólg-
unnar fremur en að fást við
hana sjálfa. Nú er mál að á
þessu verði breyting.
Efnahagsástandið I heiminum
er um þessar mundir einkar ó-
tryggt og ýmsar blikur álofti.
Meöal annars óttast menn, að
samdráttur framleiðslu og at-
vinnuleysi fylgi i kjölfar oliu-
verðshækkunarinnar á þessu ári
likt og varð i oliukreppunni
1974. Við þessar aðstæður og
vegna beinna áhrifa oliuverðs-
hækkunar á viðskiptakjörin eru
ekki sjáanlegar neinar forsend-
ur fyrir auknum kaupmætti
tekna almennings á næsta ári
frá þvi stigi sem er um þessar
mundir. Viðskiptakjaraákvæði I
þeim kafla efnahgsmálalag-
anna frá I april, sem f jallar um
verðbætur á laun, hafa þegar
haft þau áhrif að kaupmáttur
kauptaxta er nú heldur lægri en
ætla má, að hann verði á árinu
1979 sem heild, eins og fram
kemur i fyrsta hluta þessarar
skýrslu. Þess verður að freista
að varðveita þennan kaupmátt.
Þessu marki parí áö ná með
sem minnstri hækkun verðlags
og launa, til þess að sam-
keppnisstaöa islenskra út-
flutningsgreina haldist viðun-
andi. Þetta er þeim mun mikil-
vægara, sem efnahagsástand I
umheiminum er ótryggara. Við
þessar aðstæður er sérlega
brýnt að auka ekki erlendar
skuldir landsmanna nema i
mjög takmörkuðum mæli og
eingögnu vegna framkvæmda,
sem styrkja greiðslujöfnuðinn
við útlönd til langs tima litiö,
eins og til dæmis framkvæmdir
við hitaveitu og raforkumann-
virki, sem spara oliuinnflutning
eða eru grundvöllur nýrrar út-
flutningsframleiöslu. Lántökum
þessum eru settar þröngar
skorður, þar sem greiðslubyrði
vegna eldri lána er þung á næstu
árum. Verður þvi að miða láns-
fjáráætlun fyrir áriö 1980 við
það, aö aukning erlendra skulda
verði ekki meiri en svarar til
erlendra kostnaðarþátta i brýn-
ustu framkvæmdum á sviði
orkumála.
Markmiðið er að tryggja at-
vinnu og þau góðu lifskjör, sem
landsmenn njota nú, um leið og
lagður er grundvöllur aö fram-
förum i atvinnuvegunum á
komandi árum.”
Hér birtum við kafla úr skýrslu
um þjóðhagsáætlun fyrir árið
1980, sem var lögð fram af for-
sætisráðherra á Alþingi 11.
október si.