Ægir - 01.07.1912, Blaðsíða 3

Æ G I R.
79
með mjög brattri brún niður að úthafs-
hyldýpinu (sjá kortið).
Straumar. Jan Mayen er a 1 v e g u m -
flotin af ísköldum sjó, ishafsstraum-
unum, en straumarnir og stefnur þeirra
eru lílið ransakað. Á milli Jan Mayen og
íslands liggja þeir víst yfirleitt frá N. til
S. eða SA. Pó eru á sumrin ýmsir hring-
straumar eða óregla á straumastefnunni á
bankanum.
Hitinn í sjóuum er eðlilega lítill. Við
hotn, jafnvel þegar á 20 fðm., er liitinn
nærri 0°, og minni þar sem dýpra er. Á
veturna er hitinn að líkindum svipaður við
yfirborð og hotn, en á sumrin hitna efstu
lög sjávarins svo mikið, að hitinn getur
orðið 3—4° C., en kólnar fljótt þegar nið-
ur kemur. Meðalhiti í yfirborði fyrir alt
árið er talinn 0,0°, í mars -j- 1,0°--:-2,0°,
í ágúst -(- 2,8°. Botnhiti á 100 fðm. er
-P 0,3°—■- 1,6°. — Á eítirfylgjandi dæmum
má sjá, hvernig hitinn breytist eftir því
sem dýpra kemur niður. 1. ágúst 1877
var mælt á »Vöringen«:
I yfirborði 3,5°
á 10 fðm. 3,2°
- 20 — 0,34°
- 30 — 0,7° - 70 —
23. júlí 1896 var mælt á »Ingolf«:
í yfirborði 4,0° á 50 fðm. 0,3°
á 20 fðm. 0,0° - 100 — 0,5°
- 40 — 0,1° - 200 — 0,1°
0,6°
0,65°
á 40 fðm.
- 50 —
- 60 — 0,65°
0,6°
og á öðrum stað sama dag 2,3° í yfirborði
og 0,1° á 86 fðm. Þessi hiti helst að lík-
indum fram í september, en dæmin sýna,
að hitinn er þegar kominn niður að 0° á
tvílugu dýpi. Það er með öðrum orðum
sagt, að við eyna er r e g 1 u 1 e g u r í s -
hafssjór, sem hitnar lítið eitt við yfir-
borð á sumrin, en þó eigi eins mikið og
sjór hjer við Auslurland.
Ha/is er að jafnaði all í kringum eyjuna
á útmánuðum, en þegar kemur fram í maí,
er hann oft horfinn; stundum umkringir
hann hana þó í júní og gelur verið alt
fram í júlí, en það er víst sjaldan. Stund-
um er jafnvel íslaust í apríl. Þetta sýnir,
að það er mjög breytilegt um ísinn, en úr
því kemur fram í júií, er vanalega alveg
islaust. Á vorin er að líkindum all af
skamt veslur að ísröndinni, ef ísinn er
ekki við eyjuna sjálfa.
Dijralíf. Af reglulegum landdýrum er fátt
annað en refar, og kvað vera ekki fátt af
þeim. Hvítabirnir koma að líkindum ineð
ísnum. Um fugla er það að segja, að
æ ð a r f u g 1 kvað vera þar sjaldgæfur, en
s t ó r i hvítmáfur algengur, mergð af
stuttnefju, teistu og haftirðil
og mikil mergð af fýl (fýlung). — Afse/-
um er mikið, einkum v ö ð u s e 1 og nokk-
uð af b 1 ö ð r u s e 1, og kæpa þeir þar á
ísnum á útmánuðum.
Af fiskum, sem lifa á grunnsævi, þekkja
menn þar ekki annað en fáeinar tegundir
einskis nýtra íshafs-fiska, einkum af m a r -
li n ú t a -ætt. Jeg býst þó við, að á djúp-
sævi (100—300 fðm.) sje hákarl og svarla
spraka líkt og við ísland, en úr því að
sjórinn er ískaldur, þegar kemur niður
fyrir 15—20 fðm., og að eins síðari hlula
sumars 3—4° lieitur við yfirborð, þá er þar
ekki að búast við öðrum verðmætum fisk-
um, eins og t. d. þorski og síld, nema ef
til vill óreglulegum hlaupum eftir loðnu
eða átu, sem varla mundu hafa neina við-
stöðu úr því að alstaðar er ískalt við botn,
nema rjett uppi i landsteinum. Suðlægra
botnfiska, svo sem skarkola, er ekki von,
þar sem eyjan (og bankinn) er umkringd
af hyldjúpum, ísköldum sjó, og þannig
skilin frá öllum suðlægari (heitari) grunn-
um (bönkum).
Af því sem sagt er hjer að framan má
sjá, að lítil von er um afla og síst stöðug-
an afla á Jan Mayen-banka eða við eyj-
una, þótt ekki sje örvænt um, að fiskur
kynni að fást þar við og við á sumrin.