Ægir - 01.08.1926, Blaðsíða 7
ÆGIR
147
ýmsar og stundum miklar breytingar, að
minsta kosti er það víst um Garðsjóinn.
Ur Flóanum var skroppið einn dag inn
í Hafnarfjörð, til þess að athuga þar smá-
fisk við landið, eins og hin árin.
500 skarkolar (Rödspætter) voru merkt-
ii'; helmingnum var slept aftur í landhelgi
inni í Garð- og Leirusjó, þar sem þeir voru
veiddir, hinn helminginn var farið með
norður á Svið og slept þar. Tilgangurinn
var sem áður, að reyna að fá vitneskju um
ferðir þessa fisks.
Að kvöldi 27. júní var farið inn í Reykja-
vík til þess að taka mag. Jespersen, sem
þá var að koma heimanað og átti að taka
við forustu síldarrannsóknanna. En áður
en þær byrjuðu var farið inn i Hvalfjörð
til þess að leita þar að fiskaseiðum. Var
legið við Hvalejuú um nóttina og dregið
þar á, og næsta morgun (30. júní) farið
um allan fjörðinn, gerðar sjóvannsóknir
o. fl. Veðrið var gott og fanst Dönum
mikið til um fegurð fjarðarins, sem óefað
má líka teljast með landsins fegurstu
fjörðum — þegar vel liggur á veðrinu.
Þegar við höfðum lokið okkur af i Hval-
firði, datt okkur í hug að reyna, hvort
nokkura hjörg væri að fá úr sjó frain
undan gluggum Reykvíkinga og drógum
þvi hotnvörpuna þrisvar, 1 klt. í senn, á
svæðinu N. og V. af Engey, milli Hofsvík-
ur og Gróttu og urðum vel varir, enda var
botn góður og hvergi festur. Aflinn var 23
þorskar, 30 ýsur, 11 steinbítar, 18 smálúð-
ur, 232 skarkolar, 278 sandkolar 2 þykkva-
lúrur, 35 skrápflúrur, 3 tindaskötur og fá-
einir aðrir fiskar. Fiskmergðin var svipnð
hér og á landhelgissvæðinu suður í Flóan-
um, fleira tiltölulega af þorski, smálúðu,
skarkola og sandkola, færra af ýsu og
skrápflúru, eins og sést, ef tölurnar eru
hornar saman á báðum svæðunum. Flest
af fiskinum var smátt, en margt þó góður
matfiskur, einkum skarkolinn og ýsan,
og þólti Dönum furða, að fiskimenn
Reykjavíkur skyldu engin veiðarfæri eiga
á þessum miðum, og ekki er ólíklegt, að
eitthvað mætti fá þarna, ef alúð væri
við það lögð, t. d. með kolanetum og
lóð, sem vitja mætti um, um leið og lengra
væri róið, eða þegar vitjað væri um hrogn-
kelsanet.
Eftir stutta dvöl við Akranes og í Suð-
ur-Flóanum, var haldið norður á bóginn,
2. júlí, og urðu nú rannsóknirnar á hátt-
um síldarinnar í hlutfalli við ástand sjáv-
ins og næringu (,,átu“) aðalverkefnið. Voru
þær einkum í því fólgnar, að valdar voru
ákveðnar stöðvar (Stationer), þar sem
hiti, selta og súrefnismagn sjávarins voru
mæld, svifdýrum og svifjurtum náð með
háfum, sem ýmist voru dregnir á eftir
skipinu, eða (Nansens-háf) úr ýmsu dýpi
og lokað svo og svo djúpt niðri, til þess
að sjá á hvaða dýpi svifdýrin helzt héldu
sig og svo reynt að veiða síld um leið,
frá skipinu sjálfu, ýmist með reknetum,
lagnetum, með síldar-hleravörpu (síldar-
trawl), eða, ef svo stóð á, fengin síld hjá
síldveiðaskipum, sem höfðu veitt síld rétt
við rannsóknarstöðina, og magainnihald
hennar o. fl. rannsakað. Fyrstu stöðvarn-
ar af þessu tægi voru teknar fyrir sunnan
og norðan „Jökulinn", (út af Stapa og úti
fyrir Sandi) og var hleravarpan dregin á
báðuin stöðum. Varpa þessi, sem, það eg
frekast veit, hefir aldrei verið reynd fyrri
hér við land, er af hollenzkri gerð og í ‘
flestu tilliti mjög lík vanalegri botnvörpu,
nema hvað hún er öll léttari. Höfuðlínan
er 90 ensk fet, og á henni miðri lítill hleri
(ca. 50X50 cm.), sem vísar upp og lyftir
henni, þegar varpan er dregin; riðillinn er
4 cm. alstaðar, nema í pokanum þar sem
hann er aðeins 2 cm., og garnið nokkuð
gildara en I snyrpinót. Hlerarnir eru 175X
82 cm. og fremur þunnir (ca. 5 cm. Hún
var dregin á 100 m. löngum „hanafæti" og