Ægir - 01.04.1932, Blaðsíða 12

98
ÆGIR
sá flskur var orðinn of gamall, þegar
hann var fluttur út. Salan var yfirleitt
sæmileg, miðað við sölu togara á sama
tíma. Mest var flutt af fiskinum til Gríms-
by. Var hann tekinn þar úr kössunum
og seldur laus. Kassarnir síðan sendir
heim aftur undir nýjan fisk, en Eng-
lendingar láta svo fiskinn aftur í nýja
kassa og senda til neytenda. Þegar litið
er á þessi kassaskifti og þennan verzl-
unarmáta, þá getur maður ekki varist
þeirri hugsun, að hér sé fyrirkomulagið
ekki sem skyldi. Væri ekki eðlilegast að
sömu umbúðirnar væru notaðar um vör-
una 'frá þvi hún fer frá framleiðanda og
íil hún kemur til neytenda? Og væri
ekki æskilegt að þessar vörutegundir væri
liægt að selja eftir mati, sem framkvæmt
væri hér helma? Saltfisksmati voru er
trúað erlendis. Fiskurinn er seldur eftir
því. Vonandi verður svo einnig um is-
fisk, ef hann verður fluttur út á þenn-
an hátt i framtíðinni. Og vonandi er að
sildarverkun vor og mat verði bráðlega
svo að vér getum staðið þeim þjóðum á
sporði, sem framleiða þá vöru bezta og
síldina eftir íslenzku mati eingöngu. Ég
læt fylgja hér með skýrslu yfir fisk, er
fluttur var út með leiguskipunum. Auk
þess var selt lítilsháttar af ferskum fiski
í erlend skip. F*á er spurningin: Hvern-
ig hefur þessi tilraun gefist ?
Aðalútkoman er þessi: Útvegsmenn og
fiskimenn, sem ísfisk hafa lagt í samlög-
in og sandur var með leiguskipunum,
hafa ekki fengið einn einasta eyri fyrir
fisk sinn — allt lendir í kostnað. Mundu
því flestir svara að þetta hefði gefist illa.
Áður en því er slegið föstu, er þó vert
að gæta ofurlitið nánar að því hverju
þetta er að kenna. Skal það gert litillega.
Skipin sem leigð voru til flutninganna
voru leigð í 3 mánuði — eða frá 1. sept.
til 1. des., fyrir ákveðið gjald á mánuði.
Var sölusamlagið bundið við þann leigu-
tíma, hvort sem nokkuð var til að flytja
eða ekki. Nú var fádæma aflatregða um
haustið hér austanlands. Urðu því skip-
in oft að sigla með hálffermi, eða alltaf
nema annað skipið fyrstu ferðina, sem
það fór með fullfermi. En þá hittist svo
á að það kom út sama daginn og geng-
ishrunið byrjaði í Englandi og var sala
því mjög treg af þeirri ástæðu. Hér hag-
ar svo til, að eigi er hægt að stunda fisk-
veiðar í stórstrauma. Væri því ekki kom-
ið nema hálffermi í skipin í enduðum
smástraumi, urðu þau annaðhvort að
sigla með það, sem þá var fengið eða
bíða eftir næsta smástraumi, en þá mundi
fiskurinn hafa orðið of gamall. Vegna
langvarandi ógæfta og aflatregðu, þurftu
skipin oft að bíða dögum og jafnvel vik-
um saman eftir farmi og í nóvember-
mánuði fór að eins annað skipið eina
ferð. Alls fóru bæði skipin samtals fimm
ferðir á þrem mánuðum, en hefðu und-
ir venjulegum kringumstæðum átt að
gela farið tólf ferðir. Þegar að því er
gætt, að þau sigla oftast með hálffermi,
þá er auðsætt að aflamagnið sem á að
bera allan kostnaðinn, er svo lítið, að
ekki er að búast við góðri útkomu. Peg-
ar svo við þetta bætist, að sölusamband-
ið á ónotuð veiðarfæri fyrir ca. 60 þús.
kr. og umbúðir fyrir ca. 20 þús. kr., að
aukakostnaður við uppskipun í Englandi
varð nokkuð á aðra krónu á kassa vegna
þess, að skipin, sem voru flutningaskip,
komust ekki eða fengu ekki að koma í
fiskidokkurnar, þá er tæpast undravert
þó lítið yrði eftir handa framleiðendum.
Sú þekking sem fæst með reynzlu, er
oft dýrkeypt. Þegar um tilraunir er að
ræða, sem þessa, þá kemur þekkingin
sem með þeim fæst, jafnt til góða þeim
mönnum er á horfa og hinum sem keyptu
hana dýrustu verði. 1 þetta skifti urðu