Ægir - 15.10.1972, Blaðsíða 4

326
ÆGIR
leiddi til 10% jafnaðarhækkunar. Hinn 1.
ágúst var síðan enn hækkun á fiskverði
í samræmi við niðurfellingu á kostnaðar-
hlutdeild. Voru nokkuð skiptar skoðanir um
þetta, og er nánar að því vikið hér á eftir.
Sú hækkun fiskverðs, sem af þessu leiddi
nam 7.3%. Miðað við brúttóverð var því
það verð, sem gilti frá 1. ágúst 47.5%
hærra en það verð sem var í gildi undir
áramótin 1970. Samsvarandi tala fyrir lág-
marksverð eða hlutaskiptaverð var 62.25 %.
Sjómenn fengu þannig verulega bætta
tekjumöguleika, sem þó rýrðust vegna
minnkandi afla. Engar breytingar urðu í
samningum milli sjómanna og útgerðar-
manna á hlutaskiptum. Kauptrygging
breyttist hinsvegar í desember til samræm-
is við almenna kjarasamninga fólks í landi.
Nam hækkunin 8%. Auk þess komu til vísi-
töluuppbætur á kauptrygginguna. Árið
varð ekki jafnfriðsamt á togurunum og
á bátaflotanum. Kom til verkfalls yfir-
manna í byrjun árs og stóð það fram til
1. marz. Helzta breytingin, sem leiddi af
þessari deilu, varð sú, að gjald til stofn-
fjársjóðs af erlendum sölum var lækkað
úr 22% í 16%. Sú lagabreyting, sem gerð
var um þetta, náði einnig til bátaflotans.
Þá varð einnig breyting á aukaaflaverð-
launum og ýmsum öðrum þáttum, svo sem
tryggingum skipverja, launum í veikinda-
og slysatilfellum, dagpeningar liækkaðir,
auk þess sem kveðið var á um lengri við-
dvöl í höfn að lokinni söluferð.
Hvað viðkemur undirmönnum urðu
nokkrar breytingar. Nokkrar þeirra mið-
uðu að samræmingu við samninga yfir-
manna. Mesta breytingin var hinsvegar
13% hækkun fastakaups og fyrirheit um
hækkun með hliðsjón af almennum hækk-
unum á kaupi landverkafólks. Nam heild-
arhækkun fastakaups yfir árið 17.7%.
ÞING OG RÍKISSTJÓRN.
Árið 1971 var nokkuð viðburðaríkt á
sviði stjórnaraðgerða, sem í talsverðum
atriðum hafði áhrif á stöðu og skilyrði
sjávarútvegsins.
Það mál, sem efalaust hefur veigamesta
þýðingu fyrir framtíðarhorfur sjávarút-
vegsins var ákvörðunin um útfærslu fisk-
veiðilögsögunnar í 50 sjómílur. Þótt þessi
útfærsla nái ekki til alls þess svæðis, sem
við höfum hug á og veiðar eru stundaðar
á, er hún mikilvægt spor í áttina. Er lík-
legt, að þótt erlend skip stundi nú veiðai'
á svæðum utan þessara marka, muni úr
þeim veiðum draga, þar sem hreyfifrelsi
þeirra verður mun takmarkaðra, sem leið-
ir af sér aukna áhættu við að koma hingað.
Annað mál, sem lengi hefur verið í
smiðju, komst í framkvæmd á árinu, en
það er lög um stofnun fiskiðnskóla. Hóf
skólinn starfsemi sína á árinu. Óþarft er
hér að fjölyrða um gildi þessarar stofnun-
ar, það hefur verið gert rækilega á öðrum
vettvangi.
Til samræmis við niðurstöður samninga
milli togarasj ómanna og togaraeigenda var
lögum um greiðslur til Stofnfjársjóðs af
fiski, sem landað er erlendis, breytt þannig-
að í stað 22% eru greidd 16%. Hækkar sú
upphæð, sem til hlutaskipta kemur sem
þessu nemur.
Um mitt ár voru gefin út bráðabirgða-
lög um niðurfellingu á svonefndri kostnað-
arhlutdeild, sem rann óskipt til útgerðar-
innar. Nam þessi hlutdeild upprunalega
17% en var lækkuð í 11% á árinu 1970 í
samræmi við kjarasamninga, sem gerðu'
voru í byi’jun þess árs. Nú var þetta að
fullu afnumið og reiknast ekki til frádrátt-
ar, áður en hlutaskipti eru reiknuð. Til að
bæta útgerðinni þennan tekjumissi vai’
farið fram á endurskoðun fiskverðs við
verðlagsráð. Nam þessi hækkun 18% rúm-
um miðað við lágmarksverð, en miðað við
brúttóverð nam hækkunin 7,3%.
Til að standa undir þessari hækkun fisk-
verðsins var viðmiðunarverð Verðjöfnun-
arsjóðs hækkað, sem í reynd þýðir, _ að
framlög í hann minnka. Það er spurning
hversu langt á að ganga í þessu efni-
Hvorttveggja er, að sjóðurinn verður síð-
ur fær um að gegna því meginhutverki,