Ægir - 01.04.1975, Blaðsíða 13

reiðileysis í útgerðinni. Nú hefur þessi saga
er>durtekið sig, þó að með öðrum hætti sé.
^að ætlar sannarlega að vefjast fyrir okk-
Ur Islendingum að koma sæmilegu skikki á
Uppbygginpj fiskiflotans með tilliti til manna-
, . s og sóknar á fiskimiðin. Eins og ég sagði
er áðan er nú sá hluti vertíðar eftir sem
p|estar aflavonir eru jafnan bundnar við og
u1;*r þá mestir. Víst er það rétt, að það er
nema fyrir fullvinnufæra menn að
s unda netaveiðar á vertíðum, ef mikið afl-
?.st’ Vökulög eru engin í reynd, hrygninga-
igS.rinn þungur á höndum og afli getur orð-
illviðráðanlegur fámennri skipshöfn. En
ag0tan stendur venjulega stutt og ekki þarf
ið °^ast hnrðræði í sjósókninni, þar sem far-
er að vora og skip góð. Ég leyfi mér að
a þetta tækifæri til að benda mönnum, sem
ía ^ ^afa a® vcra r iandi, að nú getur ver-
tækifæri til að hafa mikið upp á skömm-
m tima við róðrana og það vantar alls stað-
ar menn.
er mikið, sem þessi þjóð var fljót að
frá sjósókninni, sem hún þó hafði lif-
Vlð alla sína búsetu í landinu. Víst er þetta
mur atvinnuvegur og um margt óeðlilegur
annkindinni og hann er allsstaðar í velmeg-
; arPjóðfélögum víkjandi fyrir öðrum at-
^mnuvegum. En að fiskveiðiþjóð, sem enn
yn við þag_ ag sjavarútvegur sé aðalútflutn-
gsatvinnuvegurinn skyldi takast á nokkrum
atugum að söðla svo hressilega um í at-
mnuháttum, að nú fáist ekki nema með
armkvælum um 5—6 prósent af verkfærum
Sj°nnum til sjóróðra, það hefði enginn látið
g dreyma um fyrir nokkrum áratugum. Ég
aldrei séð neina leið útúr þessum ógöng-
s . nema gera fiskimannastéttina að hátekju-
ett, hvaða leiðir sem þjóðin vill velja til
Ss- Hitt getur ekki gengið að hrúga skip-
Segndarlaust á sjóinn og hafa ekki menn
d Þau.
Það
hverfa
Vírateljari
la^in Venjubundna aðferð hefur verið sú um
gan aldur að merkja togvírana með
to veðnu millibili, til dæmis 25 faðma bili á
. sUrum, meg þyj að stinga merkjum í vír-
n- Þessi aðferð hefur kostað mikla
vinnu
§ með tilkomu hinna stóru skuttogara er
Var -°r®in úfullnægjandi. Það er erfiðara en
a siðutogurunum að fylgjast með merkj-
unum, ekki sízt í myrkri og slæmu veðri
eða skyggni. nú er einnig farið að toga á
meira dýpi en áður var og það krefst meiri
nákvæmni í jöfnun víranna. Skipstjórar vilja
helzt ekki að það muni meira en faðmi á
vírunum ef varpan á að sitja rétt, og það má
ekki vera mikil mistognun í þeim, ef hin hefð-
bundna merking á að duga til þessarar ná-
kvæmni, þegar togað er á 500 faðma dýpi,
eins og nú er orðið algengt. Undir slíkum
kringumstæðum er ekki tryggt að það dugi
að jafna merkin með hefðbundnu aðferð-
inni. Menn eru ekki mælandi upp togvírana
í miðjum túrum. Það er ekkert smáræðis fyr-
irtæki, þegar víralengdin er máski orðin 1500
faðmar. Hins vegar fiska menn ekki í vörpu,
sem er á ská í sjónum. Það fer því ekki á
milli mála, að það þurfti að koma í gagnið
tæki, sem mældi nákvæmlega þá víralengd,
sem úti væri. Það kom ískyggilega oft í ljós,
þegar verið var að gera tilraunirnar með víra-
teljarann, að viramir voru skveraðir mislang-
ir, eftir hefðbundnu aðferðinni. Munaði máski
heilu merkjabili.
Ekki er með þessu sagt, að ekki þurfi að
merkja vírana með einhverjum hætti, þrátt
fyrir einhvem mæli, sem mældi víralengd,
sem slakað væri út með meiri nákvæmni, en
gamla merkingaaðferðin. Öll þessi hjálpar-
tæki, sem komin eru í gagnið krefjast þess
oftast að stuðst sé einnig við eldri aðferðir.
Við erum víst nægjanlega minnt á þá stað-
reynd, í fréttum af þeim tíðu kipsströnd-
um, sem verða árlega vegna þess að ratar
bilar og það hefur verið vanrækt að sigla
einnig með hliðsjón af hefðbundnum sigling-
ar- og staðarákvörðunartækjum.
Ef vírarnir eru merktir eins og gerzt hef-
ur, þá sést strax með samanburði á merkjun-
um og mælingum, hvort vírarnir hafa mis-
tognað og einnig kæmi þá í ljós, strax ef
bilun yrði í mælinum. Hér yrði því um
það sama að ræða og í sambandi við
siglingartækin, að það má ekki kasta fyrir
borð hefðbundnu aðferðinni þegar þetta ný
tæki eru komin í gagnið, heldur þarf áfram að
nota hana til samanburðar og öryggis. Hins-
vegar gætu merkin verið miklu smærri en nú
gerist, þar sem ekki þyrfti lengur að slaka
út eftir þeim, heldur einungis bera þau saman
við mælinn að lokinni útslökun. Á togara, ssm
notað hefur hinn nýja mæli hefur þótt nægja
að mála merki á vírana.
Æ GIR — 103