Ægir - 01.03.1991, Qupperneq 27

3/91
ÆGIR
135
n®sta ári m.a. á Snæfellsnesi, ísa-
lrði °8 í Vestmannaeyjum.
Hátt verð á mörkuðum í saman-
3urði við annað hráefnisverð sýnir
a kaupendur á mörkuðum ná
nie'ri t'ramlegð úr sínum rekstri
m.a.
Vegna sérhæfingar,
með sjálfstæðari markaðsmál um,
Vegna gæðamála m.a. vegna
Pess að hráefni er unnið daglega
eða a.m.k. á 1. eða 2. degi, en
aður var algengt að 3 til 5 daga
Gk að vinna úr mótteknu hrá-
e ni/ sem rýrnaði þá verulega
meðan á biðtíma stóð.
að^1 ^etta bendir til að þessir
1 ar þoli hærra hráefnisverð en
e.nnur hefðbundin fyrirtæki. Öll
^ sk'Pti á fiskmörkuðum eru
Qan atrYggð og vanskil nær engin
tJ, er ntjög algengt að fyrir-
Q 1 gefist upp. Þó koma fyrirtæki
g ara eins og eðlilegt er við
°P|nn markað.
UPplýsingakerfi
^thygiisverð þróun í kjölfar fisl
ar aða er á sviði upplýsinga o
PP ýsingakerfa. Þetta hefur ger:
est fyrir tilstuðlan Verk- og ker
R^ðistofunnar Strengs hf.
Strengur hf. er tengdur fiskmöd
in Unum og safnar daglega upplýs
sta f111 Um verð- Einnig fylgjat
jn J smenn Strengs með verðlagr
Unl^l axer'enðum mörkuðum. Morg
.aðlð er tengt beint við Stren
birt' ^f®num net Pósts- og síma o
Pannig daglega verð á fisk
útv 6tta ^ut' at^ töivuneti sjávai
þróe?Slns sem Strengur hefu
urn- 1 ^V' em m'a' upplýsinga
ag egt ver5 Qg magn ^
2 y ensku fiskmörkuðunum
er og magn á erlendum fisk-
3 m°rkuðum
• ^ngisskráning
4' Pjóðskrá
Verðþróun á fiskmörkuðum 1989 og 1990 Þorskverð kr./kg

160
100 A—^ ^^ ‘
50 i i i i i i i i i i i i i i i i i i t i i i
u FMAMJ JASONDJ FMAMJ JASOND
Mánuðir — VERÐ HERLENDIS VERD ERLENDIS
Mynd 4: Meðalþorskverð innanlands og erlendis.
5. Færð á vegum
6. Úthlutanir Aflamiðlunar
7. Kvótakerfi þ.e. heildarstaða og
kvótaútreikningar, en með
leyninúmeri, einnig staða eigin
skipa
8. Afurðaverð o.fl. upplýsingar
frá SH
9. Afurðaverð o.fl. upplýsingar
frá íslenskum sjávarafurðum hf.
Áskrifendur eru fiskvinnslufyrir-
tæki víða um land. Þetta er merki-
leg upplýsingamiðlun sem mun
vafalaust stóraukast á komandi
árum.
Áhrif í vaxandi samkeppni
Því má velta fyrir sér, hvort einn
markaður verði hérlendis og allur
fiskur verði seldur þar. Höfundur
þessarar greinar telur að svo verði
ekki, heldur verði staðbundnir
markaðir og samkeppni milli
þeirra, en verð reynist svipað.
Eftir því sem magn eykst á mörk-
uðum endurspeglar markaðsverð
raunhæfari verðmyndun. Hins
vegar er magnið þegar orðið það
mikið á mörkuðunum, að markaðs-
verðið lýsir vel möguleikum kaup-
enda við hráefniskaup.
Markaðir geta ekki verið alls
staðar vegna þess að sums staðar
er framboð og eftirspurn lítil og
kaupendur og seljendur fáir. Þar
gætu menn tekið mið af verði á
nálægum stöðum.
Fjölgun og aukning umsvifa
markaða mun vafalítið stuðla að
því, að allur fiskur sem fer ferskur
út fari fyrst í einhvers konar mark-
aðstengda sölu hér innanlands,
þannig að íslensk fiskvinnsla eigi
kost á að keppa um hráefni við
erlenda aðila.
Mikilvægt er einnig að sjá fisk-
markaði í Ijósi kvótakerfisins.
Þegar kvótakerfið var sett á 1984,
þá var veiðum lokað þannig, að
ekki gat neinn farið til veiða nema
að eiga skip með kvóta.
Þar sem skip voru yfirleitt flest
bundin vinnslustöðvum, var mjög
erfitt að ná í hráefni nema að eiga
skip. Fiskmarkaðir hafa opnað
sjávarúveginn á nýjan leik, að vísu
einungis á fiskvinnslusviðinu.
Reyndar má geta þess að skrán-
ing hlutabréfa í sjávarútvegsfyrir-
tækjum á hlutabréfamarkaði hefur
opnað sjávarútveginn fyrir almenn-
ingi. Sú þróun hefur leitt til þess,
að fleiri einstaklingar eru eigendur
að sjávarútvegsfyrirtækjum ogeign-
araðild dreifist mun meira en
áður. Þetta er mjög jákvætt og
mun vafalítið halda áfram á næstu