Tímarit lögfræðinga - 01.10.1991, Síða 39

að auka tækifæri dómara til endurmenntunar með sérstökum starfsleyfum.
Hefur félagið j afnan lagt mikla áherslu á þetta mál og hefur nokkuð áunnist, þótt
ekki gildi um þetta neinar fastar reglur. Hafa allmargir dómarar fengið launuð
leyfi frá störfum til að leita sér endurmenntunar og auka víðsýni sína á erlendri
grund. Minna hefur hins vegar borið á beinni kjarabaráttu dómara innan
vébanda Dómarafélags íslands og enn dró úr slíku eftir að Kjaradómur fór að
ákveða laun flestra félagsmanna.
5.5.3 Faglég málefni
Eins og á tímabilinu á undan er mest áberandi þátturinn í starfi félagsins, það
sem kallað hefur verið fagleg málefni. Sem fyrr skipa umsagnir um einstök
lagafrumvörp stóran sess og hefur þessi þáttur í starfsemi félagsins vaxið mjög,
allt fram á þennan dag. Fjöldi þeirra frumvarpa sem félagið hefur fjallað um er
orðinn slíkur að litlum tilgangi þjónar að nefna tiltekin mál í því sambandi. f>ó
má nefna að umsagnir um frumvörp sem lúta að yfirgripsmikilli endurskoðun á
dómstólaskipan og réttarfari, sem átt hefur sér stað undanfarin ár, hafa verið all
fyrirferðarmiklar. Mikilvægasta frumvarpið í því sambandi var frumvarp til laga
um aðskilnað dómsvalds og framkvæmdavalds sem var samþykkt sem lög nr.92/
1989, en þau taka gildi 1. júlí 1992. í tengslum við þetta frumvarp urðu ítarlegar
umræður á vettvangi félagsins um stöðu dómara og margþætt hlutverk sýslu-
manna. Félagið gaf ítarlega umsögn um frumvarpið og mælti með samþykkt
þess. Jafnframt var í umsögninni bent á aðrar færar leiðir, sem til umræðu höfðu
verið í félaginu, til þess að ná sömu eða svipuðum markmiðum. Samþykkt
frumvarpsins markar viss tímamót í sögu félagsins, enda var það m.a. upphaf-
lega stofnað til að fjalla um málefni er lutu að framkvæmdastörfum sýslumanna.
Áður hefur komið fram að stofnuð var sérstök laganefnd innan félagsins til að
fjalla um lagafrumvörp. Árið 1977 var skipulagi þessara mála breytt þannig að
skipaðar voru tvær nefndir, réttarfarsnefnd og laganefnd. Sú fyrrnefnda skyldi
hafa á sinni könnu mál er snertu réttarfar og dómstólaskipan í landinu, en hin
önnur löggjafarmálefni. Fullyrða má að félagið gegni hér mikilvægu hlutverki og
að jafnan sé tekið mikið tillit til þeirra umsagna sem félagið veitir um einstök
lagafrumvörp.
Lengi hafði tíðkast að á aðalfundum félagsins væru haldin erindi um ýmis efni
sem tengdust starfi dómara á einn eða annan hátt. Þessi venja hélst að sjálfsögðu
eftir 1977 eins og áður hafði verið. Urðu erindi þessi oft aflvaki umræðna um þau
mál sem þar voru rædd. Ýmis dæmi má nefna frá fyrstu árum þessa tímabils. Á
aðalfundi 1978 flutti Björn Þ. Guðmundsson prófessor erindi um ókeypis
lögfræðiaðstoð við almenning. Töldu flestir að hér væri um mikilvægt mál að
ræða, enda væri slíkt fallið til að tryggja í sessi þá grundvallarreglu að allir væru
jafnir fyrir lögunum. Ekki voru þó allir sammála um knýjandi nauðsyn
197