Dýraverndarinn - 01.12.1953, Blaðsíða 5

DÝRAVERNDARINN
61
RJÚPAN.
Skúraskýin grétu,
sumarsólin hló.
Rjúpan var að tína
rjúpnalauf í mó.
Valurinn yfir
í vigahuga fló.
Renndi hann sér niður
og rjúpuna sló.
Það hitti’ mig í hjartað,
höggið, sem hann sló.
Ég grét með öðru auganu,
með hinu ég hló.
Því ég er bróðir ránfuglsins,
er rjúpuna sló,
og rjúpan litla systir mín,
í valsklónum dó.
Örn Arnarson.
Rjúpur í haustbúningi.
tré við húsvegg verður kvikt af rauðleitum og
gulgrænum fuglum og á togara mora stög af
Þreyttum flækingum. Nærvera þessara gesta,
kátína þeirra og litskrúð, lífgar og færir tilbreyt-
mgu, — en gleði breytist í sorg, er þessir hug-
stæðu gestir fara að finnast dauðir eða þeir dapr-
ast. Togarasjómenn flytja þá í hita vélarúmsins
°S reyna að fóðra þá — og er í höfn kemur, flýta
beir sér með þá í næstu trjágarða.
Krossnefir í trjágarðinum Skrúð.
í sumar var ég staddur vestur að Núpi í
Dýrafirði við garðinn Skrúð ásamt tveim fé-
^ögum mínum. Þessi yndislega vin við rætur
skriðnanna frá Núpnum ómaði af fuglasöng. Þar
bar mest á söng skógarþrasta, en söngstef þúfu-
tittlingsins ófst inn í ásamt ,,tisip“ máríerlunnar
°S málmskæru klappi steindepilsins. — En við og
við heyrðist mér óma ókunnug rödd: ,,djip-pjip“.
Okkur var reikað í kringum Skrúð til að leita
að opnu hliði, því að okkur fannst aðalhliðið lokað.
Ég hafði krossnefina meira í huga en grósku
garðsins, því að maður, sem hitti mig á götu á
Þingeyri, kvaðst hafa séð skrautlega fugla að
Núpi þann dag, sem héraðsbúar fögnuðu forseta-
kjónunum þar á staðnum.
Hvar skyldu krossnefir frekar velja sér aðset-
Ur en í Skrúð, væru þeir komnir að Núpi? Jú,
alveg rétt, þarna sátu tveir gulgrænir fuglar á
gaddavírsstreng og reittu rétt óútsprungnar biðu-
kollur úr klóm sér. Þeir flögruðu við og við af
vírnum og niður í grasbrekkuna, hoppuðu þar
sýnilega í fæðuleit, settust aftur á vírinn og héldu
áfram máltíð sinni. Spakir voru fuglarnir, því
að félagar mínir komust nær þeim en í tveggja
metra fjarlægð.
1 Skrúð sá ég tvö lævirkjatré með óþroskaða
köngla. Aldrei sá ég krossnefina leita þar mat-
ar, en vonandi á Skrúður eftir að bjóða kross-
nefum upp á könglafræ, en þeir í staðinn að lífga
garðinn með varpi sínu á köldum og snjóþung-
um vetrardögum í janúar, febrúar eða marz.
Ráð undir rifi hverju.
Það er ekki nema eðlilegt, að þjóðsaga hafi
myndazt um nef krossnefsins. Mörgum mun finn-
ast hinir víxllögðu skoltar líkamslýti. En hér
hefur verið að verki aðlögun vegna fæðuöflunar.
Náttúran líður enga einhæfni í fæðuöflun hinna
mörgu fuglategunda. Enn þekkjum við, flestir
Islendinga, aðeins köngla barrtrjáa sem jólaskraut.
Könglarnir eru hinir fræbæru hlutar trésins.
Inn á milli þéttvaxinna fræblaða köngulsins sitja
fræin. Þessu matarbúri, verður að ljúka upp til
þess að ná til matarins. Náttúran hefur tillíkt
nef krossnefsins í slíkt innbrotstæki. Smávaxna