Dýraverndarinn - 01.08.1932, Blaðsíða 12

40
DÝRAVERNDARINN
ckki á mínu fœri og sjálfsdáÖum, aÖ íinna fœra leiÖ
yfir ósana í það sinn. Flaug mér þá í hug aÖ kom-
ast eftir, hvernig lægi i SporÖ, og vita hvort hann
væri fús á aÖ reyna aftur, ef vera mætti, að honum
tækist að finna betri leið yfir ósana en þá, sem ég
hafði valið okkur. Eg helti svo vatninu úr stígvél-
unum, vatt vetlinga mína og steig á liak. Sporður
tók þvi vel og hélt ótrauður af stað, og lét ég hann
með öllu sjálfráðan. Steig hann hröðurn skrefum
og stefndi lengra fram með vatninu en áður. Hélt
eg þá að þetta mundi lítið stoða, Sporður mundi
aldrei fara út í ósana aítur, væri hann sjálfráður.
Þótti mér þó ekki reynt til þrautar, og vildi láta hann
einráðan um stund. Skamt var þó farið er Sporður
])verbeygir alt í einu að vatninu og veður út í strauin-
inn; þrammaði hann svo rólegur og öruggur út yíir
ósana án þess að nokkurrar sandbleytu yrði vart, og
var vatnið aldrei dýpra cn eg hafði búist við, eða
hátt á lend. Okkur lentist vel hinum megin og liélt
eg svo heim um nóttina, með hlýjum huga til Sporðs
fyrir ratvísi hans og röskleik. Hafði mér reynst sem
fyrri, örugt að treysta leiðsögn hans, og æfinni lauk
hann svo, að aldrei brást hann vonum mínum eða
trausti í þeim efnum.
Öndverðan vetur einn fórurn við Jón, samhýlis-
maður minn, á fjörur. (Ásiun á fjörustúf fyrir landi
Háfshverfis). Vóru þá isalög góð og vórurn við með
dráttarsleða. Átti Jón hestinn, senr beitt var fyrir
sleðann, en eg var með Sporð og riðum við honum
til skiftis. Eg fór l>eina leið fram á fjörur, en Jón
reið Sporð heim i Háfshverfi, til að vita, hvort
bændur þar vildu verða okkur samferða, en þeir eiga
hlut í rekanum með okkur. Þegar Jón kom þangað
frétti hann að bændur væru farnir á fjörur. Þetta
var áður en hlaðið var í Þykkvabæjarósa — Djúpós
—, vóru þeir þvi vatnsmiklir, en yfir þá þurfti að
fara. Jón fylgdi braut Háfshverfinga, en gætti þess
ekki er dálítið kom út á ísana, að á brautinni var
skarpur krókur fyrir yfirhilmaða vök. Vissi Jón því
ekki fyrr en ísinn hrast og Sporður kominn á kaf í
vatnið, en sjálfur kastaðist hann fram af hestinum
á skörina og sakaði ekki. Sporður var á sundi i vök-
inni, eða því sem næst, því að vatnið flaut yfir hann
allan fram á miðjan háls. Brá Jóni heldur við og
vissi ekki hvaða bragða skyldi leitað; bjóst ekki við
að hesturinn kæmist hjálparlaust úr vökinni, en eng-
inn maður nærri og drjúgur spölur til bæja, til þess
ílð leita hjálpar. Reynir Jón samt á tauminn og tek-
ur þéttfast í hann, en lítið hafði hann reynt afl sitt,
er Sporður bregður við og snarast í sama vetfangi
upp á skörina. Annálar Jón röskleika hestsins og
dugnað: að hefja sig jafn léttilega upp úr svo djúpu
vatni, og fóta sig samstundis á glerhálu svellinu.
— Fleiri sögur gæti eg sagt, er sann vitsmuni
Sporðs, ratvísi hans og röskleik, en sleppi ]>ví, og
læt mér nægja þær, sem komnar eru á l)laðið.
Það er alkunnugt og margsannað, að ])essir sann-
nefndu bjargvættir okkar íslendinga, hestarnir, eru
margir hverjir svo miklum eðlisgáfum gæddir og
sýna svo margskönar yfirburði í vitsmunum sínum,
að við skammsýnir menn skynjum ekki háttu þeirra
né tilburði að brjótast áfram og bjarga sér og öðr-
um, þegar mest á reynir. Okkur er það hulið, flest-
um að minsta kosti, hvernig hestarnir fá ratað um
torsóttar vegleysur og vandfarin vatsföll í niða-
myrkri og iðulausum stórhríðum, þegar ekki sér
handaskil, og mjöllin sléttar yfir alt. Ótal mörg dæmi
sanna, að þetta hefir hestunum tekizt, og þó að við
skiljum ])að ekki, getum við ekki annað en dáðst
að því samstarfi, orku og vitsmuna, sem þarna eru
að verki.
Síðan Sporður íéll frá heíi eg trauðla húist við
að eignast hans líka aftur, hversu heitt sem eg þrái
það. Þykist eg og þess fullviss orðinn, að slík ham-
ingja eigi ekki eftir að falla mér í skaut. En um
hitt hugsa eg oft, hvort við Sporður hittumst aftur
handan við landamærin ókunnu, og að eg fái þar að
njóta gangsnilli hans og annarra afbragðs kosta, er
eg hafði notið hér í svo rikum mæli og jafnan sakn-
að sárt. Og eg lifi í þeirri von, og gleð mig við þá
tilhugsun, að svo verði.
Guffjón Jónsson,
Ási í Holtum.
Munið I
Gjalddagi blaðsins
var 1. júlí.
Ritstjóri: Einar E. Sæmundsen.
Úlgefandi: Dýraverndunarfélag íslands.
F élagsprentsmiðj an.