Dýraverndarinn - 01.05.1936, Qupperneq 10
22
DÝRAVERNDARIN N
Illræmd lagasmlð.
L
„Eiturfrumvarpið" alræmda er nú lögtekið á Al-
]>ingi, að vísu í allmjög breyttu gervi frá ])ví, sem
í fyrstu var.
Frumvarpið um eyðingu svartl)aks kom fyrst
fram í efri deild á haust])inginu 1935 og flaug ])að
í gegnum deildina, án þess að þingmenn virtust
gefa sér tíma til að lesa ])að. 1 neðri deild var því
tekið svo fálega, að það sofnaði út af við litinn
orðstír. enda hafði það vakið utan þingsins meiri
andúð, en nokkurt annað frv., sem fram hefir kom-
ið á seinustu tímum. Rigndi yfir ])að rökstuddum
og eindregnum mótmælum úr öllum áttum til Al-
þingis, fyrst og fremst frá stjórn Dýraverndunar-
félagsins, stjórn Náttúrufræðifélagsins og stjórn
Kennarafélagsins, auk ])ess sem l)löð allra flokka
lögðust gegn þvi og fluttu margar og góðar rit-
gerðir. til þess að kveða það niður.
Þetta sann-nefnda eiturfrumvarp var svo ósam-
boðið mannúðar-hugmyndum nútímans, að það mun
lengi verða til undrunar, að slik fyrirmæli skyldi
komast i frumvarps-form og vera lögð fram á Al-
þingi. Þar á ofan var landeign hvers manns á láði
og legi opnuð fyrir yfirferð og skothríð aðvífandi
manna, jafnt á nóttu sem degi, fyrirvaralaust og til
hverskonar veiði-ráðstafana að landeiganda forn-
spurðum og án hans vitundar. Vóru allir veiði])jóf-
ar farnir að fægja hólka sína og hugðu heldur en
ekki gott til glóðarinnar.
Fram hjá eignarrétti manna var svo greypilega
gengið, að berum orðum var tekið fram í 1. gr..
að heimilt væri að eyða svartbak ,,í annws manns
landi með skotum eða liverri annari veiðiaðfcrð,
sem ckki hrýtur í hága við lög“!!
Með samskonar rétti, sem hér var gefinn, mætt'
alveg eins ákveða, að hver maður mætti höggva
skóg og hrís i annars manns landi, aðeins að að-
fcrðir hans kæmi ekki í bága við önnur lög, —
hann mætti t. d. ekki rífa hris í annars manns landi.
af því að hrisrif er bannað í lögurn.
En skyldi skóga-eigendur taka ])vi vel, ef lögleitt
væri, að hver og einn mætti ganga í skóg þeirra,
án ])eirra vitundar, þótt sá hinn sami hefði í hönd-
um lögleyfðar klyppur og skógarhöggsáhöld ?
Eiturormurinn kafnaði i sínu eigin eitri á þing-
inu fyrir jólin.
II.
Flestir héldu nú, að ekki yrði fyrst um sinn fitj-
að upp á samskonar lagasmíð, svo herfileg afdrif.
sem ])essi tilraun hafði fengið. En sú von br;’
því að ]>egar löggjafarnir hittust aftur á þorranum
dró sami flutningsmaður upp úr vasa sínum nýja
útgáfu af eiturfrumvarpinu gamla. Var það nú ein-
feldnislega meinleysislegt á svipinn og nefndi hvorki
á nafn eitur né skot og veiðar í annara manna l'ónd-
wn í ólcyfi.
Nýi sakleysinginn læddist steinþegjandi og mót-
mælalaust gegnum efri deild. í neðri deild lá við
að færi á sama hátt, en þá kom það upp, að ætlazt
mundi til með frumvarpinu, eins og það var nú
orðið, að ná sama takmarki, með því að heimik
sýslunefndum að setja samþyktir, sem gcti komið
að samskonar fyrirmœlum, sem í fyrra frv. stóðu.
bæði um eitrun fyrir svartbak hvar sem vera sk"l
og jafnframt að opna ,,svartbakaskyttum“ leið um
annara manna landeignir með morðvopn og skothríð
á nótt sem degi.
Þegar það varð uj)])víst, að ])etta niundi tilganv-
ur frumvarpsins, hófust enn andmæli gegn ])ví.
Meðal annars sam])ykti aðalfundur Dýraverndunar-
félags íslands 13. marz s.l. i einu hljóði eindregin
mótmæli gegn frv. og skoraði á Alþingi að lögtak'.
engin þau ákvæði, er leitt gæti til heimildar um eitr-
un fyrir svartbak né annara ómannúðlegra drápsað-
ferða og eigi heldur að fara megi með skotum um
lönd annarra manna, án leyfis ábúanda eða land-
eiganda.
Nefnd sú, er málið hafði til meðferðar í Nd.
bar fram nokkurar breytingartillögur til ])ess að
koma því í mannúðlegra horf. Aðal-atriði þeirra var
það, að óheimilt skyldi að staðfesta reglugerðir um
eyðing svarthaks ,,með ómannúðicgum veiðiaðferð-
um“. Vakti ])ar fyrir mönnum að girða fyrir notk-
un kvalafullra eiturlyfja (strycknins’) og þess kon-
ar aðferða, sem ])ekst hafa vestra, að setja beygl-
aðar blikkplötur eða öngla í lifur, sem egnt er fyr-
ir svartbakinn.
Þótt undarlegt megi virðast og næsta ótrúlegt
sé frásagnar, þá var ])essi tillaga fcld í Nd. og síð-
ar i Ed. með nokkrum atkvæða-mun, að viðhöfðu
nafnakalli, — sem út kemur í þingtíðindunum á
sínum tíma, en hlaðið fær ekki af sér að birta.