Dýraverndarinn - 01.09.1972, Blaðsíða 13

að lit, og mun vafalaust hafa hlotið nafnið af litnum.
Enginn steinn er líkur Grásteini á stóru svæði í kring.
Það er gömul trú, að í honum búi huldukona, og rná
enginn gera sér það að leik, að vera með hark og læti
við steininn, því að það fellur huldukonunni illa og
hun hefnir fyrir það. Svo mikinn trúnað lagði ég á
þetta, að ég reyndi jafnvel að þagga niður í Móra
gamla í nánd við steininn, svo að huldukonan vakn-
aði ekki. Auðvitað datt mér ekki annað í hug, en að
hún svæfi á nóttunni, enda sá ég hana aldrei.
Þegar ég var í þann veginn að snúa við heim á
leið, kom ég allt í einu auga á eitthvert kvikindi góð-
an spöl frá mér. Það var flekkótt, hvítt og mórautt,
með langt, loðið skott, sem það dró á eftir sér. Þarna
skokkaði það fram og aftur með hausinn niður við
jörð, eins og það væri að leita eða þefa að einhverju.
Hver skollinn getur þetta verið, hugsaði ég. Ekki
er þetta hundur. Aldrei hafði ég séð hund haga sér
svona skringilega. Eg fann, að hjartað barðist í brjóst-
inu á mér. Osjálfrátt greip ég upp hnullungsstein og
kreppti lítinn lófa fast utan um hann. Þá hef ég víst
líka nefnt nafn Móra, því að hann stóð fyrir framan
mig, lagði eyrun góðlátlega aftur, dinglaði skottinu
og mændi á mig eins og hann vildi spyrja: Ætlarðu
að kasta steininum í mig?
Þá áttaði ég mig. Það hafði gripið mig hræðsla.
Eg klappaði Móra, og hann treysti mér á ný. En ég
fleygði ekki steininum alveg strax. Mér fannst gott
að hafa hann, ef þetta dýr skyldi ráðast á mig.
„Móri, sérðu þetta?" sagði ég í hálfum hljóðum og
benti um leið í áttina, sem hann átti að horfa í. En
Móri sá það ekki.
Þá tók kvikindið á rás í norður og fjarlægðist mig.
Það staðnæmdist rétt hjá nýborinni kind, horfði augna-
blik á hana og færði sig svo varfærnislega nær henni,
eins og það ætlaði að koma henni að óvörum. En nú
hafði kindin séð þetta laumulega dýr og sennilega
kannast við ætt þess og eðli, því að hún kipptist eld-
snöggt við og kallaði á lambið sitt. Svo sneri hún sér
að dýrinu, sem enn hélt áfram að nálgast hana, reisti
höfuðið, lyfti öðrum framfætinum hátt upp og stapp-
aði honum í jörðina. Það var eins og hún vildi sýna
þessu kvikindi, að svona skyldi hún lemja það, ef það
vogaði að gera henni nokkurt mein.
Nú flaug mér allt í einu í hug: Þetta kvikindi er
tófa og hún ætlar að taka lambið og éta það. „Nei,
það skal tófu-skömminni aldrei takast," sagði ég við
sjálfan mig og hljóp af stað. Mér var horfin öll
hræðsla, og í stað hennar var ég fullur af vígamóði.
Þegar ég kom á staðinn, þar sem ég sá tófuna fyrst,
rak Móri trýnið í jörðina, sperrti eyrun og hljóp í
hringi, alveg eins og tófan hafði gert.
„Hvað er þetta, Móri, ertu orðinn kolvitlaus?"
kallaði ég til hans. En Móri anzaði kalli mínu engu
og hélt áfram að hringsnúast. Síðan tók hann stefn-
una í norður, sömu leið og tófan hafði farið fyrir
stundu síðan, og fór geyst.
Nií var það tófan, sem átti líf sitt að verja, því að
Móri var stór og sterkur.
En lágfóta gamla var ekki heldur aðgerðalaus. Hún
var farin að snúast hratt í kringum kindina og reyndi
augsjáanlega að ná í lambið. Kindin gætti þess vel,
að það væri alltaf undir kviðnum á henni, snerist
fimlega með tófunni og reyndi að stanga hana með
hornunum. En samt fannst mér einhvern veginn, að
þessi harmleikur gæti ekki endað nema á einn veg og
leikslok orðið þau, að tófan — rándýrið — næði lamb-
inu frá aflvana móðurinni, sem eytt hefði síðustu
kröftunum til þess að verja afkvæmi sitt.
En nú var Móri kominn til skjalanna og veitti ekki
af, því að oft munaði mjóu, að tófunni tækist að bíta
lambið og draga það til sín. Móri stökk beint á tófuna,
og þarna varð voðalegur bardagi, eins og þegar svarnir
óvinir takast á. Nú var það tófan, sem átti líf sitt að
verja, því að Móri var stór og sterkur. Hann hafði
oft lent í tuski við hundana á næstu bæjum og jafnan
borið sigur af hólmi. Því datt mér ekki annað í hug
en að hann réði við tófuna, sem þar að auki var miklu
minni en hann. En það er nú svo, að þeim, sem
á líf sitt að verja, vex ásmegin og eins fór hér. Tóf-
DÝRAVERNDARIN N
55