Heimilið og KRON - 01.02.1939, Qupperneq 6

HEIMILIÐ OG KRON
Æfintýrið um eyrinn
Það þykja lítil tíðindi, þó að maður týni
einseyring, og stundum hefur líklega held-
ur verið hent gaman af þeim fáu, er gert
hafa sér það ljóst, hvað jafnvel það smæsta
þýðir fyrir þjóðfélagið eða félagsheildir.
Einn eyrir glataður hjá öllum landsmönn-
um er yfir þúsund króna tap þjóðfélagsins
í heild. Þó að ég nú nefni þá minnstu mynt,
sem við notum, þá er óhætt að fara hærra,
almennt séð, um athugaleysi á því, sem
mörgum virðist smátt. Allur fjöldi lands-
manna gerir sér ekki mikla rellu út af 10
aurum, en það er yfir 10 þúsund krónur, ef
hver maður á landinu týndi 10 aurum á
dag. í eitt ár yrði það býsna há upphæð.
En það er hægt að glata aurum og krönum
með fleira móti, en að týna þeim. Það er
t. d. hægt að tapa fé á þvi að gefa ekki
gaum að því, hvað hlutirnir kosta, eða hvað
hægt er að fá þá fyrir. En á hinn bóginn
er hægt að spara sér ótrúlegan skilding
með því að kaupa hlutina aldrei annars-
staðar en þar, sem þeir fást með lægsta
verði. Það var sagt um einn af efnuðustu
mönnum hér í bæ, að hann hefði rann-
sakað gaumgæfilega í hvaða tegund eld-
spýtnastokka væru flestar eldspýtur, og
fylgdist alltaf með fræðiritum um sam-
vinnufélagsskap, fjármál og hagfræðileg
efni, sem rituð voru á þessum tungumál-
um. Hann var t. d. vel kunnugur rekstri
ensku samvinnuheildsölunnar, og þróun
samvinnufélaganna hjá flestum enskumæl-
andi þjóðum. Margvísleg rit um þessi efni
eru í bókasafninu á Húsavík.
Þingeyingar, sem áttu leið til Húsavíkur,
síðastliðin 30—40 ár, létu það sjaldan
gleymast, að hitta Benedikt og koma í
Bókasafnið. Hann var líka léttur á fæti,
hress í máli og heill að starfi til hinztu
stundar. Hann skipti starfstímanum milli
22
síðan keypt þá einu tegund. Verðið var yfir-
leitt það sama á þessari vöru þá, en ágóð-
ann var að finna í eldspýtnatölunni. Þessi
saga var sögð þessum manni til ávirðingar,
en þessi maður hafði eignazt sín efni ekki
hvað sízt með því að kaupa hlutina alltaf
með lægsta fáanlega verði. Og hver myndi
ekki vilja kjósa sér það? Það, sem oft vill
bregðast, er að hafa útsjón eða athyglis-
gáfu til að athuga það, hvar mestur hagn-
aður er að verzla, hafa sama lag og maður-
inn með eldspýturnar, ekki að leggja tíma
í að telja eldspýtur, heldur að verzla alltaf
þar, sem það er hagkvæmast. Nú myndi
það æra óstöðugan að hlaupa búð úr búð
t. d. hér í Reykjavík, til þess að fullvissa
sig um, hvar hver vörutegund væri ódýr-
ust þann daginn. Það, sem því virðist ein-
falt mál í þessu efni, er það að verzla við
það verzlunarfyrirtæki, sem ódýrast og bezt
verður að staðaldri eða til frambúðar. Og
það er einmitt með þetta fyrir augum, sem
kaupfélagsskapurinn er myndaður og
samkvæmt þessari hugsjón, sem hann
starfar eftir.
Félagsmenn geta treyst því að fá vör-
urnar alltaf með réttu verði, keyptar með
kjörbarna sinna, Kaupfélags Þingeyinga
og Bókasafns Þingeyinga. Vann fyrri hluta
dagsins á skrifstofu kaupfélagsins, en síð-
ari hluta dagsins í Bókasafninu. '
Þessi kjörbörn hafa verið ljósberar hvort
á sínu sviði. Bókasafnið hefir varpað geisl-
um sínum á vegu þeirra manna, sem eru
að leita sannleikans, og heldur því vonandi
áfram. — En vitavörðurinn hefir nú lokið
starfi sínu, stungiö merkinu í völlinn og
stigið á skip áleiðis til fyrirheitna lands-
ins.
25. febrúar 1939.
Þórólfur Sigurðsson.